Γράφει ο Φώτης Καλιαμπάκος
Ενώ οι άλλοι «κλασσικοί» θεσμοί της πόλης, όπως Φιλαρμονική και η όπερα, βρίσκονται είτε σε διακοπές είτε σε περιοδείες λειτουργώντας και ως πρέσβεις πολιτισμού, στο Lincoln Center for the Performing Arts στην καρδιά της Νέας Υόρκης, κυριαρχεί η καθιερωμένη ετήσια σειρά παραστάσεων του διακεκριμένου American Ballet Theatre.
Με εξαίρεση βέβαια τα χρόνια της πανδημίας κάθε χρόνο ο σε παγκόσμιο επίπεδο κορυφαίος θεσμός «καταλαμβάνει» τη σκηνή της Metropolitan Opera, με τις τεράστιες δυνατότητες της τελευταίας να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ιδιαίτερα απαιτητικών παραγωγών του μπαλέτου, χωρίς να ξεχνάμε βέβαια και την έξοχη ακουστική.
Παλιότερα οι παραστάσεις του ABT ξεκινούσαν στις αρχές Μαΐου, φέτος όμως η Metropolitan Opera μετέβαλε το δικό της πρόγραμμα και ολοκλήρωσε τη σαιζόν στις αρχές Ιουνίου με αποτέλεσμα και το πρόγραμμα του μπαλέτου να μετατεθεί.
Το μπαλέτο φροντίζει κάθε χρόνο να συνδυάζει τις αγαπημένες κλασσικές παραστάσεις με κάποιες νέες, πολλές φορές πρωτοποριακές παραγωγές που δίνουν την ευκαιρία σε κορυφαίους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο να παρουσιάσουν τις δημιουργίες του και να αποδείξουν ότι η μορφή αυτή της τέχνης είναι δυναμική και εξελίξιμη.
Καλλιρρόη – “Of Love and Rage”
Στην περυσινή σαιζόν μάλιστα η νέα παραγωγή είχε ελληνικό χρώμα, αφού το ΑΒΤ παρουσίασε την πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη της φιλόδοξης παραγωγής του: “Of Love and Rage” η οποία βασίζονταν στο μύθο της Καλλιρόης, της περιζήτητης καλλονής από την αρχαιότητα, η οποία περιηγείται στη Μεσόγειο καθώς η μοίρα, οι παρεξηγήσεις και οι προσπάθειες των πολλών διεκδικητών της την απομακρύνουν προσωρινά από τον αγαπημένο της. Ο Ουκρανός χορογράφος Alexei Ratmansky είχε συνεργαστεί με τους ειδικούς των συλλογών αρχαιοτήτων του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης για να αναβιώσει στη σκηνή τον κόσμο της ελληνιστικής εποχής. Χρησιμοποιήθηκε η μουσική του αρμενικής καταγωγής σπουδαίου σοβιετικού συνθέτη Aram Khachaturyan (1903-1978) και η παράσταση, στην οποίο αξίζει να επανέλθουμε, καθώς ελπίζουμε ότι και αυτή θα επανέλθει σύντομα στο πρόγραμμα του ΑΒΤ, ήταν σαγηνευτική. Η παγκόσμια πρώτη είχε παρουσιαστεί στην Καλιφόρνια στις 5 Μαρτίου του 2020, με την πανδημία να μεταθέτει κατά δύο χρόνια την πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη.
“Like Water for Chocolate”
Φέτος η καινούρια παραγωγή με την ονομασία: “Like Water for Chocolate” μας μετέφερε στο Μεξικό των προηγούμενων δεκαετιών. Η πολύ δραματική ιστορία στην οποία βασίστηκε το μπαλέτο προέρχεται από το βιβλίο της Laura Esquivel και αναφέρεται στον ανεκπλήρωτο έρωτα μιας νεαρής κοπέλας και στην ιδιαίτερα φορτισμένη σχέση με τη μητέρα της. Το best seller της Laura Esquivel έχει ήδη μεταφερθεί και στη μεγάλη οθόνη.
