ΠΕΛΛΑ. (ΑΠΕ – ΜΠΕ) Βλέποντας κάποιος ξαφνικά τα εκατοντάδες δεμάτια με πράσα στον ποταμό «Κρύο Νερό» της Δωροθέας Αλμωπίας θα μιλούσε για… θαύμα της φύσης. Κάποιος άλλος, ίσως, να ξεγελιόταν ότι πρόκειται για… μπαμπού που ριζώνουν και φυτρώνουν στο νερό, μια εικόνα που παραπέμπει σε μακρινά εξωτικά μέρη.
Η πραγματικότητα όμως είναι ότι τις τελευταίες δεκαετίες, οι πρασοκαλλιεργητές της Δωροθέας του δήμου Αλμωπίας, νομού Πέλλας παραδίδουν τη σοδειά τους στα …χέρια της φύσης «προκειμένου να ολοκληρώσει ένα έργο που οι άνθρωποι όσο και να προσπαθούν δεν μπορούν να διεκπεραιώσουν ολοκληρωτικά ή για το πετύχουν τόσο καλά θα χρειάζονταν αμέτρητες εργατοώρες και σκληρή, κοπιαστική χειρονακτική δουλειά…»
Αυτό λέει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του χωριού, ο 46χρονος Κώστας Ηλιάδης, πρασοκαλλιεργητής, σημειώνοντας ότι «η ποικιλία που καλλιεργούμε εδώ και 100 χρόνια στο χωριό είναι ντόπια και ήρθε από τη Μικρά Ασία. Την αναπαράγουμε μόνοι μας και είναι από τις πιο γευστικές σε όλη τη χώρα». Κι αυτό γίνεται- όπως προσθέτει-γιατί σύμφωνα με μαρτυρίες των γηραιότερων του χωριού( άνω των 97 χρόνων) , «η γη στην Δωροθέα, ήτοι δώρο Θεού, είναι ευλογημένη από τον Χριστό που πέρασε από τον τόπο μας». Άλλωστε κατά τον ίδιο, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι «ακόμη και στα διπλανά χωριά απέτυχαν οι προσπάθειες που έγιναν για την καλλιέργεια της ντόπιας ποικιλίας πράσου της Δωροθέας».
Ο ποταμός «Κρύο Νερό» και η …πατέντα
Στο ένα χιλιόμετρο από το χωριό, πηγάζει νερό μέσα από τη γη, το οποίο και ρέει προς την Δωροθέα, δημιουργώντας έναν ποταμό, τον… «Κρύο Νερό», όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι, με τον κ Ηλιάδη να σημειώνει πως «τον ονομάσαμε έτσι γιατί χειμώνα/καλοκαίρι η θερμοκρασία του παραμένει σταθερή. Στους 14 βαθμούς Κελσίου».
Πεντακόσια μέτρα από το χωριό, απ όπου περνάει ο ποταμός, οι πρασοκαλλιεργητές της Δωροθέας διαμόρφωσαν μια φυσική δεξαμενή όπου τοποθετούν τα δεμάτια πράσων, δεμένα ανά 15 ή και 20 φυτά, βάρους έως και οκτώ κιλά και ύψους έως και 70 πόντους, «με στόχο να ξεπλυθεί παντελώς το «μουστάκι τους», δηλαδή η ρίζα του φυτού και να παραδοθεί έτσι στους εμπόρους και να φτάσει καθαρό στους καταναλωτές».
Η πρασοκαλλιέργεια είναι «χειμερινό μεροκάματο», λέει ο 46χρονος και λίγες ομάδες καλλιεργητών στον πρωτογενή τομέα έχουν τη δυνατότητα να το διαθέτουν. «Πρόκειται,προσθέτει, για μια κοπιαστική δουλειά».
«Ξηλώνουμε ένα- ένα τα φυτά από τη γη. Στη συνέχεια τα μεταφέρουμε σπίτι όπου και τα καθαρίζουμε πάλι με το χέρι ένα- ένα και κατόπιν τα δένουμε με σπάγκους ή με το χέρι ή στη μηχανή και τα πάμε στον ποταμό «Κρύο Νερό», όπου και τα αφήνουμε από μία μέχρι και έξι ώρες προκειμένου να ξεπλυθούν καλά», σημειώνει ο πρόεδρος της Δωροθέας.
Η πρασοκαλλιέργεια στο χωριό Δωροθέα, είναι… οικογενειακή υπόθεση που ασκείται εντατικά την τελευταία 50ετία και οι 45 οικογένειες καλλιεργούν πράσα σε συνολική έκταση 400 στρεμμάτων. Στην πρασοκαλλιέργεια απασχολούνται συνήθως όλα τα μέλη των οικογενειών και υπολογίζονται σε 180 άτομα, ηλικίας από 25 έως και 75 χρόνων, σύμφωνα με τον πρόεδρο του χωριού.
Η μέση ετήσια παραγωγή πράσων στο χωριό, υπολογίζεται σε 1.600 τόνους, με τη τιμή πώλησης να κυμαίνεται φέτος σε 50-60 λεπτά/κιλό και το κόστος παραγωγής σε 25-30 λεπτά/κιλό. «Έχουμε πιάσει και ένα ευρώ/κιλό, αλλά έχουμε βρεθεί και στα αζήτητα», υπογραμμίζει ο παραγωγός, προσθέτοντας ότι «η φετινή τιμή είναι ικανοποιητική». Το 85% της παραγωγής κατευθύνεται στην Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης ενώ το υπόλοιπο 15% πωλείται από τους ίδιους τους παραγωγούς σε λαϊκές αγορές της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης.
Στο χωριό Δωροθέα, που βρίσκεται ένα χιλιόμετρο από την Αριδαία, σε υψόμετρο 170 μέτρων, μέχρι και πέρυσι λειτουργούσε δημοτικό σχολείο. Συνολικά οι κάτοικοι υπολογίζονται σε 450 και λειτουργεί η μοναδική στην Ελλάδα εκκλησία αφιερωμένη στον Δωρόθεο (255 – 362 μΧ ), χριστιανό επίσκοπο της Τύρου και μάρτυρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Οι κάτοικοι της Δωροθέας εκτός των πράσων, καλλιεργούν ροδάκινα, σπαράγγια, καλαμπόκια και τριφύλλια.