ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Το επώνυμο Σκυλίτσης είναι ένα από τα χιλιοειπωμένα επώνυμα των ευεργετών της Χίου το οποίο είναι τόσο οικείο για τους ομογενείς της Αμερικής που πολλοί πιστεύουν ότι ο Σκυλίτσης ήταν ένας από εμάς.
Η αγάπη των Χιωτών της Αμερικής για τον τόπο τους σε συνδυασμό με την έγνοιά τους, τους εράνους και της αλλεπάλληλες δωρεές για το Σκυλίτσειο Νοσοκομείου Χίου έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην γνωριμία των ομογενών και φιλελλήνων με την μυροβόλο Χίο.
Ο Παύλος Στεφανόβικ Σκυλίτσης δεν ευεργέτησε μόνον την Χίο, αλλά και ολόκληρη την Θεσσαλία, διότι την περίοδο της τουρκοκρατίας αγόρασε τεράστιες εκτάσεις και χωριά, μεταξύ των οποίων και το Στεφανοβίκειο.
Το Λαογραφικό Μουσείο του Στεφανοβικείου, το οποίο εγκαινιάστηκε προ ενός περίπου έτους φέρνει έντονα στο προσκήνιο την προσφορά του Σκυλίτση.
Η ιστοσελίδα https://www.thenewspaper.gr/ στο άρθρο της με τίτλο Στεφανοβίκειο: Η ιστορία του χωριού της Μαγνησίας αναφέρει:
Πώς μπορούν να συνδεθούν οι απλοί άνθρωποι του μόχθου με έναν πάμπλουτο ομογενή; Ποιο αόρατο νήμα ενώνει χαλαρά τους επαρχιώτες κολιγάδες του θεσσαλικού κάμπου με τον Ελευθέριο Βενιζέλο; Πώς γίνεται να μπλέκονται ο Θεός με το χώμα, τα δάκρυα με τα νερά μιας λίμνης, το μαλλί και η υφαντική με το γάλα και το μέλι; Κι όμως… όλα αυτά μπορούν να συμβούν στον Δήμο μας, συγκεκριμένα στο Στεφανοβίκειο και ειδικότερα στο πολύ ενδιαφέρον Λαογραφικό του Μουσείο.
Ο Παύλος Στεφανόβικ Σκυλίτσης ήταν ένας πλούσιος ομογενής από την Κωνσταντινούπολη, με καταγωγή από την Χίο. Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, όπως και άλλοι οικονομικά ισχυροί Έλληνες του εξωτερικού, αγόρασε τεράστιες κτηματικές εκτάσεις σε ολόκληρη τη Θεσσαλία. Σε 600.000 στρέμματα ανέρχονταν οι ιδιοκτησίες του, ενώ σε ολόκληρο τον κάμπο στην κατοχή του πέρασαν 26 χωριά. Ένα από τα 26 ήταν και το «Χατζήμησι». Στις αρχές του 20ου αι., όμως, πούλησε την περιουσία του στο ελληνικό κράτος προκειμένου να αποκατασταθούν οι ακτήμονες.
Ουσιαστικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι τη δώρισε καθώς το ποσό πώλησης ήταν ιδιαίτερα χαμηλό. Προς τιμήν του και σε ανάμνηση της πράξης του οι κάτοικοι έδωσαν αργότερα στο χωριό το όνομα Στεφανοβίκειο. Η ανιψιά του, Ελένη Στεφανόβικ Σκυλίτση, έκανε πολλές αγαθοεργίες στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Γνωστή όμως έμεινε και για τη σχέση ζωής που ανέπτυξε με τον σπουδαίο πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο, του οποίου και υπήρξε αφοσιωμένη σύζυγος.
Στο σημερινό Στεφανοβίκειο, όπου η μνήμη της οικογένειας Στεφανόβικ είναι ακόμα ζωντανή, έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια μία πολύ αξιόλογη προσπάθεια, που με επίκεντρο το Λαογραφικό Μουσείο, έχει ως σκοπό την ανάδειξη της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Μία επίσκεψη στο χώρο του Μουσείου αποτελεί μία πολύ ενδιαφέρουσα αλλά και εποικοδομητική δραστηριότητα.
