[su_youtube_advanced url=”https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=70YNd0obgLI” width= https=”yes”]
ΛΕΥΚΩΣΙΑ. (ΚΥΠΕ) Σχέδιο δράσης για το θέμα των αγνοουμένων προωθείται σύντομα στο Υπουργικό Συμβούλιο, τη στιγμή που καταγράφεται κατακόρυφη μείωση στον εντοπισμό νέων σορών από τη Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων (ΔΕΑ), ενώ σύμφωνα με τον Επίτροπο Προεδρίας Φώτη Φωτίου, η Λευκωσία ετοιμάζεται να αναλάβει έντονη διπλωματική δραστηριότητα για το θέμα σε κέντρα λήψης αποφάσεων.
Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ο κ. Φωτίου εξέφρασε στήριξη στο έργο της ΔΕΑ, ζήτησε όμως να υπάρξει μια πιο δυναμική στάση από το Τρίτο Μέλος της Διερευνητικής Επιτροπής, Πολ-Ανρί Αρνί, σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στα αρχεία του τουρκικού στρατού. Ο κ. Φωτίου απέρριψε παράλληλα τις εισηγήσεις που γίνονται κατά καιρούς για μετατροπή της ΔΕΑ σε περιφερειακό κέντρο παροχής υπηρεσιών για θέματα αγνοουμένων, λέγοντας ότι η Διερευνητική Επιτροπή θα πρέπει να επικεντρωθεί στην επίλυση του προβλήματος στην Κύπρο.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΑ, φέτος έγιναν μόλις 2 εκταφές αγνοουμένων, σε σύγκριση με 10 εκταφές το 2018 και 42 το 2017.
«Πρέπει να προχωρήσουμε ένα βήμα πιο μπροστά. Ήδη με τον Υπουργό Εξωτερικών και όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες έχουμε καταλήξει σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης το οποίο θα συζητηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο τις επόμενες ημέρες ή εβδομάδες» είπε ο κ. Φωτίου στο ΚΥΠΕ.
Ανέφερε παράλληλα ότι από τη στιγμή που υπάρχουν και Ελλάδιτες αγνοούμενοι, θα πρέπει σε συνεργασία με την Ελλάδα να υπάρξει μια «έντονη, επιθετική διπλωματική πολιτική» ιδιαίτερα σε κέντρα λήψης αποφάσεων όπως είναι η ΕΕ, που αποτελεί τον κύριο χρηματοδότη της ΔΕΑ.
Όπως είπε ο κ. Φωτίου, το 2020 η Ένωση θα μελετήσει ξανά την όλη κατάσταση και «είναι η ώρα η ΕΕ να ζητήσει εξηγήσεις από την κατοχική δύναμη».
Όσον αφορά τα Ηνωμένα Έθνη, ο κ. Φωτίου είπε ότι αναμένει πιο δυναμική στάση από το Τρίτο Μέλος της ΔΕΑ Πολ-Ανρί Αρνί, σε ό,τι αφορά την υπόσχεση της Άγκυρας για πρόσβαση στα αρχεία του τουρκικού στρατού.
Ο κ. Αρνί «θα πρέπει να έχει κατά νου ότι βρίσκεται εδώ για να λυθεί το ανθρωπιστικό θέμα των αγνοουμένων» είπε ο κ. Φωτίου. «Δεν είναι πολιτικό αυτό το θέμα, είναι καθαρά ανθρωπιστικό και θα πρέπει ο ίδιος να κινείται σε τέτοιες κατευθύνσεις και πολιτικές, ώστε να συνάδουν αυτές οι πολιτικές με τα ψηφίσματα και τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για το θέμα των αγνοουμένων» συμπλήρωσε.
Είπε επίσης ότι δεν μπορεί συνεχώς να αναβάλλεται η υπόσχεση που είχαν δώσει οι Τούρκοι μέσω του κ. Αρνί για τα αρχεία του τουρκικού στρατού. Αν και η ΔΕΑ έχει αποταθεί σε διάφορες χώρες και οργανισμούς για πρόσβαση σε αρχεία «η Τουρκία είναι η μόνη που δεν συνεργάζεται, είναι η μόνη που αρνείται πεισματικά να δώσει αρχεία του στρατού της» σημείωσε.
