Η συζήτηση με τον Σταμάτη Κριμιζή, έναν διακεκριμένο επιστήμονα του διαστήματος μελος της Ακαδημίας Αθηνών, με πλούσιο βιογραφικό και εμπειρίες από την συμμετοχή του σε δεκάδες διαστημικές αποστολές της ΝΑΣΑ είναι μια συναρπαστική εμπειρία. Όσο προετοιμασμένος μπορεί να είναι κανείς με τις ερωτήσεις, ακούγοντάς τον, τον πλημμυρίζει το δέος του συναισθήματος ενός μικρού παιδιού που μαθαίνει για πρώτη φορά τα μυστικά του Σύμπαντος. Ο Σταμάτης Κριμιζής εκτός των άλλων έχει το χάρισμα της απλότητας του λόγου κάτι που δεν είναι αυτονόητο για τους επιστήμονες του πεδίου του. Το ΑΠΕ – ΜΠΕ τον συνάντησε στο περιθώριο της εκδήλωσης με θέμα «την ζωή στο Σύμπαν» που είχε οργανώσει το ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων στο Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης.
Στο ερώτημα εάν η ολοένα και πιο μεγάλη συμμετοχή ιδιωτικών κεφαλαίων και πρωτοβουλιών στις διαστημικές αποστολές, έχει θετικό πρόσημο ή μπορεί στο μέλλον να δημιουργήσει προβλήματα στην παγκόσμια διαστημική κοινότητα που μέχρι σήμερα πορεύονταν μόνο με κρατικά κεφάλαια, ο Σταμάτης Κριμιζής διαβεβαιώνει ότι η παρουσία ιδιωτικών κεφαλαίων στις διαστημικές αποστολές «είναι χρήσιμη έως κι απαραίτητη» υπογραμμίζοντας ότι «η πραγματική πρωτοπορία στην έρευνα του διαστήματος συνεχίζει να παραμένει στα χέρια των κρατικών χρηματοδοτήσεων κι’ αυτό είναι κάτι που δεν πρόκειται να αλλάξει στο άμεσο μέλλον».
«Οι κρατικές υπηρεσίες είναι αυτές που δεν εξετάζουν εάν θα υπάρξει άμεσα επιστροφή εισοδήματος από τις επενδύσεις που κάνουν γιατί τους ενδιαφέρει μόνο η ανακάλυψη καινούργιας γνώσης» αναφέρει και συνεχίζει τονίζοντας: «η καινούργια γνώση δημιουργεί τεχνολογία η οποία επιστρέφει στην οικονομία τεράστια κέρδη». Εξηγεί ότι «δεν υπάρχουν εταιρίες που θέλουν να εξερευνήσουν τον Κρόνο ή τον Ήλιο, δεν υπάρχει ενδιαφέρον από πλευρά τους στην κατασκευή διαστημόπλοιου» κι αυτό οφείλεται στις τρομακτικές συνθήκες που επικρατούν εκεί όπου ένα σκάφος θα καταστραφεί, θα απωλέσει τα όργανά του πολύ πριν φθάσει στο προορισμό του. «Θέλω να σας πω λοιπόν ότι αυτοί δεν υπεισέρχονται στο πραγματικά πρωτοποριακό έργο του διαστήματος γιατί αυτό το κάνουν μόνο τα Κράτη» προσθέτει.
Παρόλα αυτά ο κ. Κριμιζής επισημαίνει ότι η παρουσία του ιδιωτικού τομέα στη διαστημική δραστηριότητα είναι σημαντική και μεγαλύτερη από εκείνη των Κρατών. Όπως ανέφερε «η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα του διαστήματος αγγίζει τα 400 δισ. το χρόνο» στην οποία συμμετέχουν η βιομηχανία και οι υπηρεσίες. Ωστόσο το μερίδιο των κρατικών εταιριών διαστήματος όπως η ΝΑSΑ η Ρωσική και Κινεζική εταιρία, η ESA, η Ινδία η Iαπωνια κλπ. είναι μόνο 25% των συνολικών κεφαλαίων. Τα υπόλοιπα είναι δραστηριότητα από εταιρίες που κατασκευάζουν δορυφόρους, κάνουν υποδομές στο έδαφος. Υπάρχουν χιλιάδες θέσεις εργασίας που ενεργοποιούνται ένεκα αυτής της δραστηριότητας».
