ΑΘΗΝΑ. (www.mononews.gr) Βρισκόμαστε στα 1848. Το νέο ελληνικό κράτος κάνει τα πρώτα του βήματα, καθώς μεγάλο μέρος της Ελλάδας έχει απελευθερωθεί από τους Οθωμανούς, όμως τα νησιά του Βορείου Αιγαίου όπως και άλλες περιοχές της Ελλάδας είναι ακόμη υπόδουλες.
Στις Οινούσσες, τις φημισμένες στην αρχαιότητα για το καλό κρασί τους, ο πληθυσμός υπομένει την τουρκική κυριαρχία και παλεύει με την φτώχεια. Αλλά όπως είναι το ίδιον του Έλληνα, όχι μόνον δεν το βάζει κάτω, παρά προσπαθεί να δημιουργήσει, έστω και μέσα σ΄αυτές τις αντίξοες συνθήκες, ασχολούμενος με την προαιώνια αγάπη, τη θάλασσα.
Ο σεβάσμιος παπά-Λαιμός ανάμεσά τους, που θα γινόταν ο γενάρχης της μεγάλης οικογένειας των Λαιμών με καταγωγή από τη Χίο, έχοντας γυναίκα και τρία παιδιά να θρέψει, επενδύει τότε, κάτι λίγα χρήματα που είχε σε ένα ιστιοφόρο με την ονομασία «Ευαγγελίστρια».
Αν θέλει λοιπόν κανείς να αφηγηθεί την ιστορία αυτής της οικογένειας του Γεωργίου Κ. Λαιμού, που έμελλε στη συνέχεια να μεγαλουργήσει και να έχει γίνει σήμερα ένας ναυτιλιακός κολοσσός, από εκεί πρέπει να ξεκινήσει.
Λίγες οικογένειες στην Ελλάδα, όπως αυτή των Λαιμών μπορούν να παινευτούν, ότι έχουν πίσω τους μια τέτοια ιστορία, που αισίως κλείνει φέτος τα 173 χρόνια.ADVERTISING
Γιατί αυτή η ναυτική οικογένεια από τις Οινούσσες, που άρχισε να χτίζει το στόλο της με μικρά ιστιοφόρα εξελίχθηκε σε έναν από τους ισχυρότερους ομίλους της ελληνικής αλλά και παγκόσμιας ναυτιλίας, διαθέτοντας τάνκερς και φορτηγά που ταξιδεύουν σ΄όλο τον κόσμο.
Παράλληλα όμως, χωρίς να ξεχνά τις ανάγκες της χώρας και των ανθρώπων με ένα σπουδαίο φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο, έμπρακτης ανταπόκρισης σε δύσκολες περιστάσεις.
Εσχάτως μάλιστα και στο χώρο του πολιτισμού, αφού μόλις ανακοινώθηκε η δωρεά του ποσού των 650.000 ευρώ από την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρείας «Οικογένεια ΝΣΛ» για την πρώτη μελέτη αναβάθμισης του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.
Η οικογένεια
Οι δύο γιοί του Νικόλαου και της Ειρήνης Λαιμού, ο Αντώνης και ο Φίλιππος βρίσκονται σήμερα στο τιμόνι του ομίλου Enesel S.A. διευθύνοντάς τον από τα γραφεία του μαρμάρινου γωνιακού μεγάρου της Βασιλίσσης Σοφίας και Νεοφύτου Βάμβα στην Αθήνα αλλά και από το Λονδίνο.
Σταθερή παρουσία πίσω τους ωστόσο, παραμένει ο 88χρονος σήμερα, καπετάν Νικόλας Σ. Λαιμός. Ο πλέον επιτυχημένος απόγονος της οικογένειας με τις ρίζες στον 19ο αιώνα.
