ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Επίκαιρες και ρεαλιστικές ήταν οι προτάσεις για το μέλλον της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής που έθεσαν επί τάπητος στην Διημερίδα για Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελλήνων Εκπαιδευτικών Αμερικής, κ. Στέλλα Κοκόλη και η πρόεδρος του ιστορικού Συλλόγου Ελλήνων Εκπαιδευτικών της Νέας Υόρκης και συνάμα συγγραφέας Μερόπη Κυριάκου.
Η Διημερίδα έλαβε χώρα το Σάββατο και την Κυριακή (6 και 7 Φεβρουαρίου 2021), διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο της Δυτικής Μακεδονίας σε συνεργασία με το Μορφωτικό Ινστιτούτο Ιταλίας και άλλους ομογενειακούς φορείς και τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας της Ελλάδος και της Γενικής Γραμματέας Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού και κατά κοινή ομολογία ήταν υψηλού επιπέδου και άρτια διοργανωμένη.
Από την Αμερική είχαν προσκληθεί ως εισηγητές η πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελλήνων Εκπαιδευτικών Αμερικής, κ. Στέλλα Κοκόλη και η πρόεδρος του ιστορικού Συλλόγου Ελλήνων Εκπαιδευτικών της Νέας Υόρκης και συνάμα συγγραφέας Μερόπη Κυριάκου. Η συμμετοχή της Διευθύντριας του Ελληνικού Προγράμματος του σχολείου «Αθηναϊκή Ακαδημία» Φλόριδας, κ. Σεβαστής Βαρυτιμίδου και της διευθύντριας του Ελληνικού Απογευματινού Σχολείου της κοινότητας του Τιμίου Σταυρού στο Μπρούκλιν, κ. Ελευθερίας Οίκουτα, με την απαγγελία των στοίχων του Ομήρου, του Παπαδιαμάντη και άλλων συγγραφέων προσέδωσαν τις δικές τους αξίες στην εισήγηση της, κ. Στέλλας Κοκόλη με θέμα «Η Ελληνική γλώσσα και ο απόηχος των λέξεων από τον Όμηρο μέχρι τον Κοραή και εντεύθεν».
Αν και οι εισηγήσεις της κ. Στέλλας Κοκόλη και της κ. Μερόπης Κυριάκου διέφεραν ως προς το περιεχόμενό τους εν τούτοις είχαν κοινά χαρακτηριστικά και χωρίς την παραμικρή υπερβολή μπορούμε να πούμε ότι και ο δύο εισηγήσεις ήταν αντάξιες της ιστορίας και της διαχρονικής προσφοράς των Ελλήνων Εκπαιδευτικών της Αμερικής.
Η εισήγηση της, κ. Κοκόλη εστιάστηκε στις διάφορες περιόδους που ακολούθησε η γλώσσα μας και τόνισε ότι άσχετα με τον δανεισμό λέξεων από ξένες γλώσσες παραμένει «η γλώσσα της τεχνολογίας, η γλώσσα της επιστήμης, η γλώσσα του κόσμου, η γλώσσα της μόρφωσης, η γλώσσα η δική μας που είναι μία και μοναδική
«Κλείνοντας, σας αφιερώνω τους στίχους του Οδυσσέα Ελύτη, “Ένα το Χελιδόνι,” σε μελοποίηση Μίκη Θεοδωράκη, για να κατανοήσουμε όλοι μας ότι θέλουμε δουλειά πολλή για να διαιωνίσουμε και να μεταλαμπαδεύσουμε τη γλώσσα μας και, αν θέλετε να την επιβάλουμε ακόμη σ’ όλη την οικουμένη διότι όπως προείπαμε, η Ελληνική Γλώσσα είναι η γλώσσα του Ευαγγελίου, η όμορφη και ανθρώπινη μοναδική η δική μας γλώσσα, η γλώσσα των αιώνων» επεσήμανε η κ. Κοκόλη.
Η κ. Μερόπη Κυριάκου παρουσίασε τα πορίσματα της έρευνάς της στο πολυμορφικό, όπως το χαρακτήρισε, σύστημα διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και του Πολιτισμού. Εκτενή αναφορά έκανε στα σχολεία τα οποία τελούν υπό την αιγίδα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και κατατάσσονται σε Ημερήσια, Απογευματινά και Σαββατιανά, τα Ελληνικά Σχολεία τσάρτερ, τα ιδιωτικά σχολεία και τα σχολεία που διατηρούν διάφοροι ομογενειακοί φορείς.
Καταλυτικό ρόλο, όπως επεσήμανε έπαιξαν οι δάσκαλοι και ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών «Προμηθεύς», ο οποίος δραστηριοποιείται για 45 περίπου χρόνια στη Νέα Υόρκη και οι άλλοι εκπαιδευτικοί φορείς, καθώς επίσης και η Ομοσπονδία Ελλήνων Εκπαιδευτικών Αμερικής.
Τόσο η κ. Κυριάκου, όσο και η κ. Κοκόλη αναφέρθηκαν στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κοινοτικά σχολεία και ζήτησαν την βοήθεια της Ελλάδας για την μετεκπαίδευση των εκπαιδευτικών.
«Οι δάσκαλοι που είναι γεννημένοι στις ΗΠΑ, γνωρίζουν καλύτερα τη νοοτροπία των μαθητών, των γονέων και όσων ασχολούνται με την ελληνόγλωσση εκπαίδευση» επεσήμανε μεταξύ άλλων η κ. Κοκόλη συνιστώντας στο Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας να αναλάβει το κόστος της μετεκπαίδευσης για δύο τουλάχιστον καλοκαίρια στην Ελλάδα των ομογενών δασκάλων που εργάζονται στο αμερικανικό σύστημα και επιθυμούν να στελεχώσουν τα υπάρχοντα ελληνικά σχολεία και την ίδρυση νέων.
