Όπως συνέβη και με άλλους τοπικούς συλλόγους, η ανάγκη για την ανέγερση σχολικού κτηρίου έδωσε την αρχική ώθηση προκειμένου ν’ αρχίσει η συλλογική δραστηριότητα των Βωλαδιωτών στην Αμερική. Οι Βωλαδιώτες μετανάστες, φεύγοντας από το χωριό τους, δεν μπορούσαν να ξεχάσουν πως η σχολική διδασκαλία γινόταν στον γυναικωνίτη, σ’ ένα δωμάτιο στην αυλή της εκκλησίας της Παναγίας ή σε διάφορα σπίτια.
Steubenville
Όπως και οι άλλοι Καρπάθιοι, οι περισσότεροι Βωλαδιώτες δούλευαν στα ανθρακωρυχεία και είχαν συγκεντρωθεί στις πολιτείες Ohio, Pennsylvania και West Virginia, απ’ όπου άρχισε η πρώτη συλλογική προσπάθεια των Βωλαδιωτών. Σύμφωνα με προφορικές πληροφορίες, ο πρώτος Βωλαδιώτικος σύλλογος της Αμερικής ιδρύθηκε το 1926 και τον επόμενο χρόνο έκαμε έρανο για την ανέγερση σχολικού κτηρίου. Επίσημα ο Σύλλογος ιδρύθηκε στις 18 Αυγούστου 1933, στο Steubenville OH με την ονομασία «Παναγία η Πλαγιά».
Αργότερα, το 1935, ο Σύλλογος μετονομάστηκε σε «Άγιοι Ανάργυροι» γιατί υπήρχε σύλλογος Μεσοχωριτών με την ονομασία της Παναγίας που γιορτάζει την ίδια μέρα. Το 1940 ο σύλλογος αναγνωρίστηκε από την πολιτεία της West Virginia με το όνομα “Saint Anargiros Progressive Educational Association of Voladians of Karpathos Island”.
Η έδρα των «Αγίων Ανάργυρων» μεταφερόταν από πόλη σε πόλη μεταξύ Ohio, Pennsylvania και West Virginia ανάλογα με το που κατοικούσαν τα περισσότερα μέλη και οι αξιωματούχοι του Συλλόγου. Η σύνθεση του πρώτου ΔΣ είχε ως εξής: πρόεδρος Γεώργιος Οικονόμου, γραμματέας Γεώργιος Βενέτης (Παναγιώτης Χριστοδουλάκης), ταμίες Νικόλαος Μανωλιός και Παναγιώτης Βενέτης (Κωστής Χαλκιάς), εισπράκτορας Εμμανουήλ Παρός, σύμβουλοι Κωστής Χαλκιάς, Αντώνιος Βέργης και Ηλίας Καλαφάτης. Εκτός των ανωτέρω στην ΓΣ παρευρέθηκαν οι Μιχαήλ Μανωλιός, Μηνάς Χρυσοφός και Ηρακλής Βέργης. Για την καλλίτερη λειτουργία του Συλλόγου και την επιτυχία του εράνου που θα διενεργείτο ορίστηκαν επιτροπές στο Charleston, Logan και Νέα Υόρκη.
Σχολείο
Το ΔΣ εργάστηκε οργανωμένα και εντατικά. Την πρώτη του μηνός ο εισπράκτορας έκανε την «βόλτα» του για να εισπράξει την καθιερωμένη μηνιαία συνδρομή, ένα δολάριο το μήνα που ισοδυναμούσε με δυόμιση χρυσές λίρες το χρόνο. Το ΔΣ με τις συνδρομές, τις χοροεσπερίδες (η πρώτη χοροεσπερίδα του Συλλόγου έγινε στις 16 Φεβρουαρίου 1935 στο Weirton WV), το λαχειοφόρο και τις εκδρομές (η πρώτη εκδρομή του Συλλόγου έγινε στις 13 Σεπτεμβρίου 1936 στο Harmarville PA) συγκέντρωσε σεβαστό χρηματικό ποσό. Η ΓΣ διόρισε επιτροπή στην Κάρπαθο από τους: Μηνά Μηναΐδη (γραμματέα), Ιωάννη Β. Μακρή (ταμία) και Μηνά Καραμηνά (εργοδηγό), και μετά από συνεννόηση με το ΔΣ η Επιτροπή αγόρασε οικόπεδο όπου τελικά κτίστηκε το σχολείο.