Και δικαιολογημένα, αφού από το 1983 που ο Νικόλας Σ. Λαιμός προχώρησε σε φιλικό διαχωρισμό των επιχειρήσεων και των πλοίων με τον αδελφό του Αντώνη Λαιμό, έχουν ναυπηγεί ως σήμερα τα περισσότερα πλοία για τον δικό του όμιλο, ανάμεσα στα οποία υπερ-δεξαμενόπλοια και μεγάλα πλοία μεταφοράς.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του έτσι, ο στόλος σήμερα περιλαμβάνει 15 τάνκερς , 10 container ships και δύο φορτηγά πλοία. Δύο ακόμη τάνκερς είναι υπό κατασκευή, με παράδοση το 2022 και το 2023 ενώ παράλληλα παραγγέλθηκαν άλλα τρία, συνολικής αξίας 249 εκατ. δολαρίων.
Ας σημειωθεί εξάλλου, ότι στον όμιλο περιλαμβάνονται πέντε ναυτιλιακές εταιρείες (Enesel S.A., Enesel Limited, N.S. Lemos & Co. Ltd., Enesel Pte. Ltd. και Enesel Bulk), που απασχολούν 900 ναυτικούς και 80 εργαζόμενους στα γραφεία που βρίσκονται σε όλο τον κόσμο.
Ακριβοθώρητος ανέκαθεν στην Ελλάδα, παρ΄ότι υπεραγαπά την πατρίδα του, κοσμοπολίτης που έχει ζήσει πολύ, λόγω της ναυτιλιακής δραστηριοποίησής του, στο Λονδίνο και στο Μόντε Κάρλο, ο Νικόλαος Σ. Λαιμός έκανε ευθύς εξαρχής, όπως λένε οι καλά γνωρίζοντες τη σύγχρονη ναυτιλιακή ιστορία, έξυπνες και μελετημένες κινήσεις στα επιχειρηματικά του ανοίγματα και δικαιώθηκε.
Λάτρης της ναυτιλίας _πώς θα μπορούσε αλλιώς με τέτοιο γονίδιο_ αλλά και της ιστιοπλοΐας όργωνε από τη δεκαετία του ΄80 τις θάλασσες με την «Xasteria» του, ονομασία που είχαν και τα δύο σκάφη του _με τη σειρά_ με το δεύτερο να είναι ένα δικάταρτο ιστιοπλοϊκό, μήκους 52 μέτρων από τα διάσημα ιταλικά ναυπηγεία Perini Navy.
Οι Οινούσσες είναι πάντα στο θαλασσινό δρομολόγιο του σκάφους, το ίδιο όμως και οι Σπέτσες, όπου ο Νικόλας Λαιμός και η σύζυγός του Ειρήνη Δοξιάδη Λαιμού διατηρούν εξοχική κατοικία, μακριά από τα βλέμματα του κόσμου.
Η αρχή
Πίσω στα 1882 ο παπα-Λαιμός είχε τη χαρά να δει τα τρία αγόρια του, τον Αντώνη, τον Κωνσταντή και τον Παντελή, άντρες πια, να αποκτούν το δικό τους ιστιοφόρο, την «Αύρα» νηολογημένο στην Ερμούπολη της Σύρου.
Το δούλεψαν για λίγα χρόνια μαζί, ως την αλλαγή του αιώνα όμως, όταν το 1902 τα δύο πλέον αδέλφια, καθώς ο πρωτότοκος Παντελής είχε πεθάνει, αποφάσισαν να συνεχίσουν την πορεία τους χωριστά.
Είναι η στιγμή που ο Αντώνης Λαιμός βάζει τα θεμέλια της σημερινής αυτοκρατορίας, αρχίζοντας κι αυτός τη δραστηριότητά του προσεκτικά, με πρώτο σκάφος ένα ιστιοφόρο πάλι, το «Γαρουφαλιά». Σύντομα όμως αποκτά δύο ακόμη, ενώ το 1907 και το 1913 διαθέτει πλέον και δύο ατμόπλοια.
