ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Το Ελληνοαμερικανικό Κέντρο Έρευνας του Κολεγίου του Κουίνς (Hellenic American Project) διείδε την κρίση του κορωνοϊού και τον εγκλεισμό ως μια ευκαιρία και εξέπληξε το φιλότεχνο κοινό με την έκθεση «Ζωογόνος Τέχνη: 9 Γυναίκες Καλλιτέχνες της Διασποράς».
Πρόκειται για μια καινοτόμα πρωτοβουλία η οποία, όπως έγραψαν οι «Αναμνήσεις» έκανε τον γύρο του κόσμου και μπορεί πλέον να την παρακολουθήσουν εκατομμύρια Έλληνες και φιλέλληνες από κάθε σημείο του πλανήτη.
Ο ιδρυτής και συνάμα ερευνητής του Κέντρου, καθηγητής Κοινωνιολογίας, Νίκος Αλεξίου, ο οποίος μαζί με την έφορο τέχνης Φανή Αποστόλου επιμελήθηκαν την διαδικτυακή έκθεση παραχώρηση συνέντευξη στις «Αναμνήσεις» και ξεδίπλωσε τα οράματά του για το πρωτοποριακό για τα δεδομένα της Αμερικής ερευνητικό κέντρο για την μελέτη της ελληνοαμερικανικής πραγματικότητας και της ιστορίας της.
Ερώτηση: Ποια είναι η αποστολή του πρωτότυπου Κέντρου Έρευνας για τους Έλληνες της Νέας Υόρκης και γενικότερα της Αμερικής;
Απάντηση: Όπως γνωρίζεις, το Hellenic American Project (HAP), είναι ένα Κέντρο Έρευνας των Ελλήνων της Νέας Υόρκης, και γενικότερα του Ελληνισμού της Αμερικής, που δημιουργήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Queens College, και το Τμήμα Κοινωνιολογίας, όπου διδάσκω κι εργάζομαι για τριάντα συναπτά έτη. Εκτός από την έρευνα επίσημων πηγών, το HAP είναι και το πρώτο κέντρο Προφορικής Ιστορίας για τον Ελληνισμό της Νέας Υόρκης. Κι ελπίζουμε, παρά τις δύσκολες συνθήκες, να συνεχίσουμε την συλλογή συνεντεύξεων. Επίσης, όπως θα δείτε και στη επίσημη ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου, το HAP που ως φυσικός χώρος βρίσκεται στο κτίριο Queens Hall, λειτουργεί και ως ερευνητικός χώρος των αρχείων της Ελληνοαμερικανικής κοινότητας.
Ερώτηση: Πώς γίνεται η καταγραφή της συλλογική δράσης της ομογένειας και πώς αξιοποιείται το αρχειακό υλικό;
Απάντηση: Ως τώρα, πολλοί εθνικοτοπικοί σύλλογοι, ερευνητές, και πολιτιστικοί σύλλογοι, έχουν δωρίσει τα αρχεία τους, κι έτσι δίνεται η δυνατότητα επιστημονικής έρευνας της κοινότητας. Επιπλέον, ο χώρος του HAP, παρέχει την ιστορική αφήγηση της Ελληνικής μεταναστευτικής εμπειρίας των Ελλήνων στην Αμερικής.
Τον προ-πανδημίας καιρό, είχε αυξηθεί ο αριθμός επισκεπτών στον μουσειακό χώρο, αλλά με τις νέες απαγορευτικές συνθήκες, μεταφέραμε ένα μεγάλο μέρος της μόνιμης έκθεσης στην ιστοσελίδα του HAP.
Επίσης, αν μπορέσουμε και χρηματοδοτηθούμε, σκοπεύουμε να ψηφιοποιήσουμε την Βιβλιοθήκη του HAP. Να σημειώσουμε ότι η Βιβλιοθήκη παρέχει βιβλία αποκλειστικά και μόνον Ελληνοαμερικανών συγγραφέων, επιστημόνων και καλλιτεχνών. H γκαλερί του HAP έχει έργα ελληνοαμερικανών καλλιτεχνών που έχουν δωρίσει, αλλά προσφέρεται και σαν χώρος έκθεσης όσων ελληνοαμερικανών καλλιτεχνών ενδιαφέρονται να εκθέσουν. Στα πλαίσια αυτά, διοργανώσαμε και αυτήν την έκθεση, εξ αποστάσεως.
Ερώτηση: Ποιοι ήταν οι στόχοι της έκθεσης «Ζωογόνος Τέχνη: 9 Γυναίκες Καλλιτέχνες της Διασποράς» και ποια τα μηνύματα που εκπέμπει;
Απάντηση: Η τέχνη είναι ένα σημαντικό στήριγμα σε δύσκολους καιρούς, όπως τώρα. Η επιλογή εννέα γυναικών καλλιτεχνών της νεότερης ελληνικής διασποράς είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, από πολλές απόψεις. Κατ’ αρχάς, αναδεικνύει την συνέχεια της μεγάλης και σημαντικής παρουσίας των Ελληνοαμερικανών ζωγράφων και γλυπτών, που δυστυχώς σε ένα μεγάλο βαθμό είναι μια άγνωστη ιστορία. Επιπλέον, όπως αναφέρεται και στο δελτίου τύπου, επειδή παραδοσιακά η Γιορτή της Μητέρας εορτάζεται τον μήνα Μάιο, η προσπάθειά μας είναι η διεύρυνση της έννοιας της βιολογικής μητέρας, με την διάσταση της γυναίκας ως αρωγό στήριξης και ανατροφής του άλλου, πέρα από τον παραδοσιακό ρόλο της μητέρας.
Πιστεύω ότι οφείλουμε όλοι μας, κι ο καθένας ξεχωριστά με τον τρόπο του, να υψώσουμε την φωνή μας, να αλλάξουν νομικά πλαίσια και σεξιστικές αντιλήψεις, εις βάρος των γυναικών. Δυστυχώς, ένα από τα πολύ σοβαρά προβλήματα που ανέδειξε ο εγκλεισμός της πανδημίας, είναι η μεγάλη αύξηση της ενδοοικογενιακής βίας και το απαράδεκτο φαινόμενο της γυναικοκτονίας. Είναι θέμα ίσων δικαιωμάτων, δημοκρατίας και αξιοπρέπειας.
Κι αν ίσως η τέχνη από μόνη της δεν αλλάζει την πραγματικότητα, την ίδια στιγμή όμως η τέχνη, ως πολιτική πράξη και δημόσιος διάλογος, μας προσφέρει τη μεγάλη δυνατότητα να μας βοηθήσει να αναπτύξουμε την θέληση να αλλάξουμε την πραγματικότητα σε κάτι καλύτερο.