ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Με δάκρυα στα μάτια ένας ομογενής (ο κ. Δ. Χασάπογλου), παρακολουθούσε την συναυλία που οργάνωσε το ραδιόφωνο Cosmos FM, στην αίθουσα «Chiotes» του Καθεδρικού της Αγίας Τριάδας το απόγευμα της Κυριακής (22/5) και ήταν αφιερωμένη στην Μικρά Ασία, με την συμμετοχή του Γρηγόρη Μανινάκη και των συνεργατών στην ορχήστρα «Μικρόκοσμος», αλλά και τους υπόλοιπους εκλεκτούς μουσικούς και την Αγγελική Ψώνη, στο τραγούδι.
Μαζί με την αφήγηση του Μιχάλη Στρατή, να δίνει με τις κατάλληλες παρεμβολές του, στην διάρκεια της συναυλίας, τα ιστορικά στοιχεία που συμπληρώνουν την τραγωδία και μεγεθύνουν το δράμα.
Ήταν μια από τις λίγες φορές που πραγματικά ένιωθες περηφάνια να είσαι κοντά σε ανθρώπους που παράγουν πολιτισμό.
Τι πιο όμορφο, μετά από την δυσάρεστη εμπειρία της διετούς απραξίας λόγω κορωνοιού και τι πιο επίκαιρο, από την ανάμνηση της Μικράς Ασίας και της επετείου των 100 χρόνων από την Καταστροφή της Σμύρνης;
Και μάλιστα τόσο επάνω στην σκηνή, δίπλα σε έμπειρους και καταξιωμένους μουσικούς, όσο και από κάτω, με έμπειρους και καταξιωμένους ανθρώπους, τους συνεργάτες του ομογενειακού ραδιοφώνου.
Αν μας έλεγαν, ότι αυτού του είδους η εκδήλωση έρχεται έτοιμη, κάτι σαν «πακέτο», σαν παραγωγή δηλαδή, από την Ελλάδα δεν θα ήταν έκπληξη. Όμως κάτι τέτοιο δεν είχε συμβεί. Άρα, είμαστε ικανοί να δημιουργήσουμε τετελεσμένα.
Εμείς ακούγαμε και κάποιοι άλλοι δίπλα μας «ζούσαν» τα τραγούδια που είχαν γραφτεί για να περιγράψουν την Καταστροφή της Σμύρνης.
Ο κ. Θανάσης Βαρύτιμος, από την Κωνσταντινούπολη, μίλησε στο διάλειμμα της συναυλίας με τον Γρηγόρη Μανινάκη. Το τραγούδι λέει: «Έχε γεια, πάντα γεια, τα μιλήσαμε, όνειρο ήτανε τα λησμονήσαμε».
«Όχι», του υπενθύμισε ο κ. Θανάσης.
«Δεν λησμονήσαμε τίποτε. Καλύτερα να αλλάξετε τους στίχους», είπε στον Γρηγόρη.
Κι εκείνος, όταν συνεχίστηκε η συναυλία μοιράστηκε την συνομιλία αυτή με το κοινό.
Το τραγούδι που ξεκίνησε την συναυλία, «Σμύρνη Πατρίδα μου γλυκιά» (Παραδοσιακό) ήταν αρκετό για να σε βάλει στο κλίμα και να ξυπνήσει την μνήμη. Ακολούθησαν το «Πόλη Κωνσταντινούπολη» των Νότη Μαυρουδή και Μ. Μπονσταντζόγλου, το «Βοσπορίτισσα» (παραδοσιακή μελωδία) σε απόδοση Φ. Γράψα και το «Σμύρνη Κωνσταντινούπολη» των Β. Δημητρίου και Μ. Ελευθερίου.
Η πρώτη αφήγηση είχε σχέση με το ιστορικό της Καταστροφής της Σμύρνης. Ακολούθησε το τραγούδι «Η Σμύρνη μάνα καίγεται», που ήταν και η αφορμή για τα δάκρυα τόσο του θεατή Δ.Χ. όσων και πολλών άλλων θεατών. Ακολούθησαν τα τραγούδια που φαίνεται ότι τα γνωρίζαμε, όμως λίγο τα είχαμε συνδέσει με την καταστροφή και το κύμα της μετανάστευσης από την Μικρά Ασία. Τραγούδια του Καλδάρα και του Μούτση.
«Ο Χάρος βγήκε Παγανιά», «Το σπίτι στην ανηφοριά», «Κι αν φταίει κανείς», «Άλλος για Χίο τράβηξε», «Πέτρα-πέτρα χτίσαμε», «Ο μαρμαρωμένος Βασιλιάς», «Έχε γεια, πάντα γεια» (Παραδοσιακό της Πόλης). Και κάπου εκεί ολοκληρώθηκε το πρώτο μέρος.
