Κάθε χρόνο που πλησιάζει η 7η Μαρτίου για τους απανταχού της Γης Δωδεκανησίους το ρολόι της ιστορίας σταματά και πηγαίνει στην αρχαιότητα από τότε που τα Δωδεκάνησα αποτελούν σημαντικό και αναπόσπαστο μέρος του Ελληνισμού.
Οι Δωδεκανήσιοι συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο και στην Κλασική εποχή έχουν να επιδείξουν τον Κλεόβουλο τον Ρόδιο, ένα από τους επτά σοφούς της Αρχαίας Ελλάδας, και τον Ιπποκράτη τον Κώο, πατέρα της Ιατρικής. Στην Ελληνιστική εποχή συναντάμε στην Ρόδο τον Κολοσσό, ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας, και στην Βυζαντινή εποχή το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Πάτμο.
Στους επόμενους έξι αιώνας σκλαβιάς (Ενετοκρατία, Τουρκοκρατία και Ιταλοκρατία), τα Δωδεκάνησα διατηρούν ανόθευτη την Ελληνικότητα τους και συμμετέχουν στην επανάσταση του 1821 με αποκορύφωμα το ολοκαύτωμα της Κάσου. Ανθίστανται στην προσπάθεια αφελληνισμού της Δωδεκανήσου από τους Ιταλούς και συμμετέχουν στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο με τον Αλέξανδρο Διάκο, τον πρώτο Έλληνα αξιωματικό που έχασε τη ζωή του στο Αλβανικό μέτωπο, και με το Σύνταγμα των Δωδεκανησίων Εθελοντών. Ο αγώνας συνεχίζεται και με την συμμετοχή των αποδήμων Δωδεκανησίων, μέχρι να ξημερώσει «Η Μεγάλη Μέρα», η 7η Μαρτίου 1948.
Στην Αμερική
Συγχρόνως με την ίδρυση της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας, το 1950, καθιερώθηκε στην Αμερική ο ετήσιος εορτασμός της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου με την Ελλάδα. Την πρώτη χρονιά η Θεία λειτουργία και δοξολογία έγιναν στον Καθεδρικό ναό της Αγίας Τριάδας στην Νέα Υόρκη, χοροστατώντας του τότε Αρχιεπισκόπου Βορείου και Νοτίου Αμερικής Μιχαήλ. Παρευρέθηκαν Αμερικανοί πολιτικοί και κυβερνητικοί αξιωματούχοι, Έλληνες διπλωμάτες, οι Κασιώτες εφοπλιστές με τον Μανώλη Κουλουκουντή, πολλοί Δωδεκανήσιοι και άλλοι Ομογενείς.
Ακολούθησε πολιτιστική εκδήλωση στην κοινοτική αίθουσα με ομιλίες για την ιστορική επέτειο. Με το ίδιο εθνικό ενθουσιασμό συνεχίστηκε ο εορτασμός της ιστορικής επετείου, ακόμα ζούσαν οι πρωτεργάτες του Δωδεκανησιακού αγώνα που διεξήγαγαν στην Αμερική.
Από το 1970 οι εορταστικές εκδηλώσεις στην Νέα Υόρκη μεταφέρθηκαν από το Manhattan στην Αστόρια όπου μεταφέρθηκε το κέντρο του Ελληνισμού της Αμερικής. Στα 76 χρόνια που πέρασαν, οι πρωτεργάτες του αγώνα πέρασαν στην αιωνιότητα, ακόμα και τα παιδιά που γεννήθηκαν σκλάβοι και πρόφτασαν να δουν τη μέρα της λευτεριάς λιγόστεψαν και όσοι έμειναν απολαμβάνουν τα χειμωνιάτικα ηλιοβασιλέματα της ζωής τους ζώντας με τις αναμνήσεις τους.
Έχουν όμως προστεθεί δυο καινούργιες γενεές, τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Κάθε χρόνο που έρχεται η επέτειος της Ενσωμάτωσης οι απανταχού Δωδεκανήσιοι, με τον ίδιο πατριωτικό ενθουσιασμό γιορτάζουν την «Μεγάλη Μέρα», ο πιο ισχυρός κρίκος που τους συνδέει.