Παράλληλα συνεχίστηκε ο έρανος με το ίδιο ενδιαφέρον, και όπου υπήρχαν Βωλαδιώτες, το ΔΣ όρισε αντιπροσώπους. Στο Charleston και Logan τους Παναγιώτη Μανωλιό, Μηνά Κομνηνάκη και Παναγιώτη Χριστοδουλάκη και στη Νέα Υόρκη τους Μιχαήλ Μακρή και Γεώργιο Αντιμησιάρη. Όταν το 1939 άρχισε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, η επικοινωνία με την Κάρπαθο έγινε δύσκολη και κατόπιν σταμάτησε τελείως. Ο έρανος όμως συνεχίστηκε.
Αν και τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν ήταν αρκετά για να κτιστεί το σχολείο, η ΓΣ που συνήλθε στο Logan, στις 16 Δεκεμβρίου 1943, αναβάθμισε τα αρχικά σχέδια του σχολείου και αποφάσισε να συνεχιστεί ο έρανος. Η Ερανική επιτροπή αποτελούμενη από τους Μηνά Σταυράκη, Νικόλαο Χαλκιά, Βασίλειο Μανωλιό, Ιωάννη Λαγωνικό, Αλέξανδρο Γεωργιάδη, Μηνά Βαρδαούλη, Παναγιώτη Χριστοδουλάκη, Μηνά Χρυσοφό, Νικόλαο Σταυράκη, Μηνά Μηναΐδη, Νικόλαο Κωστή, Γεώργιο Πετροπουλάκη, Μηνά Κούρουγλο, Μιχάλη Μανωλιό, Ιωάννη Βέργη, Μιχάλη Μακρή και Μανώλη Παπαμανώλη εργάστηκε με ενδιαφέρον. Χρειάστηκε να γίνουν αρκετές εξορμήσεις στις Καρπαθιακές παροικίες που έμεναν Βωλαδιώτες, υπήρξαν πολλοί που έδωσαν δυο και τρεις φορές μέχρι να συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσό από 100 περίπου Βωλαδιώτες και ορισμένους άλλους Καρπάθιους.
Έτσι μετά την απελευθέρωση, στην αρχή της δεκαετίας του 1950, υπήρχαν τα χρήματα για να κτιστεί το σημερινό σχολείο της Βωλάδας. Στις 12 Απριλίου 1952 ο Σύλλογος έστειλε στη σχολική επιτροπή $14.000.
Νέα Υόρκη και Νέα Ιερσέη
Στην δεκαετία του 1950, για οικονομικούς λόγους, πολλοί Καρπάθιοι μεταξύ των οποίων και Βωλαδιώτες μετακόμισαν από τις ανθρακοφόρες περιοχές του Ohio, Pennsylvania και West Virginia στις μεγάλες πόλεις και ιδιαίτερα στην Νέα Υόρκη, όπου συγκεντρώθηκαν οι περισσότεροι Βωλαδιώτες και μετέφεραν την έδρα των «Αγίων Αναργύρων» το 1956.
Αργότερα, στην δεκαετία 1965-75, με την ομαδική μετανάστευση των Καρπαθίων στην Αμερική, δημιουργήθηκε στο New Jersey η μεγαλύτερη Βωλαδιώτικη παροικία στην Αμερική. Εκεί, το 1960, κατέληξε η έδρα των «Αγίων Αναργύρων» όπου βρήκε πρόσφορο έδαφος για να δράσει και να μεγαλουργήσει.
Εκτός από την αριθμητική τους υπεροχή οι Βωλαδιώτες του New Jersey διακρίθηκαν για την επίδοση τους στις επιχειρήσεις των εστιατορίων. Η οικονομική ευρωστία των Βωλαδιωτών σε συνδυασμό με την γνωστή τους γαλαντομιά, έδωσε την ευκαιρία στους «Αγίους Αναργύρους» να αυξήσουν τα έσοδα και τις συλλογικές τους δραστηριότητες.
Αργότερα ιδρύθηκε γυναικεία στοά με την ονομασία «Παναγία η Πλαγιά» που έδρασε για αρκετά χρόνια. Η σύνθεση του πρώτου ΔΣ είχε ως εξής: πρόεδρος Μαρία Πελεχρίνη, αντιπρόεδρος Κοκόνα Χαλκιά, γραμματέας Καλλιόπη Βενέτη, ταμίας Ρίνα Λιτού, μέλη Ευαγγελία Χρυσαφίνη, Παρασκευή Κασσιώτη, Ζωή Σακελλάρη. Αργότερα η «Παναγία η Πλαγιά» ενώθηκε με τους «Άγιους Ανάργυρους» όπου το 2009 η Φανής Χρυσού εξελέγη η πρώτη γυναίκα πρόεδρος.