Ο κ. Κριμιζής σημειώνει ότι «ο χώρος της διαστημικής έρευνας για την ανάπτυξη της οικονομίας είναι από τους πιο αποδοτικούς στην απόδοση κεφαλαίων». Από μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί έχει αποδειχθεί ότι η επένδυση ενός ευρώ σε διαστημική έρευνα και δραστηριότητα επιστρέφουν ως κέρδος στην οικονομία 8 ευρώ. «Ουδεμία άλλη επένδυση στην ανθρωπότητα επιστρέφει τέτοια ποσά επανεπενδύοντας στην οικονομία» σημειώνει ο κ. Κριμιζής. Προς επίρρωση των παραπάνω υπογραμμίζει την επίδραση που είχαν στην καθημερινότητα οι ψηφιακές τεχνολογίες που εφαρμόστηκαν στο Voyager-1 και που στην 10ετία του 1980 με την συνδρομή του ιδιωτικού τομέα πέρασαν στην εμπορική αξιοποίησή τους. «Καταφέραμε να προχωρήσουμε στην ψηφιοποίηση του πλανήτη, στις τηλεπικοινωνίες, στην μουσική, στην μεταφορά δεδομένων» σχολίασε.
Αναφερόμενος σε θέματα αποστολών με πληρώματα έξω από το ηλιακό μας σύστημα ή σε ζητήματα εποικισμού του διαστήματος, για παράδειγμα, στον πιο κοντινό ήλιο σε μας που είναι ο Α- Κενταύρου κι απέχει μόλις 41 τρις χλμ αναφέρει ότι με ένα πλοίο σαν το Voyager-1 που ταξιδεύει με 17χλμ/sec «το ταξίδι θα διαρκέσει 77.000 χρόνια» και επισημαίνει πως είναι σαφές «ότι τέτοια ταξίδια πρέπει να τα ξεχάσουμε».
Αναφερόμενος στα επιτεύγματα του Voyager-1 ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins αποκαλύπτει ότι πριν από λίγο διάστημα το εργαστήριό του ολοκλήρωσε το σχεδιασμό της διαστημικής αποστολής της οποίας το σκάφος θα κινείται με ταχύτητα διπλάσια του Voyager-1 . «Σκοπός μας είναι το σκάφος να βγει έξω από το Ηλιακό μας σύστημα και φτάσει δέκα φορές πιο μακριά απ’οσο πήγε το Voyager-1». Ο κ. Κριμιζής εξηγεί δεν ξέραμε ότι «το Voyager-1 μπορεί να βγει εκτός πλανητικού συστήματος κι όταν αυτό έγινε πράξη, ανακαλύψαμε πράγματα που δεν τα είχε προβλέψει κανένας» .
Με τα σημερινά δεδομένα το συγκεκριμένο σκάφος είναι πολύ αργό αφού τρέχει με 61.000 χλμ /ώρα. «Εμείς θέλουμε να ανέβουμε στα 120-150.000 χλμ/ώρα για να μπορέσουμε να πάμε πολύ πιο βαθιά στο γαλαξία μας, με υπερσύγχρονα όργανα τεχνολογίας που δεν έχουν υπάρξει στο παρελθόν, που διαθέτουν μεγαλύτερη ευαισθησία στις μετρήσεις για να δούμε πράγματα που γνωρίζουμε μόνο από την θεωρία», λέει.
Ο κ. Κριμιζής διευκρινίζει ότι το παραπάνω πρόγραμμα δεν έχει ολοκληρωθεί ως προς το σκέλος της χρηματοδότησης ενώ δεν αποκλείει την συμμετοχή στην αποστολή μετά από διαβούλευση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού διαστήματος και προσδιορίζει ότι «στόχος είναι η εκτόξευση του σκάφους να γίνει το 2035».
Στο ερώτημα εάν είναι ωφέλιμος ο ανταγωνισμός του διαστήματος με την παρουσία περισσότερων χωρών σε διαστημικές αποστολές ο κ. Κριμιζής τονίζει ότι «όταν γίνεται σωστά είναι εποικοδομητικός» γιατί με αυτόν τον τρόπο δημιουργούντα νέες τεχνολογίες. «Δεν είναι ο ανταγωνισμός της δεκαετίας του 60 η του 70 που είχε πολιτικά χαρακτηριστικά σήμερα είναι επιστημονικός και περισσότερο εμπορικός ο ανταγωνισμός» καταλήγει.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ.