Οι φετινές εορταστικές εκδηλώσεις
Εφέτος οι εορταστικές εκδηλώσεις άρχισαν την Κυριακή 3 Μαρτίου στο Connecticut από τον Παν-Ροδιακό Σύλλογο Απόλλων, στην Βαλτιμόρη από τους Δωδεκανησίους στη Maryland, στην Μελβούρνη από τους Δωδεκανησίους της Αυστραλίας και σε άλλες Δωδεκανησιακές παροικίες σε όλο το κόσμο. Οι εκδηλώσεις συνεχίστηκαν στις 10 Μαρτίου στην Αστόρια της Νέας Υόρκης και σε άλλες Δωδεκανησιακές παροικίες.
Στην Αστόρια
Όπως έχει καθιερωθεί από το 1970 η εορτή άρχισε με λειτουργεία στον καθεδρικό ναό του Αγίου Δημητρίου στην Αστόρια της Νέας Υόρκης, από τους πατέρες Γεδεών Βαρύτιμο και Ανδρέα Βυθούλκα, ακολούθησε Αρτοκλασία για τους επιζώντας Δωδεκανησίους και ψάλει επιμνημόσυνος δέηση για τους γνωστούς και αγνώστους ήρωες της Δωδεκανησιακής Ελευθερίας.
Ο εορτασμός συνεχίστηκε με δεξίωση και πολιτιστικό πρόγραμμα στην αίθουσα εκδηλώσεων «Πέτρος Γ. Πατρίδης» της Κοινότητας που ήταν γεμάτη από Δωδεκανησίους και άλλους ομογενείς, με εισηγητή τον α΄αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας Νίκο Καρτάλη. Η εκδήλωση άρχισε με προσευχή από τους πατέρες Γεδεών και Ανδρέα και με την απαγγελία των Εθνικών ύμνων Ελλάδος και Αμερικής από την Ζωή Βασιλογιώργη και Γιάννη Παυλάκη.
Ακολούθως η πρόεδρος της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας Μαρία Μαραγκού αναφέρθηκε στο νόημα της γιορτής και απένειμε τιμητικά διπλώματα τους Τιμολέων Κόκκινο, Μανώλη Κασσώτη και Δημοσθένη Τριανταφύλλου για την προσφορά τους στην Δωδεκανησιακή Ομοσπονδία και στην Ομογένεια της Αμερικής.
Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε η εκπαιδευτικός Δρ. Ειρήνη Γράψια με αναφορά στην Ελληνικότητα της Δωδεκανήσου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και τους αγώνες των Δωδεκανησίων για την απόκτηση της ελευθερίας τους μετά από έξη αιώνες σκλαβιάς, και τόνισε ότι και μέχρι σήμερα αγωνίζονται για την πρόοδο και το μέλλον του απανταχού Ελληνισμού.
Το πρόγραμμα συνεχίστηκε με την απαγγελία «Στη Γαλάζια Θάλασσα μας» από τον Μάρκο Παυλάκη και την Ειρήνη Περσελή, και ακολούθησαν παραδοσιακοί χοροί από τα χορευτικά της Κάσου, Καλύμνου, Νισύρου, Σύμης και της Δωδεκανησιακής Νεολαίας. Στην παραδοσιακή ορχήστρα συμμετείχαν, από την Δωδεκανησιακή Νεολαία οι Αναστάσης Σιφονιός (βιολί) και Θανάσης Καβουνίδης (λαούτο). Τελειώνοντας ο Νίκος Καρτάλης ευχαρίστησε όσους εργάστηκαν για την επιτυχία της γιορτής και αυτούς που την τίμησαν με την παρουσία τους.
The 76th anniversary of the Union of the Dodecanese with Greece was celebrated in America
By Manolis Cassotis
Every year when March 7th approaches, for the Dodecanese all over the world, the clock of history stops and goes back to ancient times, since the Dodecanese have been an important and integral part of Hellenism.