Έτσι καταλάβαμε ότι η συναυλία είχε και δεύτερο κομμάτι και μάλιστα επρόκειτο για ένα κομμάτι που μας μετέφερε νοερά στην Σμύρνη την κοσμοπολίτικη, όπου όλα κυλούσαν κανονικά και μαζί τους και η διασκέδαση των Ελλήνων κατοίκων. Ήταν τα τραγούδια σε χρώμα «Σμυρνέικο». Και τα παραδοσιακά και ορισμένα μεταγενέστερα.
Ανάμεσά τους, «Από ξένο τόπο κι απ´ αλαργινό», «Τι σε μέλλει εσένανε», «Μπουρνοβαλιός Μανές», «Σμυρνιά μου όμορφη» (Κοντομάρης/Κοφινιώτης), «Μάτια μου-μάτια μου», «Γλεντζού Σμυρνιά μου» (Μανησαλής), «Εμορφη γλυκειά Πολίτισσά μου», «Αγαπώ μιαν Αρμενίτσα», «Μαγκικό μου», «Σμύρνη με τα περίχωρα», «Τι να θυμηθώ τι να ξεχάσω» (Καλδάρας).
Στο τελευταίο μάλιστα τραγούδι, την εισαγωγή έκανε ο Στέλιος Τακετζής, βέρος Κωνσταντινουπολίτης, πρόεδρος του οργανισμού GAEPIS.
O κ. Τακετζής τόνισε ότι αυτή η συναυλία είναι και η τελευταία εκδήλωση του Cosmos FM που παρακολούθησε ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας Δρ. Κωνσταντίνος Κούτρας, που αποχωρεί σε λίγο από τη Νέα Υόρκη. Νωρίτερα, πριν ξεκινήσει η συναυλία ο κ. Τακετζής, καλωσόρισε το κοινό και αναφέρθηκε με λεπτομέρειες στον σκοπό της, ενώ ευχαρίστησε και τους χορηγούς.
Το περιτύλιγμα
Μια καθόλα άξια παραγωγή του Γρηγόρη Μανινάκη και των εκπληκτικών συνεργατών του. Του Κώστα Ψαρρού, του Γλαύκου Κοντεμενιώτη ως μουσικού διευθυντή, της Μέγκαν Γκούλντ στο βιολί, της Αγγελικής Ψώνη στα φωνητικά, του Κώστα Μπαλταζάνη, του Αγγελου Παπαδάτου στο Μπάσο και του Μαυρουδή Κοντάνη που τραγούδησε και έπαιξε Ούτι και μπαγλαμά. Και επίσης ο γνωστός σε όλους Ρίτσαρντ Κουζάμι, στα κρουστά. Οι μουσικοί βέβαια είχαν από πίσω τους, τους ανθρώπους του ήχου και των φωτιστικών εφέ
Και φυσικά μια παραγωγή τέτοιου μεγέθους χρειάζεται και σοβαρή οικονομική υποστήριξη.
Η συναυλία ήταν δωρεάν, χάρη στην συμμετοχή χορηγών που με πολύ κόπο συγκέντρωσε η Ιωάννα Γιαννοπούλου, διευθύντρια του Cosmos FM. Μπορεί να φαίνεται εύκολο, αλλά η ίδια μας διαβεβαίωσε ότι δεν ήταν. Γιατί ενώ τώρα μπορεί να γίνονται εκδηλώσεις πιο συχνά, αυτός είναι και ο λόγος που οι χορηγοί είναι πιο σπάνιοι.
Όμως όσοι βοήθησαν και στήριξαν οικονομικά σε αυτή την συναυλία αξίζουν κάθε έπαινο και κάθε αναγνώριση.
Μάλιστα το σχετικό ειδικό αναμνηστικό πρόγραμμα που συνήθως εκδίδεται ήταν μια κανονική έκδοση λευκώματος για την βιβλιοθήκη. Κι αυτό γιατί μέσα στα ενδιαφέροντα στοιχεία συμπεριλαμβάνεται και κεφάλαιο από τα απομνημονεύματα του τότε Γενικού Προξένου των ΗΠΑ στην Σμύρνη, του Τζορτζ Χόρτον.
Μεταξύ άλλων φίλων και υποστηρικτών του «Cosmos FM» είδαμε και τον προϊστάμενο της Κοινότητας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, Τζάκσον Χάιτς, π. Γεδεών Βαρύτιμο μαζί με την πρόεδρο της Κοινότητας την κ. Αμαλία Μπουρνιά. Ήταν επίσης εκεί φίλοι από τον Σύλλογο «Γέρος του Μωριά». Το παρών του έδωσε και ο Πρόξενος της Ελλάδας κ. Δημήτρης Παπαγεωργίου.
Με χαρά είδαμε ανάμεσα στους χορηγούς και το όνομα της Πανλημνιακής Αδελφότητας «Ήφαιστος», του Συλλόγου Ποντίων «Κομνηνοί» καθώς και πολλών άλλων φορέων και επιχειρήσεων.
