ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Πάνδημη και άκρως συγκινητική ήταν η κηδεία της Παρασκευής Σάββα (Paraskevi Savva) που έλαβε χώρα το μεσημέρι της Τρίτης, 1ης Σεπτεμβρίου 2020 στον ιερό Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στο Ουέστ Μπάμπιλον.
Για τέσσερις περίπου ώρες υπήρχε το αδιαχώρητο στον χώρο στάθμευσης και στο ναό, διότι ήθελαν όλοι να σκύψουν ευλαβικά το γόνυ, να προσκυνήσουν την σορό της και να εκφράσουν τα ειλικρινή και εγκάρδια συλλυπητήρια στον σύζυγό της Στέλιο Σάββα, στα παιδιά και στα εγγόνια και συνάμα να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη για όσα προσέφερε η αείμνηστη και η οικογένειά της στην ομογένεια και στην Κύπρο.
Ο ιερατικός προϊστάμενος της κοινότητας του Αγίου Νικολάου, π. Δημήτριος Καζάκης και τα στελέχη της κοινότητας ήταν επί ποδός, καλωσόριζαν τους ομογενείς που είχαν έρθει από διάφορες περιοχές της τριπολιτειακής περιοχής και τους προέτρεπαν να τηρήσουν τα μέτρα ασφαλείας για την προστασία από τον κορωνοϊό.
Στο νάρθηκα, αριστερά, υπήρχαν απολυμαντικά, προστατευτικές μάσκες και μια μεγάλη οθόνη στην οποία προβάλλονταν στιγμιότυπα από την ζωή και το έργο της «Μητέρας της Κύπρου» που, όπως έγραψαν οι «Αναμνήσεις» απεβίωσε το Σάββατο, 29 Αυγούστου 2020 σε ηλικία 84 ετών.
Όλοι τους – ακόμη και οι νεότεροι – είχαν φορέσει μαύρα ρούχα και καθιστούσαν ακόμη πιο έντονη την θλίψη και την συγκίνηση για τον θάνατο της μητέρας και γιαγιάς των ευεργετών και στυλοβατών της κοινότητας του Αγίου Νικολάου στο Μπάμπιλον, διότι το παράδειγμα του γιου της Κυριάκου Σάββα και των παιδιών της το ακολούθησαν και τα εγγόνια της.
Η Νεκρώσιμη Ακολουθία
Μετά το πέρας του προσκυνήματος ακολούθησε η Νεκρώσιμη Ακολουθία προεξάρχοντος του Μητροπολίτη Πιτσβούργου, κ. Σάββα και βοηθούμενου υπό του τέως ιερατικού προϊστάμενου της κοινότητας του Αγίου Θωμά στο Τσέρι Χιλ, π. Εμμανουήλ Πρατσινάκη, των ιερατικών προϊσταμένων των ιερών ναών του Αγίου Νικολάου του Φλάσινγκ και του Ουέστ Μπάμπιλον, π. Παύλου Παλαιστίδη και π. Δημητρίου Καζάκη, αντίστοιχα.
Ο Μητροπολίτης Σάββας επεσήμανε ότι είναι η πρώτη φορά μετά από πέντε μήνες του εγκλεισμού που ταξιδεύει εκτός έδρας και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη για τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, κ. Ελπιδοφόρο που του παρείχε την δυνατότητα να προεξάρχει της Ακολουθίας.
Ο κ. Σάββας αναφέρθηκε στην γνωριμία με την Παρασκευή και την οικογένειά της, όταν υπηρετούσε ως ιερέας στο Λονγκ Αϊλαντ και εξήρε την προσφορά της αειμνήστης, της αγάπης για τους συνανθρώπους και για την εκκλησία, για την φιλοξενία και το φιλότιμο.
«Η Παρασκευή και ο Στέλιος ήταν υπόδειγμα ζευγαριού, γονέων, παππούδων και προπαππούδων και κάθε ένας από εμάς που είμαστε παρόντες διατηρούμε τις καλύτερες αναμνήσεις», επεσήμανε ο κ. Σάββας.
Αναφερόμενος στις τελευταίες επικοινωνίες με την αείμνηστη επεσήμανε ότι ήταν μέσω facetime ήταν συγκινητικές και ότι η μητέρα, γιαγιά και προγιαγιά «κοιμήθηκε» με τους ήχους της θεία λειτουργίας.
Ο π. Δημήτριος Καζάκης επεσήμανε ότι η ανάληψη των καθηκόντων του έγινε λίγες ημέρες πριν τον τυφώνα «Σάντι» το 2012 που είχε προκαλέσει μεγάλες ζημιές στην περιοχή και είχε βυθίσει για μεγάλο διάστημα στο σκοτάδι ολόκληρες περιοχές.
«Το σπίτι της Παρασκευής Σάββα και το εστιατόριο «Harvest Diner» της οικογένειας Σάββα αποτέλεσαν όαση για όλους τους πλημμυροπαθείς και παρείχαν την δυνατότητα σε μας τους νεότερους να καταλάβουμε καλύτερα και να συνειδητοποιήσουμε γιατί την αείμνηστη την αποκαλούσαν όλοι μητέρα και γιαγιά», επεσήμανε ο π. Καζάκης υπενθυμίζοντας ότι τα έργα που τελέστηκαν τα πέντε τελευταία χρόνια ξεκινώντας από το τιτάνιο έργο της ανοικοδόμησης του ναού που καταστράφηκε από την πυρκαγιά της 21ης Ιουλίου 2015 μέχρι και την ανέγερση του κοινοτικού – πολιτιστικού – εκπαιδευτικού κέντρου φέρουν την υπογραφή της αείμνηστης και της οικογένειάς της.