Στο μεταξύ παντρεύεται την Κατίγκω, κόρη του Δημήτρη Πατέρα και αποκτούν τέσσερις γιους, τον Δημήτρη, τον Παντελή, τον Σπύρο και τον Πολύδωρο, που γίνονται και οι τέσσερεις καπετάνιοι.
Στη μνήμη της Κατίγκως μάλιστα, οι απόγονοί της θα ονομάσουν δύο πλοία τους «KATINGKO» και «KYRAKATIGKO», ενώ ένα ατμόπλοιο θα πάρει την ονομασία «PAPALEMOS» αλλά θα βυθιστεί στον πόλεμο, γι΄αυτό και πριν μερικά χρόνια η ίδια ονομασία δόθηκε σε ένα από τα τάνκερς του ομίλου.
Η οικογένεια θα αποφασίσει στη συνέχεια να δραστηριοποιηθεί στην Αμερική, όπου όμως θα ζήσει το κραχ του 1929, αλλά δεν θα το βάλει κάτω. Αντίθετα ο Σπύρος A. Λαιμός, που είναι επικεφαλής πλέον, αποφασίζει να καλέσει σε συνεργασία τρεις ακόμη εκπροσώπους οικογενειών από τις Οινούσσες, τον Δημήτριο Aναστασίου Πατέρα, τον Iωάννη Διαμαντή Πατέρα και τον Γιώργη Xρήστου Λαιμό, προκειμένου να ιδρύσουν μαζί στο Λονδίνο το ναυτιλιακό γραφείο Lemos & Pateras.
Ήταν Μάιος του 1937, όταν συνέβαιναν αυτά και ο πόλεμος ήταν προ των πυλών.
Ταραγμένοι καιροί
Η ιστορία ξαναρχίζει επομένως, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το τέλος του οποίου τους βρίσκει κατεστραμμένους, αφού τα πλοία τους είχαν χαθεί στους ωκεανούς, βυθισμένα από εχθρικά υποβρύχια.
Στην ανασυγκρότηση που ακολουθεί όμως, η Lemos & Pateras δραστηριοποιείται έντονα αγοράζοντας τέσσερα Λίμπερτι από τα εκατό, που παραχωρήθηκαν από τις ΗΠΑ στην Ελλάδα.
Το εταιρικό αυτό σχήμα διατηρήθηκε ως το 1951, όταν τα παιδιά του Διαμαντή Πατέρα και του Χρήστου Λαιμού αποχώρησαν, προκειμένου να ιδρύσουν τις δικές τους ναυτιλιακές.
Παρέμειναν ωστόσο ο Δημήτρης και ο Κώστας Πατέρας και η Lemos & Pateras συνέχισε την πορεία της με ναυπηγήσεις νέων πλοίων από το 1955 και με την ίδρυση στον Πειραιά, το 1959 της εταιρείας Avra Shipping Agencies Company.
Τρία χρόνια αργότερα όμως, το 1962 ο Σπύρος Λαιμός που είχε δώσει την πραγματική ώθηση στην εταιρεία πεθαίνει. Στη μνήμη του μάλιστα θα ονομαστεί «Σπύρος Α. Λαιμός» το φορτηγό, που παραλαμβάνεται το 1968, το πρώτο ελληνικών συμφερόντων πλοίο, που είχε ναυπηγηθεί υπό την εποπτεία του Νορβηγικού Νηογνώμονα Det Norske Veritas.
Στην εταιρεία είχαν μείνει πλέον εκτός από τον αδελφό του Πολύδωρο, η νεότερη γενιά, δηλαδή οι γιοί του Aντώνης και Nικόλας, και ο γιος του Δημητρίου Λαιμού, Mάρκος.