«Το Τρίο Μέλος λοιπόν θα πρέπει να το ζητήσει πιο έντονα, πιο δυναμικά και να στηρίξει τις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας σε αυτό το θέμα» ανέφερε ο Επίτροπος Προεδρίας.
Όσον αφορά τον εντοπισμό αγνοουμένων, ο κ. Φωτίου είπε ότι τα αποτελέσματα μετά από τόσα χρόνια λειτουργίας της ΔΕΑ είναι φτωχά. «Στηρίζουμε μεν τη λειτουργία και το πρόγραμμα της ΔΕΑ, από την άλλη είμαστε απογοητευμένοι από τα αποτελέσματα» για τα οποία, όπως είπε δεν ευθύνεται η ΔΕΑ, αλλά η κατοχική δύναμη.
Όμως, συνέχισε, δεν συμφωνώ με τον κ. Αρνί ότι πρέπει να γίνει σύγκριση με τα αποτελέσματα σε άλλες χώρες «γιατί είναι πολύ διαφορετικά τα δεδομένα» στην Κύπρο.
Παράλληλα, ο κ. Φωτίου είπε ότι δεν δέχεται τις εισηγήσεις που γίνονται κατά διαστήματα, ότι η ΔΕΑ θα πρέπει να μετατραπεί σε ένα περιφερειακό κέντρο παροχής υπηρεσιών για τα θέματα των αγνοούμενων. «Η ΔΕΑ θα πρέπει να επικεντρωθεί στην επίλυση του προβλήματος των αγνοουμένων εδώ στην Κύπρο. Μακάρι να το επιλύσουμε και ασφαλώς μετά θα μπορούσε να μετατραπεί η ΔΕΑ σε ένα τέτοιο κέντρο παροχής υπηρεσιών» είπε.
Όσον αφορά τον αριθμό των αγνοουμένων που εντοπίζονται, ο κ. Φωτίου είπε ότι από το 2016 είχε προειδοποιήσει ότι αν συνεχιστεί η κατάσταση με τη μείωση του εντοπισμού οστών Ελληνοκυπρίων και Ελλαδιτών αγνοουμένων στα κατεχόμενα, θα βρεθούμε σε ένα αδιέξοδο. «Οι αριθμοί με επιβεβαιώνουν δυστυχώς» πρόσθεσε, ενώ είπε ότι «το 2019 δεν ξεκινήσαμε καλά».
Ανέφερε ότι οι 10 ανακαλύψεις οστών που έγιναν πέρυσι δεν αφορούν ολοκληρωμένους σκελετούς, αλλά μικρά οστά ως αποτέλεσμα μετακινήσεων. «Όλα αυτά μας ανησυχούν και μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι κάτι πρέπει να γίνει άμεσα αν δεν θέλουμε να δημιουργηθούν συγκεκριμένα πλέον λειτουργικά προβλήματα στη ΔΕΑ» είπε.
«Στηρίζουμε το έργο της ΔΕΑ, γιατί θεωρούμε ότι είναι ένα σημαντικό εργαλείο για να λύσουμε αυτό το ανθρωπιστικό θέμα και θα συνεχίζουμε να τη στηρίζουμε» είπε, υποδεικνύοντας την ανάγκη συνεργασίας της κατοχικής δύναμης.
Ο Επίτροπος Προεδρίας υπέδειξε δύο σημεία όπου απαιτείται η συνεργασία της Τουρκίας. «Πρώτον είναι οι ομαδικοί τάφοι από τις περισυλλογές των νεκρών μας» την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου 1974, είπε. Το δεύτερο σημείο, συνέχισε, είναι οι μετακινήσεις των οστών «το δεύτερο έγκλημα πολέμου που έχει διαπράξει η Τουρκία».