Τα έργα συνεχίζονται
Μετά την αποπεράτωση του Σχολείου, οι «Άγιοι Ανάργυροι» συνέχισαν την φιλανθρωπική τους δράση με έργα κοινής ωφέλειας στην Βωλάδα: ποδοσφαιρικό γήπεδο, νεκροταφείο, μεταφορά νερού από την πηγή του Αγίου Νικολάου, κατασκευή υδραγωγείου, δικτύου ύδρευσης και υπονόμων, διάνοιξη δρόμων στην Λάστο, στην Κυρά Παναγιά και στον Άγιο Σάββα στο Κούρι, κατασκευή μεγάρου στον Αρχιστράτηγο στη Λάστο και εξωραϊστικά έργα στην Κυρά Παναγιά. Από την ίδρυση του ο Σύλλογος διέθεσε περισσότερα από $640.000, σημερινής αξίας εκατομμυρίων δολαρίων για διάφορα έργα στην Βωλάδα και στην Αμερική.
Από την αρχή, ο Σύλλογος, σε συνεργασία με άλλους Καρπαθιακούς και Δωδεκανησιακούς συλλόγους, έδειξε ενδιαφέρον για την απελευθέρωση και την ενσωμάτωση των νησιών μας με την Ελλάδα και στις 24 Οκτωβρίου 1943 συμμετέσχε στο Πανδωδεκανησιακό Συνέδριο της Νέας Υόρκης. Ανάλογο ενδιαφέρον έδειξε και μετά την απόβαση των Τούρκων στην Κύπρο το 1974, υποστηρίζοντας τους φιλέλληνες πολιτικούς του New Jersey. Οι «Άγιοι Ανάργυροι» υπήρξαν από τα ιδρυτικά μέλη της Καρπαθιακής Ομοσπονδίας και αργότερα πρόσφερε $10.000 και έγινε μέλος του Παγκαρπαθιακού Ιδρύματος όπου η προσφορά για το «Καρπάθικο Σπίτι» έφτασε σε $18,500. Μεταξύ των άλλων, ο Σύλλογος εξέδωσε ιστορικά λεύκωμα για τα 50 και 75 του χρόνια από της ιδρύσεως του, και πρόσφατα για τα 90.
Μεταξύ των προέδρων που υπηρέτησαν πρόεδροι των «Αγίων Αναργύρων» και με πλούσια Παν-Καρπαθιακή συλλογική δράση συγκαταλέγονται οι Νικόλαος Λαδής, Γιώργος Μανωλιός, Γιάννης Σακελλάρης και Ανδρέας Διάκος, οι οποίοι υπηρέτησαν ως πρόεδροι της Καρπαθιακής Ομοσπονδίας ή και του Παν-Καρπαθιακού Ιδρύματος.
Προσκύνημα
Στις 8 Φεβρουαρίου 1998 οι «Άγιοι Ανάργυροι» οργάνωσαν εκδρομή στο Steubenville OH για να τιμήσουν τα αείμνηστα μέλη του και τον τόπο που «γεννήθηκε» ο Σύλλογος. Με την ευκαιρία έγινε επίσκεψη στα νεκροταφεία της περιοχής που βρίσκονται στο Ohio, West Virginia και Pennsylvania για να προσκυνήσουν και να αποθέσουν λουλούδια στους τάφους των πρωτοπόρων Βωλαδιωτών μεταναστών και ιδρυτών του Συλλόγου.
Στις 23 Μαΐου 1999, οι «Άγιοι Ανάργυροι» ίδρυσαν την πολιτιστική επιτροπή «Ξαστεριά», με σκοπό την αναβάθμιση των πολιτιστικών δραστηριοτήτων του Συλλόγου, με διαλέξεις και επισκέψεις σε ιστορικούς τόπους και άλλα αξιοθέατα της Αμερικής. Μεταξύ των άλλων επισκέφθηκαν την Αμερικανική πρωτεύουσα, Βαλτιμόρη, Βοστώνη, Las Vegas, τους καταρράκτες του Νιαγάρα και το Hoover Dam.