Η ανοδική της πορεία ωστόσο συνεχίσθηκε και το 1973 ιδρύθηκε στον Πειραιά το γραφείο Lemos & Pateras (Hellas) Ltd, ώσπου το 1983 τα δύο αδέλφια συμφώνησαν να ακολουθήσουν διαφορετικές πορείες. Τότε, που ο Nικόλας Λαιμός ίδρυσε στο Λονδίνο την εταιρεία N. S. Lemos & Co. Ltd., έχοντας υπό τον έλεγχό του και την Avra Ship management S.A.
Έχει ενδιαφέρον μάλιστα να ειπωθεί, πως όταν ο Αντώνης Λαιμός πέθανε ξαφνικά σε ηλικία 56 ετών το 1986, ο Νικόλας παρά την μεγάλη κρίση τότε στην ναυτιλία είχε έρθει σε απευθείας συνεννόηση με τις Τράπεζες από τις οποίες είχε δανεισθεί ο αδελφός του και είχε συμφωνήσει να αναλάβει τις υποχρεώσεις του παίρνοντας παράλληλα υπό τη διαχείρισή του τέσσερα από τα πλοία του.
Τα χρόνια κυλούν, η κρίση ξεπερνιέται και η δεκαετία του ΄90 θα σηματοδοτήσει την μεγάλη άνθηση της εταιρείας του Νικόλα Λαιμού, με τη ριζική αναβάθμιση του ομίλου του, ναυπηγώντας ως και σήμερα, διαρκώς νέα πλοία και βεβαίως με το άνοιγμά του στα δεξαμενόπλοια.
Το 1993 ιδρύθηκε μάλιστα η Sealuck Shipping Corporation στον Πειραιά για τη διαχείριση του στόλου των δεξαμενόπλοιων, ενώ το 2003 συγχωνεύθηκε με την Αύρα στη σημερινή Enesel S.A. (από τα αρχικά NSL του ονόματός του).
Η νέα γενιά
Νομικός, απόφοιτος της Οξφόρδης, πρόεδρος σήμερα _ από το 2011_ της Enesel S.A. είναι ο Αντώνης Λαιμός ενώ ο αδελφός του Φίλιππος είναι πτυχιούχος Φιλοσοφίας, Πολιτικής και Οικονομίας, με εμπειρία στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και της διαχείρισης των επενδύσεων.
Με αγαστή σύμπνοια μεταξύ τους και συνεργασία που χαρακτηρίζεται ιδανική, οι δύο γιοί του Νικόλα Λαιμού φαίνεται, ότι είναι άξιοι διάδοχοί του. Κυρίως, γιατί οι επενδύσεις τους είναι το ίδιο μελετημένες χωρίς υπερβολικά τολμηρά ανοίγματα.
Εκτός της Enesel S.A. ελέγχουν επίσης την N.S. Lemos & Company Limited που εδρεύει στο Λονδίνο και ειδικεύεται στις ναυλώσεις και στις αγοραπωλησίες πλοίων, έχουν ιδρύσει μεταξύ άλλων, την επενδυτική εταιρεία Axia, και την Avra Asia Pte. Ltd, ενώ είναι ιδρυτικά μέλη της εταιρείας εμπορίας πρώτων υλών Avra Asia Pte. Ltd, που δραστηριοποιείται στην Ινδονησία, στις Ινδίες και στην Κίνα.
Μόλις το περασμένο καλοκαίρι ο πρωτότοκος Αντώνης Λαιμός παντρεύτηκε στο Πάπιγκο σε έναν ονειρικό και σίγουρα αλλιώτικο γάμο την εικαστικό Μαρίκα Αράπογλου, κόρη του Τάκη Αράπογλου πρώην διοικητή της Εθνικής Τράπεζας και της ιστορικού της τέχνης Εβίτας Αράπογλου.
Στα Ζαγοροχώρια με την ανεπανάληπτη φύση είχαν φθάσει από όλο τον κόσμο αλλά κυρίως από το Λονδίνο και την Αθήνα οι φίλοι και συγγενείς του ζευγαριού και πρώτα απ΄όλα οι οικογένειες.