Το Μουσείο αποτελεί ένα ζωντανό κύτταρο της τοπικής κοινωνίας μέσα από το οποίο αναβιώνουν πτυχές του παραδοσιακού βίου των κατοίκων. Πληροφορίες για το χωριό, για τη μυθολογία, για την χλωρίδα και την πανίδα και για τη λίμνη Κάρλα παρουσιάζονται με ωραίο τρόπο και με τη βοήθεια σύγχρονων εποπτικών μέσων και φωτογραφιών.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον προκαλούν οι ιδιαίτεροι άξονες πάνω στους οποίους έχει σχεδιαστεί η έκθεση του Μουσείου : « Ο Δρόμος του ψωμιού», όπου παρουσιάζεται ολόκληρη η διαδικασία παρασκευής του ψωμιού, « Ο Δρόμος του μαλλιού», όπου ξεδιπλώνεται η διαδικασία επεξεργασίας του μαλλιού καθώς και παραδοσιακά υφαντά αλλά και τοπικές ενδυμασίες, « Ο Δρόμος του γάλακτος και του μελιού», αφιερωμένος στα δύο αυτά παραδοσιακά προϊόντα. Από την έκθεση δε λείπουν οι θρησκευτικές αναφορές καθώς ένα μέρος της είναι αφιερωμένο στη θρησκευτική μας παράδοση , παρουσιάζοντας παλιές εικόνες, ιερατικά σκεύη και ενδύματα.
Στη σύγχρονη εποχή της απομάκρυνσης από τον παραδοσιακό βίο το Λαογραφικό Μουσείου Στεφανοβικείου μπορεί να αποτελέσει έναν ιδανικό προορισμό για εκπαιδευτικές εκδρομές, φέρνοντας τους μικρούς μαθητές σε επαφή με κάποιες πτυχές του βίου τόσο ανθρώπινες μα τόσο ξεχασμένες σήμερα.
Να τα λέμε όλα για τους Σκυλίτσηδες χωρίς φόβο και πάθος….
Να μην ξεχνάμε το Αριστείδη Σκυλίτση ο οποίος επί Δικτατορίας Γεωργίου Παπαδόπουλου διορίσθηκε Δήμαρχος Πειραιώς και ήταν ο καλύτερος Δήμαρχος στην Ιστορία του Πειραιά, ο οποίος μεταλλάχτηκε από κόλαση που ήταν σε Παράδεισο, ήταν η πιό καθαρή και όμορφη πόλη της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Καθίζαμε στην πλατεία απέναντι από το Δημοτικό θέατρο και απολαμβάναμε το μεγαλείο του Πειραιά.
Ανακαίνισε εκ βάθρων το Σκυλίτσιον Δημοτικό θέατρο που έχτισε ο Παππούς του Αριστείδης Σκυλίτσης. Αν δεν ήταν ο Σκυλίτσης θα είχε κατεδαφιστεί. Το 1969 ανηγέρθη το Δημαρχιακό Μέγαρο, έφτιαξε υπαίθρια θέατρα, Βεάκειον και Δελφινάριο, το Πειραϊκό Λυρικό Θέατρον και τον κινηματογράφο Σινεάκ. Επίσης το Μουσείον ζωγραφικής και σκηνογραφίας καθώς και τον περίφημο Πύργο Πειραιώς. Παρέδωσε δε τον δήμο στον επόμενο Δήμαρχο με πλεόνασμα στο ταμείον.
Έκτοτε όλα άλλαξαν επιστρέψαμε στα χρέη και την βρομιά, χάθηκε εκείνη η αίγλη και πήρε ξανά την εικόνα τριτοκοσμικής πόλης της αραπιάς.
Ξεχάστηκε γιατί ήταν διορισμένος και όχι εκλεγμένος.
Το έργο του και το όνομα Σκυλίτσης θα παραμείνει αιώνιο γιατί είναι γραμμένο με χρυσά γράμματα στο Δημοτικό Θέατρον Πειραιώς, εκτός αν και στην Ελλάδα έλθουν τα πάνω κάτω (προς τα εκεί βαδίζουμε) και το BLM γκρεμίσει τα πάντα.
Και οι δυό Αριστειδηδες Σκυλιτσέοι ήταν Χιώτες, να γιατί πηγαίνουμε δυό δυό.