The Dodecanese participated in the Trojan War and in the Classical era they have Cleobulus of Rhodes, one of the seven wise men of Ancient Greece, and Hippocrates of Kos, the father of Medicine. In the Hellenistic era they have the Colossus of Rhodes, one of the seven wonders of antiquity, and in the Byzantine era the monastery of Saint John the Theologian in Patmos.
In the following six centuries of slavery (Venetian, Turkish and Italian rule), the Dodecanese kept their Greekness unadulterated and participated in the revolution of 1821, culminating in the holocaust of Kasos. They resist the attempt to de-Hellenize the Dodecanese by the Italians and participate in the Greco-Italian war with Alexander Diakos, the first Greek officer who lost his life on the Albanian front, and with the Regiment of Dodecanese Volunteers. The struggle continues with the participation of the expatriates from the Dodecanese, until the dawn of “The Great Day”, March 7, 1948.
In America
Simultaneously with the establishment of the Dodecanese Federation, in 1950, the annual celebration of the Integration of the Dodecanese with Greece was established in America. In the first year, the Divine Liturgy and doxology were held at the Cathedral of the Holy Trinity in New York by the then Archbishop of North and South America, Michael. American political and government officials, Greek diplomats, the Kasians shipowners with Manolis Kouloukoudis, many Dodecanese and other compatriots attended. This was followed by a cultural event in the community hall with speeches on the historic anniversary. The celebration of the historic anniversary continued with the same national enthusiasm, the pioneers of the Dodecanese struggle that they conducted in America were still alive.
From 1970 the festivities in New York were moved from Manhattan to Astoria where the center of Hellenism in America had moved. In the 76 years that have passed, the pioneers of the struggle have passed into eternity, even the children who were born slaves and lived to see the day of freedom have dwindled, and those who are left are enjoying the winter sunsets of their lives living with their memories. But two new generations have been added, their children and grandchildren. Every year when the anniversary of the Integration comes, the Dodecanese everywhere, with the same patriotic enthusiasm, celebrate the “Great Day”, the strongest link that connects them.
This year’s festivities
This year the festivities began on Sunday March 3rd in Connecticut by the Pan-Rhodian Apollo society, in Baltimore by the Dodecanese in Maryland, in Melbourne by the Dodecanese in Australia and in other Dodecanese communities around the world. Events continued on March 10 in Astoria, New York and other Dodecanese parishes.
In Astoria
As it has been established since 1970, the celebration began with a service in the Cathedral of Saint Demetrius in Astoria, New York, by fathers Gideon Varitimos and Andreas Vythoulkas, followed by “artoclasia” ceremony for the surviving Dodecanese and a memorial service for the known and unknown heroes of the Dodecanese Freedom.
The celebration continued with a reception and a cultural program in the “Patridis” event hall of the Community, which was full of Dodecanese and other expatriates, with the Vice-President of the Federation, Nikos Kartalis, as introducer. The event began with a prayer by Fathers Gideon and Andreas and with the recitation of the National Anthems of Greece and America by Zoe Vasilogiorgis and Yiannis Pavlakis.
Afterwards, the president of the Dodecanese Federation Maria Maragou referred to the meaning of the celebration and awarded honorary diplomas to Timoleon Kokkinos, Manolis Cassotis and Demosthenes Triantafyllou for their contribution to the Dodecanese Federation and the Greek Community of America. The main speaker of the day was Dr. educator Irini Grapsia with reference to the Hellenicity of the Dodecanese from ancient times to the present day and the struggles of the Dodecanese to obtain their freedom after six centuries of slavery and emphasized that even today they are fighting for the progress and future of Hellenism everywhere.
The program continued with the recitation of “Our Blue Sea” by Markos Pavlakis and Irini Perselis, followed by traditional dances from the dance groups of Kasos, Kalymnos, Nisyros, Symi and the Dodecanese Youth. Anastasis Sifonios (violin) and Thanasis Kavounidis (lute) participated in the traditional orchestra from the Dodecanese Youth. In closing, Nikos Kartalis thanked those who worked for the success of the celebration and those who honored it with their presence.