Παρόντες φυσικά και ο Φίλιππος Λαιμός με την σύζυγό του Μαριάννα Γουλανδρή, εγγονή της Μαριάννας Βαρδινογιάννη.
Το ζευγάρι είχε παντρευτεί από το 2017 στο Λονδίνο και ο γάμος τους είχε πάρει μεγάλη δημοσιότητα, καθώς καλεσμένοι ήταν και γαλαζοαίματοι, όπως ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος με όλη την οικογένεια, επίσης η βασιλική οικογένεια της Ισπανίας, και βέβαια εξέχοντα μέλη της εφοπλιστικής ελληνικής κοινότητας και όχι μόνο.
Φιλανθρωπικό έργο
Ένα εκατομμύριο ευρώ είχε προσφέρει η οικογένεια του Νικόλαου Λαιμού, πατέρα του Φίλιππου, στο Σύλλογο «ΕΛΠΙΔΑ» με την ευκαιρία του γάμου εκφράζοντας έτσι την εκτίμηση για το κοινωνικό έργο της Μαριάννας Βαρδινογιάννη, γιαγιάς της νύφης.
Αλλά δεν είναι η μοναδική προσφορά της οικογένειας στο κοινωνικό σύνολο, καθώς από την εποχή του Σπύρου Λαιμού, πατέρα του καπετάν Νικόλα ήδη, το φιλανθρωπικό της έργο είναι μεγάλο.
Ενδεικτικά αναφέρεται, η φετινή δωρεά εξειδικευμένου τεχνικού εξοπλισμού για την ασφαλή και αποτελεσματική υλοποίηση του εθνικού προγράμματος εμβολιασμού που βρίσκεται σε εξέλιξη (εφεδρικά συστήματα ψύξης CO2, καταγραφείς θερμοκρασίας για τους καταψύκτες αποθήκευσης των εμβολίων, ειδικά κιβώτια isobox για τη μεταφορά των εμβολίων και καταγραφείς θερμοκρασίας για τα ειδικά κιβώτια isobox για την ασφαλή αποθήκευση των εμβολίων στους ειδικούς καταψύκτες και τη μεταφορά τους στα 1.018 εμβολιαστικά κέντρα σε όλη την ελληνική επικράτεια).
Άλλες δωρεές έχουν γίνει κατά καιρούς σε νοσοκομεία, όπως για την Επιστημονική Πτέρυγα της Ρευματολογικής Κλινικής του Ασκληπιείου της Βούλας το 1961, στην Αρχιεπισκοπή και βέβαια στο ταμείο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών για την κάλυψη των αναγκών ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων.
Πρόσφατα εξάλλου δωρίθηκε στο κράτος το πρώτο από τα 12 υπερσύγχρονα ταχύπλοα σκάφη, με τα οποία ενισχύεται το Λιμενικό Σώμα.
Χωρίς να ξεχνιούνται ποτέ οι Οινούσσες, όπου με δωρεά του Σπύρου Α. Λαιμού είχε ανεγερθεί από το 1952 το Μνημείο του Αφανούς Ναύτη _το πρώτο μνημείο στην Ελλάδα αφιερωμένο στον Έλληνα ναυτικό_ έργο του γλύπτη Λαμέρα ενώ το 1991 εγκαινιάστηκε το Ναυτικό Μουσείο Οινουσσών με δαπάνες του Νικόλα Σ. Λαιμού.
Και τα δύο αδέλφια εξάλλου, ο Αντώνης και ο Φίλιππος είναι από τους βασικούς χρηματοδότες του Common Seas – Υγιείς θάλασσες για όλους, ενός οργανισμού με έδρα το Λονδίνο, που δραστηριοποιείται στην εξάλειψη του πλαστικού από τους ωκεανούς.
Η θάλασσα κυλούσε πάντα στις φλέβες της οικογένειας και η ευαισθητοποίηση των νεότερων μελών της είναι ένα ελπιδοφόρο όραμα για το μέλλον.