«Απόλλων»
Το 1979, μέσα από τους «Αγίους Αναργύρους» γεννήθηκε ο αθλητικός σύλλογος «Απόλλων» με στόχο την καλλιέργεια αθλητικού πνεύματος μεταξύ των νέων. Ο «Απόλλων» συνεργάζεται και συμπληρώνει το έργο των «Αγίων Αναργύρων». Τον πρώτο χρόνο συμμετέσχε στο τοπικό πρωτάθλημα και κατέκτησε την πρώτη θέση στο πρωτάθλημα της Βης κατηγορίας. Στη συνέχεια αγωνίστηκε με καλές επιδόσεις στο πρωτάθλημα της Αης κατηγορίας. Από τα έσοδα των εκδηλώσεων του, ο «Απόλλων» ενίσχυσε οικονομικά τον ομώνυμο Σύλλογο στην Βωλάδα και πολλοί αθλητές του αγωνίζονται με τα χρώματα του τα καλοκαίρια στην Κάρπαθο. Επίσης με το ποσό των $10.000 βοήθησε στην αποπεράτωση του γηπέδου στην Βωλάδα.
Η σύνθεση του νέου ΔΣ έχει ως εξής: Πρόεδρος Αναστασια Αναγνωστοπούλου Λογοθέτη, 1ος Αντιπρόεδρος Εμμανουήλ Δ. Λογοθέτης, 2ος Αντιπρόεδρος Νίκος Χρυσός,
Ταμίας Μιχαήλ Κιζούλης, Γεν. Γραμματέας Άννα Βενέτη Γεωργίου, Ειδ. Γραμματέας Μαρία Ν Κωστή, Σύμβουλοι Κωστής Αθ. Κωστής, Ανδρέας Αθ. Διάκος, Μαρία Καλαβρέζου Διάκου.
Karpathian Societies in America Volada
By Manolis Cassotis
As happened with other local societies, the need for the construction of a school building gave the initial impetus to start the Voladiotans’ society activity in America. The Voladiotan immigrants, leaving their village, could not forget that the school teaching took place in the “gynokonitis” (church section for women), in a room in the courtyard of the church or in various houses.
Steubenville
Like the other Karpathians, most Voladiotians worked in the coal mines in Ohio, Pennsylvania and West Virginia, from where their first society effort began. According to oral information, the first Voladiotan society in America was founded in 1926 and the following year it raised funds for the construction of a school building. The society was officially founded on August 18, 1933, in Steubenville OH under the name “Our Lady of Plagia”. Later, in 1935, the society was renamed “Saint Anargyroi” because there was a society of Mesochoritans with the name of Panagia which celebrates on the same day. In 1940 the association was recognized in West Virginia under the name “Saint Anargiros Progressive Educational Association of Voladians of Karpathos Island”.
The headquarters of the “Saint Anargiroi” moved from town to town between Ohio, Pennsylvania and West Virginia depending on where most of the society’s members and officers resided. The composition of the first Board of Directors was as follows: president George Economou, secretary George Venetis (Panagiotis Christodoulakis), treasurers Nicholas Manolios and Panagiotis Venetis (Kostis Halkias), collector Emmanuel Paros, members Kostis Halkias, Anthony Vergis and Elias Kalafatis. In addition to the above, Michael Manolios, Minas Chrysofos and Herculis Vergis attended the General Assembly. For the better operation of the society and the success of the fundraising, committees were appointed in Charleston, Logan and New York.
School
The Board of Directors worked and organized methodically. On the first of the month the collector made his “visit” to collect the monthly dues (one dollar a month, equivalent to two and a half gold British pounds per year). The Board with the dues, dances (the first society dance was held on February 16, 1935 in Weirton WV), the raffle and picnics (the first picnic was on September 13, 1936 in Harmarville PA) raised a respectable amount of money. The Board of Directors appointed a committee in Karpathos consisting of: Minas Minaidis (secretary), John V. Makris (treasurer) and Minas Karaminas (project manager), and after consultation with the Board, the Committee bought a plot of land where the school was finally built.
At the same time, the fundraising continued with the same interest, and appointed representatives: in Charleston and Logan, Panagiotis Manolios, Minas Komninakis and Panagiotis Christodoulakis, and in New York, Michael Makris and George Antimisiaris. When WWII began in 1939, communication with Karpathos became difficult and then stopped completely. But the fundraising continued.
Although the money raised was enough to build the school, the General Assembly in Logan on December 16, 1943, revised the original plans for the school and decided to continue the fundraising. The fundraising committee consisting of Minas Stavrakis, Nicholas Halkias, Vasilis Manolios, John Lagonikos, Alexandrer Georgiadis, Minas Vardaoulis, Panagiotis Christodoulakis, Minas Chrysofos, Nicholas Stavrakis, Minas Minaidis, Nicholas Kostis, George Petropoulakis, Minas Kourouglos, Michael Manolios, John Vergis, Michael Makris and Manolis Papamanolis worked with interest. It was necessary to make several trips to several Karpathians communities, where the Voladiotians and other Karpathians gave two and three times until the required amount was gathered.