Η νεαρή κοπέλα σύμφωνα με τα ήθη της τότε κοινωνίας έπρεπε, ως η νεότερη κόρη μιας μεγάλης οικογένειας να μείνει ανύπαντρη για να φροντίζει τη μητέρα της στη δύση της ζωής της και έτσι αναγκάστηκε να βλέπει το αγαπημένο της να παντρεύεται την αδερφή της και να συγκρούεται με όλους όταν ένα βράδυ συναντιέται μαζί του.
Πολλά χρόνια αργότερα μετά το θάνατο της μητέρας της η κόρη θα διαπιστώσει από τα ημερολόγια της ότι και η ύπαρξη της μητέρας της είχε σημαδευτεί ανεξίτηλα από έναν ανεκπλήρωτο έρωτα και τον αναγκαστικό γάμο με τον πατέρα της, προτού στο τέλος του έργου η ηρωίδα θα συνδεθεί επιτέλους με τον αγαπημένο της, καθώς οι σκηνές του γάμου των παιδιών της επόμενης γενιάς κλείνουν τον κύκλο της εξέλιξης της παραδοσιακής κοινωνίας.
Αυτή τη φορά και η μουσική ήταν σύγχρονη από τον Βρετανό συνθέτη Joby Talbot η οποία συνδύασε τα κλασσικά στοιχεία με μινιμαλιστικές θα λέγαμε επαναλήψεις ενώ ενσωμάτωσε στη μουσική στοιχεία και όργανα από το Μεξικό, με την κιθάρα να γοητεύει. Η εξαιρετική χορογραφία του Christopher Wheeldon, η οποία βρήκε τους τρόπους να αφηγηθεί την εξαιρετικά περίπλοκη ιστορία και τα πολύ διαφορετικά συναισθήματα της εξέλιξης του έργου, ενώ χρώματα και οι εναλλαγές του φωτισμού της Natasha Katz φαίνονταν να είναι ιδιαίτερα «συγχρονισμένα» με το πνεύμα της μουσικής και του χορού. Η παράσταση αυτή στην οποία επίσης αξίζει να επανέλθουμε είναι μια συμπαραγωγή του ΑΒΤ με το Royal Ballet του Λονδίνου, το οποίο και είχε παρουσιάσει πέρσι την παγκόσμια πρεμιέρα.
«Κλασσικό τέλος» με «Λίμνη των Κύκνων» και «Ρωμαίο και Ιουλιέτα»
Το κλασσικό μέρος του προγράμματος περιλάμβανε επίσης την “Giselle” οι παραστάσεις της οποίας ολοκληρώθηκαν το προηγούμενο Σάββατο καθώς και δύο από τα πιο γνωστά αριστουργήματα του ρεπερτορίου, τη «Λίμνη των Κύκνων» και το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Οι παραστάσεις της «Λίμνης των Κύκνων» ξεκινούν σήμερα Δευτέρα 10 Ιουλίου και θα ολοκληρωθούν το επόμενο Σάββατο, με την παράσταση να επαναλαμβάνεται και στις 2 μετά το μεσημέρι της Τετάρτης και του Σαββάτου, κάτι ιδιαίτερα καλοδεχούμενο από τους μικρούς φίλους του μπαλέτο, με την αίθουσα της ΜΕΤ παραδοσιακά να κατακλύζεται στις απογευματινές παραστάσεις από παιδιά κάθε ηλικίας.
Το αριστούργημα του Προκόφιεφ θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά την επόμενη Τρίτη 18 του μηνός, περιλαμβάνοντας και αυτό απογευματινές παραστάσεις, με την τελευταία παρουσίαση το βράδυ του Σαββάτου 18 Ιουλίου να ολοκληρώνει τη φετινή δίμηνη παρουσία του ΑΒΤ στη Metropolitan.