Τον επικήδειο εκφώνησε ο π. Εμμανουήλ Πρατσινάκης, ο οποίος επεσήμανε ότι «ήρθαμε γονυπετείς για να αναπέμψουμε προσευχή και να ικετεύσουμε τον πανάγαθο Θεό να αναπαύσει την ψυχή της Παρασκευής και να χαρίζει υγεία και δύναμη στην οικογένειά της να ξεπεράσει τον πόνο και να αγωνιστεί για την διαιώνιση της μνήμης της.
Αναφερόμενος στην παρακαταθήκη της αείμνηστης επεσήμανε ότι είναι μεγάλη και ότι η Παρασκευή αποτελούσε την προσωποποίηση της πίστεως και της αγάπης στον Χριστό.
Ο π. Παύλος Παλαιστίδης μετέφερε και τα συλλυπητήρια της πρεσβυτέρας Αναστασίας και τόνισε ότι η Παρασκευή και ο Στέλιος Σάββας ήταν από τους πρώτους που συνάντησε όταν ανέλαβε τα καθήκοντα του Αγίου Δημητρίου στο Μέρικ του Λονγκ Αϊλαντ και ότι το φιλότιμο, η φιλοξενία και η ανυπόκριτη αγάπη αποτέλεσαν τον καταλύτη της οικογενειακής φιλίας.
Από την Αναφωτία στο Αμερικανικό Όνειρο
Η αείμνηστη γεννήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 1936 στην Αναφωτία της Λάρνακας, όπου και μεγάλωσε. Οι αείμνηστοι γονείς της, Σταύρος και Ελένη Ευστατίου έφεραν στον κόσμο έξι παιδιά και συγκεκριμένα την Παρασκευή, τον Κώστα, τον Ανδρέα, τον Γιώργο, την Μαρία και την Ευσταθία και τα γαλούχησαν με τις καλύτερες αρετές της φυλής μας.
Σε ηλικία 20 χρονών χόρεψε τον Χορό του Ησαΐα με τον Στέλιο Σάββα, που την εποχή εκείνη εργαζόταν στο Λονδίνο και τήρησαν όσο ελάχιστοι τον όρκο της αιώνιας αγάπης.
Το ζεύγος έφερε στον κόσμο πέντε παιδιά και συγκεκριμένα τον Κυριάκο, τον Σταύρο, την Μάρθα, τον Σάββα και τον Γιώργο και τα γαλούχησαν με την αγάπη για την Κύπρο και την υπερηφάνεια για τον ελληνικό πολιτισμό.
Αν και ο πατέρας της ήταν από τους πρώτους Κύπριους που είχε έρθει στην Αμερική το 1920, εν τούτοις το 1934 επέστρεψε στην Κύπρο για να παντρέψει τις αδελφές του, να χτίσει σπίτια και να αγοράσει αγρούς και κοπάδι.
Ο Στέλιος και η Παρασκευή ήταν αγρότες και έκαναν όνειρα να μεγαλώσουν τα παιδιά τους στην Κύπρο. Η τουρκική εισβολή του Αττίλα άλλαξε τα δεδομένα και η Παρασκευή με την οικογένειά της ακολούθησαν τα χνάρια του πατέρα τους.
Ήταν από τις πρώτες οικογένειες που ήρθαν μετά την εισβολή στη Νέα Υόρκη και το σπίτι της Παρασκευής και του Στέλιου ήταν το πρώτο στέκι τόσο των προσφύγων, όσο και των άλλων Κυπρίων που έρχονταν στην Αμερική.
Η φιλοξενία και η γενναιοδωρία της Παρασκευής και του Στέλιου για πέντε περίπου δεκαετίες λειτουργούσε ως μαγνήτης για όλους όσους έρχονταν στην Αμερική για σπουδές ή και για άλλους λόγους και διακεκριμένοι γιατροί, δικηγόροι και άλλοι επαγγελματίες της ομογένειας και της Κύπρου την θεωρούσαν σαν δική της μάνα.
Τα τελευταία χρόνια ο Στέλιος και η Παρασκευή περνούσαν τον μισό χρόνο στην Κύπρο και ήταν από τους μόνους ηλικιωμένους που είχαν γιατρούς και νοσοκόμες που τους παρείχαν υπηρεσίες στο σπίτι, διότι ανταπέδιδαν στην αγάπη και την φιλοξενία που τους παρείχαν όταν σπούδαζαν στην Αμερική.
Τα παιδιά του Στέλιου και της Παρασκευής ασχολήθηκαν με τα εστιατόρια και η προσφορά τους στην ομογένεια και στον αγώνα για το Κυπριακό είναι τεράστια.
Περίτρανη απόδειξη το γεγονός ότι ο μεγαλύτερος γιος τους, Κυριάκος (Τσάρλης) Σάββα έχει διατελέσει πρόεδρος της κοινότητας του Αγίου Νικολάου στο Ουέστ Μπάμπιλον και πρόσφατα προσέφερε τις υπηρεσίες του στην επιτροπή για την ανέγερση του πολιτιστικού κέντρου.
