Γράφει η Έλενα Ντάκουλα *
«Βρυσάκι: Αναζητώντας τη χαμένη συνοικία»: Η έκθεση της Αρτέμιδος Χατζηγιαννάκη στο Λουτρό των Αέρηδων και η ιστορία της περιοχής
Μία εξαφανισμένη συνοικία της Παλιάς Αθήνας, το Βρυσάκι, ξεπρόβαλε από τα χαλάσματα και τη σκόνη της κατεδάφισης και ξαναζωντάνεψε μέσω των έργων της Αρτέμιδος Χατζηγιαννάκη, που φιλοξενούνται στον χώρο του Λουτρού των Αέρηδων – Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, στην Πλάκα, του μόνου από τα δημόσια λουτρά της Αθήνας που σώζεται έως σήμερα. Ήταν γνωστό τα χρόνια της τουρκοκρατίας ως «το χαμάμ του Αμπίντ Εφέντη».
Οι υδατογραφίες της εικαστικού αναπαριστούν μ’ έναν μοναδικό τρόπο την ανθρωπογεωγραφία μίας συνοικίας που θυσιάστηκε για να αναβιώσει ένα ένδοξο παρελθόν, αυτό της Αρχαίας Αγοράς, το λίκνο της δημοκρατίας και επίκεντρο του δημόσιου βίου της αρχαίας πόλης.
Η Άρτεμις Χατζηγιαννάκη –μαχόμενη συμβολαιογράφος, με καταγωγή από τη Σμύρνη– προσελκύεται, όπως αναφέρει, «από θέματα που έχουν σχέση με την απώλεια, θέματα που δεν υπάρχουν προσωπικές μνήμες του χώρου, ούτε δυνατότητα πλέον πρόσβασης σ’ αυτούς». Η παραστατική ζωγραφική της στηρίζεται στην παρατήρηση και στην ενδελεχή μελέτη τεκμηρίων και φωτογραφιών από γεγονότα που την άγγιξαν ή της κέντρισαν την περιέργεια, καθώς επίσης και σε οικογενειακές αναμνήσεις ή προφορικές μαρτυρίες τις οποίες δραματοποιεί εικαστικά, με ιδιαίτερη δυναμικότητα αλλά και ευαισθησία.
Καθαρά Δευτέρα στον Άρειο Πάγο
Πτυχές της καθημερινότητας, συνήθειες, έθιμα και παραδόσεις της θρυλικής συνοικίας του Βρυσακίου, αναγεννιόνται γεφυρώνοντας ταυτόχρονα το κενό που υπάρχει ανάμεσα στο σήμερα και στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν ενός ιστορικού αστικού τοπίου, ελάχιστα γνωστό σε πολλούς.
Για να επιτευχθεί το άψογο αυτό αποτέλεσμα, εκτός από τη δεξιοτεχνία της ζωγράφου, τη στενή της συνεργασία με την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών και με τον συνεπιμελητή της έκθεσης –τον δημοσιογράφο και αθηναιογράφο Νίκο Βατόπουλο, με τον οποίο μοιράζονται τη μεγάλη αγάπη αλλά και τις αστείρευτες γνώσεις τους για την Αθήνα–, απαιτήθηκαν ώρες μελέτης και αξιοποίησης ιστορικών τεκμηρίων και αρχειακού υλικού, όπως και συνεντεύξεις ανθρώπων που μπόρεσαν, μέσω των αναμνήσεών τους, να προσφέρουν πολύτιμες προφορικές μαρτυρίες.
Γέφυρα οδού Ποσειδώνος
* Το άρθρο αρχικά δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα https://www.athensvoice.gr/ και αναδημοσιεύεται με την συγκατάθεση της αρθρογράφου.