Διημερίδα
Το συντονισμό της διημερίδας ανέλαβαν οι Δρ. Ελένη Γρίβα, Καθηγήτρια ΠΔΜ και η Χριστίνα Πεταλωτή, Προϊσταμένη Δημοσίων και Διεθνών Σχέσεων του ΠΔΜ. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο Θεόδωρος Θεοδουλίδης, Πρύτανης Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ο Κώστας Βλάσης, Υφυπουργός Εξωτερικών για τον Απόδημο Ελληνισμό, η Ζέττα Μακρή, υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, ο Σάββας Αναστασιάδης, πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ελληνισμού της Διασποράς, ο Ιωάννης Χρυσουλάκης, Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού, ΥΠΕΞ και η Αικατερίνη Παπαχριστοπούλου- Τζιτζικώστα, Πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO
Κεντρική ομιλήτρια ήταν η Βυζαντινολόγος- Ιστορικός, Πρόεδρος του ΔΣ του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου των Δελφών και πρώην Πρύτανης της Σορβόννης, Ελένη Γλύκατζη- Αρβελέρ η οποία μεταξύ άλλων επεσήμανε «Όποιος δεν καταλαβαίνει το “τη Υπερμάχω” δεν καταλαβαίνει καλά ελληνικά και αν αρχίσουμε από αυτή τη βάση στα σχολειά μας, τα παιδιά θα μάθουν καλύτερα τα ελληνικά».
Αναφερόμενη στο ρόλο του Βυζαντίου, ως η αυτοκρατορία του μεγάλου ελληνισμού τόνισε ότι έθεσε τη βάση της νεοελληνικής γλώσσας, όταν σταδιακά χάθηκε η προτεραιότητα των Λατινικών ως γλώσσα της νομοθεσίας στην αυτοκρατορία και αντικαταστάθηκε από μία αττική γλώσσα «πότε λογία, την οποία χρησιμοποιούσαν οι μεγάλοι ιστορικοί της εποχής και πότε λιτή των θρησκευτικών απλών κειμένων, όπως οι βίοι και θαύματα των Αγίων, κείμενα για να διαβάζει ο πολύς κόσμος».
Προσέθεσε, δε, ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πρέπει να μαθαίνουμε και κάποια ξένη γλώσσα, για έναν λόγο απλό, για να μην νομίζουμε ότι μόνο οι Έλληνες ανακαλύψανε τα πάντα», διότι «μία ξένη γλώσσα οποιαδήποτε κι αν είναι μιλάει για φόβους, για αγωνίες, για ελπίδες και αγάπες όπως ακριβώς τις ξέρουμε και στα ελληνικά».
«Κοινή Αλεξανδρινή, η πρώτη διεθνής γλώσσα»
Η ακαδημαϊκός μίλησε για την ελληνική γλώσσα ως σύμπτυξη του ευρωπαϊκού πολιτισμού, καθώς «στα ελληνικά εκφέρονται όλες οι ιδέες που είναι οι βασικές ιδέες του πολιτισμού που μας τρέφει σήμερα» και τόνισε ότι ουδέποτε τα ελληνικά μπορεί να θεωρηθούν ως νεκρή γλώσσα, «γι’ αυτό άλλωστε δεν υπάρχουν ελληνογενείς γλώσσες», και «ενώ τα λατινικά έδωσαν γαλλικά, ιταλικά πορτογαλικά , ισπανικά, ρουμανικά, τα ελληνικά έχουν μόνο ντοπιολαλιές, διαλέκτους αλλά όχι γλώσσες ελληνογενείς». Σημείωσε ακόμη πως «τα ελληνικά δεν είναι μόνο μία γλώσσα, είναι σειρά από γλώσσες, είναι τα ελληνικά της αρχαιότητας, της ποίησης, της πεζογραφίας, η αττική γλώσσα και οποιαδήποτε άλλη».
Μιλώντας για την Κοινή Αλεξανδρινή εξήγησε πως «είναι η πρώτη διεθνής γλώσσα, που εκείνη την εποχή σημαίνει τη γλώσσα των λαών της Μεσογείου» και η κοινή ελληνική γλώσσα «αμέσως μετά από τα χρόνια του Αλεξάνδρου είχε γίνει η γνωστή γλώσσα των πολιτισμών».
«Σε αυτή τη γλώσσα έχει μεταφραστεί η Παλαιά Διαθήκη πολύ πριν από τη γέννηση του Χριστού, γιατί οι ελληνόφωνοι Εβραίοι της Αλεξάνδρειας είχαν ξεχάσει την μητρική τους γλώσσα και δεν ξέρανε παρά ελληνικά. Δεν είναι μόνον η Παλαιά Διαθήκη που έχει μεταφραστεί εκεί στα ελληνικά. Είκοσι επτά κώδικες της Καινής Διαθήκης, πλην του κατά Μαθταίον Ευαγγελίου, είναι όλοι γραμμένοι ελληνικά και αν δεν υπήρχε ο ελληνόφωνος ελληνολάτρης Παύλος ο Σαούλ, ο Απόστολος των Εθνών, ίσως δε θα υπήρχε ο χριστιανισμός όπως είναι σήμερα», είπε η κ. Αρβελέρ, υπογραμμίζοντας τον ρόλο της ελληνικής γλώσσας για τη διάδοση του χριστιανισμού.