So, after the liberation, at the beginning of the 1950s, there was the money to build the current school of Volada. On April 12, 1952 the society sent the school board $14,000.
New York and New Jersey
In the 1950s, for economic reasons, many Karpathians, including Voladiotians, moved from the coalmine regions of Ohio, Pennsylvania and West Virginia to big cities, and especially to New York, where most of the Voladiotians gathered and moved the headquarters of the “Saint Anargyroi”» in 1956.
Later, in the decade 1965-75, with the big migration of the Karpathians to America, the largest Voladian community in America was created in New Jersey. There, in 1960, “Saint Anargyroi”» ended up, where found suitable ground to act and grow.
In addition to their numerical superiority, the New Jersey Voladians were distinguished for their performance in the restaurant business. The financial strength of the Voladiotans, combined with their well-known generosity, gave “Saints Anargyroi” the opportunity to increase their income and society activities.
Later, a women’s lodge named “Panagia Plagia” was founded, which operated for several years. The composition of the first Board of Directors was as follows: president Maria Pelechrinis, vice president Kokona Halkias, secretary Kalliopi Venetis, treasurer Rina Litos, members Evangelia Chrysafinis, Paraskevi Kassiotis, Zoe Sakellaris. Later “Panagia Plagia” united with “Saints Anargyroi”, and in 2009 Fanis Hryssou was elected the first female president.
The projects continue
After the completion of the School, “Saints Anargyroi” continued their philanthropic activities with public utility projects in Volada: football field, cemetery, water transfer from the spring of Saint Nicholas, construction of an aqueduct, water supply and sewerage network, opening roads to Lastos, Kyra Panagia and Sain Savvas in Kouri, construction of a hall in Arhistratigos chapel in Lastos and beautification works in Kyra Panagia. Since its founding, the society has allocated more than $640,000, worth millions of dollars today, for various projects in Volada and America.
From the beginning, the society, in collaboration with other Karpathian and Dodecanese associations, showed interest in the liberation and integration of our islands with Greece and on October 24, 1943, participated in the Pan-Dodecanese Congress in New York. Also, showed similar interest after the landing of the Turks in Cyprus in 1974, supporting the Philhellenic politicians of New Jersey. “Saints Anargyroi” were among the founding members of the Karpathian Federation and later donated $10,000 and became a member of the Pan-Karpathian Foundation where its donation for the “Karpathian House” reached $18,500. Among others, “Saints Anargyroi” published historical albums for its 50th and 75th anniversary and recently for its 90th.
Among those who served as “Saints Anargyroi’s” presidents and with rich Pan-Karpathian society activity are Nikolaos Ladis, George Manolios, John Sakellaris and Andreas Diakos, who served as presidents of the Karpathian Federation and or the Pan-Karpathian Foundation.
Pilgrimage
On February 8, 1998 “Saints Anargyroi” organized a field trip to Steubenville OH to honor its late members and the place where the society was “born”. On the occasion, a visit was made to the cemeteries of the area located in Ohio, West Virginia and Pennsylvania to prey and lay flowers on the graves of the pioneer Voladiotans immigrants and founders of the society.
On May 23, 1999, “Saints Anargyrois” founded the cultural committee “Xasteria”, with the aim of upgrading the cultural society’s activities, with lectures and visits to historical places and other attractions of America. Among others, they visited the American capital, Baltimore, Boston, Las Vegas, Niagara Falls and the Hoover Dam.
«Apollo»
In 1979, the “Apollo” sports club was born from “Saints Anargyroi” with the aim of cultivating the sports spirit among young people. “Apollo” collaborates and completes the work of “Saints Anargyroi”. In the first year it participated in the local championship and won first place in the second division. Then it competed with good performances in the first division. From the income of its events, “Apollo” financially supported the synonyms society in Volada and many of its athletes compete with its colors during the summers in Karpathos. Also, with the amount of $10,000 “Apollo” helped to complete the stadium in Volada.
The composition of the new Board of Directors is as follows: President Anastasia Anagnostopoulou Logothetis, 1st Vice President Emmanuel D. Logothetis, 2nd Vice President Nikos Chrysos, Treasurer Michael Kizoulis, General Secretary Anna Veneti Georgiou, Special Secretary Maria N Kosti, members Kostis Ath. Kostis, Andreas Ath. Diakos, Maria Kalabrezou-Diakos.