Αποτιμώντας τα αποτελέσματα των εκσκαφών σε «στρατιωτικές ζώνες» στα κατεχόμενα, μετά την άδεια που δόθηκε το 2015, ο κ. Φωτίου είπε ότι ήταν πολύ φτωχά. «Υπήρχε μια προσδοκία ή άποψη από πολλούς ότι υπήρχαν αρκετοί [αγνοούμενοι] σε αυτές τις ‘στρατιωτικές ζώνες’. Φυσικά η κατοχική δύναμη γνώριζε ότι δεν υπήρχαν» ανέφερε.
Σύμφωνα με τον Επίτροπο Προεδρίας, αυτός μπορεί να ήταν και ο λόγος που δόθηκαν οι άδειες για να δείξει η Τουρκία διεθνώς ότι συνεργάζεται. «Δόθηκε από τη μια το μήνυμα ότι η Τουρκία συνεργάστηκε και από την άλλη τα αποτελέσματα δεν ήταν αυτά που αναμέναμε όλοι» είπε.
Στήριξη για εγκλωβισμένους
————————————-
Ο Προεδρικός Επίτροπος ανέφερε εξάλλου στο ΚΥΠΕ ότι έχει ολοκληρωθεί το σχέδιο κινήτρων επανεγκατάστασης νέων οικογενειών στην Καρπασία και τα Μαρωνίτικα χωριά που έγινε σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας και άλλους φορείς, ενώ τις επόμενες λίγες ημέρες ή εβδομάδες θα βρίσκεται ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου.
Στόχος, είπε, είναι η οικονομική στήριξη των ζευγαριών που θα επιλέξουν να επανεγκατασταθούν, ενώ υπάρχουν και πρόνοιες για επαγγελματική στήριξη, εφόσον βέβαια οι κατοχικές αρχές επιτρέπουν κάτι τέτοιο.
Θέλουμε τα παιδιά των εγκλωβισμένων να παραμείνουν στον τόπο τους, αλλά και νέες οικογένειες να επανεγκατασταθούν στα χωριά αυτά, ανέφερε ο κ. Φωτίου υποδεικνύοντας την ανάγκη για μαθητές, ώστε να συνεχίσει τη λειτουργία του το σχολείο στο Ριζοκάρπασο.
Είπε επίσης ότι αν υπάρξει ο απαραίτητος αριθμός παιδιών, θα επαναλειτουργήσει και το σχολείο στον Κορμακίτη.
Συμπλήρωσε ότι υπάρχει ενδιαφέρον και γίνονται αιτήσεις για το πρόγραμμα επανεγκατάστασης, κυρίως για τα Μαρωνίτικα χωριά, αλλά και για την Καρπασία. «Αναμένεται μετά την έγκριση αυτού του σχεδίου από το Υπουργικό Συμβούλιο να ξεκινήσει και η εξέταση αυτών των αιτήσεων» είπε.
Όσον αφορά την εγκατάσταση Μαρωνιτών σε Αγία Μαρίνα και Ασώματο, ο κ. Φωτίου είπε ότι δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη εξαγγελία από τ/κ πλευράς έγινε μετά το Κραν Μοντάνα. «Ήταν μια προσχεδιασμένη στρατηγική, ήθελαν να ενσπείρουν τη σύγχυση στον προσφυγικό κόσμο» είπε, ενώ πρόσθεσε ότι «εμείς δεν θα ασχοληθούμε με τα επικοινωνιακά παιχνίδια των Τούρκων».
Είπε ακόμη ότι «επιστροφή των προσφύγων θα επέλθει όταν θα επιλυθεί το Κυπριακό, θα τερματιστεί η κατοχή και θα επανενωθεί η πατρίδα μας». «Εναπόκειται και στους ίδιους τους Μαρωνίτες να αποφασίσουν αν θέλουν να επιστρέψουν με συγκεκριμένα δεδομένα τα οποία θα πρέπει να μελετήσουν» συμπλήρωσε.
Ανέφερε καταληκτικά ότι η υπόθεση αυτή επανέρχεται κάθε τόσο «γιατί θέλουν να δημιουργήσουν σύγχυση στην μαρωνίτικη κοινότητα».
