Αδελφότητες πριν από 100 και πλέον χρόνια
Γράφει ο Κυριάκος Μιχ. Χονδρός
chondros.kyr@gmail.com
Στη μεγάλη ελληνική παροικία της Αιγύπτου, όπου στην περίοδο της ακμής της αριθμούσε περίπου 140.000, άρχισε να συρρικνώνεται από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, εξαιτίας των εθνικοποιήσεων της κυβέρνησης Νάσερ.
Οι μεγαλύτερες ελληνικές κοινότητες είναι αυτές του Καΐρου και της Αλεξάνδρειας. Ακολουθούν οι κοινότητες της Ισμαηλίας, Πορτ Σάιντ. Ακόμα και σήμερα εξακολουθούν να λειτουργούν πολλοί ελληνικοί σύλλογοι και σωματεία καθώς και ελληνικά σχολεία και πολιτιστικό κέντρο.
Ακολουθώντας τους θαλασσινούς δρόμους από τα Δωδεκάνησα προς την Αίγυπτο, κατά τους προηγούμενους αιώνες, θα προσέξουμε πως οι μετανάστες εγκαταστάθηκαν σε πόλεις, πολίχνες και χωριά της φιλόξενης αυτής χώρας.
Άνθρωποι που πρόκοψαν, εργάστηκαν, πρόσφεραν αμείφθηκαν, χωρίς να λησμονήσουν ποτέ την ιδιαίτερη πατρίδα, τα ήθη και τα έθιμα, τα οποία και τήρησαν. Και το επίσης σημαντικό, ευεργέτησαν σημαντικά –ατομικά ή συλλογικά – τα νησιά τους.
Στην Αίγυπτο κατόρθωσαν και ίδρυσαν σωματεία, αδελφότητες, σχολεία, φιλανθρωπικά ιδρύματα, πνευματικά κέντρα, με βασικό στόχο την παροχή βοήθειας προς τους αναξιοπαθούντες συμπατριώτες τους.
Κι ακόμα στήριξαν τον Δωδεκανησιακό Αγώνα της απελευθέρωσης.
Ανάμεσα στον απόδημο δωδεκανησιακό πληθυσμό της Αιγύπτου, υπήρξαν και υπάρχουν ευεργέτες, εκπαιδευτικοί, συγγραφείς, ποιητές, ονομαστοί τεχνίτες κλπ.
Στην ανάπτυξη της Δωδεκανησιακής παροικίας στην Αίγυπτο, συνέβαλε η δημιουργία διάφορων αδελφοτήτων, συλλόγων με ποικίλους σκοπούς. Πρόκειται για σωματεία που κάλυπταν βασικές ανάγκες της ελληνικής παροικίας, όπως για παράδειγμα η συνέχιση και διάσωση των ελληνικών εθίμων, η φροντίδα των φτωχότερων στρωμάτων και η μέριμνα προς τις ιδιαίτερες πατρίδες.
Με τη δραστηριότητά τους σφυρηλάτησαν δεσμούς τόσο μεταξύ τους όσο και με τα νησιά της Δωδεκανήσου, αλλά και των άλλων νησιών ή περιοχών της χώρας μας.
Το 1888 ιδρύθηκε η Κρητική αδελφότητα.
Το 1905 ιδρύθηκε η Λημνιακή και η Ιμβριακή.
Το 1907 ιδρύθηκε η αδελφότητα Κωνσταντινουπολιτών.
Το 1905 ιδρύθηκε η Πελοποννησιακή αδελφότητα.
Το 1908 ιδρύθηκε η Θρακική αδελφότητα.
Το 1909 ιδρύθηκαν οι αδελφότητες Χίου και Σάμου.
Το 1910 ιδρύθηκαν τρεις ακόμα αδελφότητες των Καστελλοριζιών, των Συμιακών και των Κερκυραίων.
Η Καστελλοριζιακή Αδελφότητα Ομόνοια, ιδρύθηκε στο Πορτ Σάιδ και ως έμβλημά της είχε στο κέντρο της ελληνικής σημαίας μια χειραψία.
Ο συλλέκτης και φίλος Ιωάννης Κουρέλης, μου χορήγησε αντίγραφο της σημαίας αυτής της αδελφότητας, και τον ευχαριστώ και από αυτό το φιλόξενο βήμα.
Ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη ήταν οι Ευάγγελος Βαρδαμίδης, Δ. Οικονόμου, Α. Φλωσός, Ν. Συμεών, Μ. Μαλαξός, Δ. Παπαδαμιανός, Ν. Σταμάτογλου και Σ. Αργυρόπουλος.
Πρώτος πρόεδρος υπήρξε ο Ε. Βαρδαμίδης, συγγραφέας του βιβλίου «Η ιστορία της Μεγίστης», Αλεξάνδρεια 1948.
Η αδελφότητα αυτή συμπαραστάθηκε και ενίσχυσε το ακριτικό νησί οικονομικά και αγωνίστηκε για την απελευθέρωσή του.
Το 1913 ιδρύθηκε ο σύνδεσμος «Η Μικρά Ασία», ο οποίος αρχικά είχε αλληλοβοηθητικό χαρακτήρα και αργότερα πρόσφερε σημαντικές υπηρεσίες στους Έλληνες από τη Μικρά Ασία.
Το 1927 λειτούργησε η αδελφότητα Κασίων Αλεξάνδρειας που αποτελούσε παράρτημα του Πορτ Σάιδ.
Σημαντική δραστηριότητα επέδειξε και η Ροδιακή αδελφότητα με τη συμμετοχή στον δωδεκανησιακό Αγώνα. Όσο και με τις φιλανθρωπικές δραστηριότητές της.
Πηγή: https://www.rodiaki.gr/