Έμφαση στη νέα γενιά της διασποράς
————————————————-
Στη συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, ο Προεδρικός Επίτροπος αναφέρθηκε επίσης στις διμερείς και τριμερείς δράσεις που προωθούνται, με στόχο να καταστεί πιο αποτελεσματική η διασπορά, έχοντας στο πλάνο και την προώθηση των εθνικών συμφερόντων σε ισχυρά κέντρα λήψης αποφάσεων.
Σημείωσε παράλληλα ότι η στήριξη των αποδήμων στο εθνικό θέμα και σε άλλα θέματα ήταν καθοριστικής σημασίας. Δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει διασπορά χωρίς τη νέα γενιά, είπε υποδεικνύοντας το παράδειγμα που ακολούθησαν η εβραϊκή και η αρμένικη διασπορά. «Οι χώρες τους επένδυσαν στη νέα γενιά, αυτό κάνουμε και εμείς τα τελευταία χρόνια» ανέφερε.
Στόχος, εξήγησε, είναι η νέα γενιά να εμπλακεί, πέρα από τα παροικιακά δρώμενα και στα πολιτειακά δρώμενα της κάθε χώρας που διαβιεί.
Για τις διμερείς και τριμερείς συνεργασίες σε θέματα διασποράς, είπε ότι η Κύπρος ενδυναμώνει τις σχέσεις της, ιδιαίτερα με χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και ο Λίβανος.
Ανέφερε ότι στα τέλη Μαρτίου θα πραγματοποιηθεί στην Αυστραλία το «Νόστος 3» στην παρουσία και της Υπουργού Διασποράς της Αιγύπτου και του Υφυπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας αρμόδιου για θέματα Διασποράς, εκφράζοντας την ευχή η προσπάθεια να στεφθεί με επιτυχία, όπως και οι προηγούμενες δύο διοργανώσεις του «Νόστος» σε Αίγυπτο και Λονδίνο.
Ο κ. Φωτίου είπε ότι αυτή τη φορά το πρόγραμμα θα επικεντρωθεί στη νεολαία της διασποράς Κύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτου στην Αυστραλία και στους τρόπους προώθησης των εθνικών συμφερόντων.
Παράλληλα θα πραγματοποιηθεί και εργαστήρι με τη συμμετοχή επιχειρηματιών της διασποράς και τοπικών επιμελητήριων, εξετάζοντας τρόπους συνεργασίας για να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις και να προβληθούν οι τρεις χώρες στην Αυστραλία.
Ο κ. Φωτίου είπε ακόμη ότι η συνεργασία με το Ισραήλ στα θέματα διασποράς έχει προχωρήσει, ενώ αναφέρθηκε στην ισχυρή παρουσία του εβραϊκού λόμπι. «Στις ΗΠΑ καταφέραμε αυτή η συνεργασία να έχει τεράστια επιτυχία σε κέντρα λήψης απόφασης, στο Κογκρέσο, στον Λευκό Οίκο» είπε.
Αναφέρθηκε και στις επισκέψεις παραγόντων εβραϊκών οργανώσεων των ΗΠΑ στην Κύπρο και είπε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα μεταβεί εντός του μήνα στην Ουάσιγκτον για να μιλήσει στο συνέδριο της Αμερικανοϊσραηλινής Επιτροπής Δημοσίων Υποθέσεων (AIPAC).
Ακόμη, ο κ. Φωτίου είπε ότι στις αρχές Απριλίου θα βρίσκεται στην Κύπρο για επίσκεψη η Υπουργός Διασποράς της Ρουμανίας, μετά και την υπογραφή σχετικού μνημονίου συναντίληψης, ενώ ο ίδιος θα μεταβεί στη Ρουμανία για το άτυπο συμβούλιο Υπουργών Διασποράς που διοργανώνει την επόμενη εβδομάδα η Ρουμανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.
Ενδιαφέρον για συνεργασία σε θέματα διασποράς έχουν εκφράσει επίσης η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, είπε καταληκτικά ο κ. Φωτίου, διαβεβαιώνοντας ότι θα συνεχιστούν οι συνεργασίες σε διμερές και τριμερές επίπεδο.