Η Ευαγγελία Αλιβιζάτου μιλάει για το «Περγαμόντο για δύο»

Γράφει η Μαρία Καραθανάση

Η Ευαγγελία Αλιβιζάτου είναι λογοτέχνιδα και αρθρογράφος, συνεργάζεται ως αρχισυντάκτρια με δημοφιλείς ιστότοπους, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, ενώ είναι μόνιμη αρθρογράφος στον ομογενειακό ιστότοπο anamniseis.net, της Νέας Υόρκης.

Το προσωπικό της ιστολόγιο παρουσιάζει μεγάλη απήχηση και επισκεψιμότητα, γεγονός που δείχνει το ιδιαίτερο προσφιλές του χαρακτήρα της. H πορεία της δεν σταματά εκεί, καθώς τον Αύγουστο του 2024 δημιούργησε τον δικό της λογοτεχνικό ιστότοπο https://www.logotimis.com/ ―σαράντα εννέα ακόμα εκλεκτοί ομότεχνοι στέκονται πλάι της με μεγάλη επιτυχία― συνεχίζοντας έτσι να μαγνητίζει τις πένες και την αγάπη για την τέχνη της έκφρασης.

Συνάμα, δεν σταματά να μας εκπλήσσει, αφού σύντομα θα κρατάμε στα χέρια μας και το πρώτο συλλογικό ανθολόγιο, με έργα αποκλειστικά των συντακτών του ιστότοπου.

Σε επίπεδο προσωπικών εκδόσεων, μετά την ποιητική συλλογή της «Παγίδα Ονείρων» έρχεται και πάλι κοντά μας με μια συλλογή διηγημάτων «Περγαμόντο για δύο» (εκδόσεις ΚΟΥΡΟΣ), που πραγματικά θα συγκινήσει, θα ευαισθητοποιήσει και θα προβληματίσει τους αναγνώστες/τριες του.

Ερώτηση: Κ. Ε. Αλιβιζάτου, διαβάζοντας το «Περγαμόντο για δύο», γεύτηκα πραγματικά αυτή την γλυκόπικρη γεύση της ομώνυμης συλλογής διηγημάτων σας, που μόλις κυκλοφόρησε. Αντιλήφθηκα, στη διάρκεια της ανάγνωσης, πως προσεγγίζετε τα ποικίλα κοινωνικά, και όχι μόνο, θέματα της σύγχρονης πραγματικότητας μέσα από το σπάνιο χάρισμα της ενσυναίσθησης. Πιστεύετε πως είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου ένας συγγραφέας / λογοτέχνης να γράφει για τα τεκταινόμενα του καιρού του και να γίνεται αγαπητός στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό; 

Απάντηση: Σας ευχαριστώ για την τιμή που μου κάνετε. Γνωρίζοντας την φιλολογική και λογοτεχνική σας πορεία, δράττομαι της ευκαιρίας να σας συγχαρώ κι εγώ με την σειρά μου.

Η απάντηση μου είναι απλή: Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος αγαπητός δεν είναι η προσπάθεια να αποκτήσει ενσυναίσθηση. Αυτό είναι κάτι που, είτε το έχεις και το καλλιεργείς μέσα σου και το μεταφέρεις στον αναγνώστη και στο ευρύτερο κοινό, είτε δεν το έχεις και απλά γράφεις μηχανικά. Δεν λειτουργώ ρομποτικά για να γίνω υποχρεωτικά συμπαθής. Για να είσαι αγαπητός πρέπει να είσαι ο εαυτός σου με ότι συνεπάγεται αυτό.

Ερώτηση: Χαρακτηριστικό όλων των διηγημάτων σας, στο «Περγαμόντο για δύο», είναι ο ρεαλισμός. Αποτυπώνετε την πραγματικότητα ως έχει, με τα καλά και τα άσχημά της. Πείτε μας, σε ποιο βαθμό στα διηγήματά σας αυτά συνδυάζεται το προσωπικό βίωμα με την μυθοπλασία;   

Απάντηση: Θα έλεγα ότι τα προσωπικά μου βιώματα σε έναν πολύ μικρό βαθμό φέρουν την ευθύνη των λέξεών μου. Ενδεχομένως να έχω ζήσει κάποια απο αυτά, τα περισσότερα όμως είναι ξεκάθαρα προϊόν μυθοπλασίας. Η ενασχόληση μου με την λογοτεχνία δεν άρχισε ξαφνικά, όπως κάποιοι μπορεί να πιστεύουν, ότι επειδή άργησα να μπω στον χώρο της δημιουργικής γραφής, ξεφύτρωσα κιόλας— δεν ισχύει. Διαβάζω λογοτεχνία, ελληνική και ξένη, από τα δεκαοκτώ μου σχεδόν. Ήταν για μένα ένα αναπόσπαστο κόμματι της καθημερινότητάς μου˙ ότι κι αν έκανα, όπου και αν εργαζόμουν (χώροι εστίασης, υγείας κ.λπ.) όσο δύσκολη μέρα και να είχα, θα διάβαζα, ακόμη και αν ήξερα ότι τα χρήματα που ξόδεψα για κάποιο βιβλίο θα μου έλειπαν την επομένη. Σε κάποιο μικρό βαθμό, λοιπόν, η γραφή μου είναι βιωματική αλλά το μεγαλύτερο κομμάτι είναι ξεκάθαρα μυθοπλασία.

Ερώτηση: Η αρθρογραφία φαίνεται πως είναι η μεγάλη σας αγάπη. Ωστόσο, ήδη έχετε εκδώσει την ποιητική συλλογή «Παγίδα Ονείρων», πριν από το «Περγαμόντο για δύο» και ετοιμάζετε ένα μυθιστόρημα. Η αρθρογραφία  αποτελεί το εφαλτήριο προς την λογοτεχνία; Πώς συνδέονται οι δυο τους;

Απάντηση: Δεν διαχωρίζω τον εαυτό μου ως αρθρογράφο ή ως λογοτέχνιδα, ούτε θα έθετα ποτέ ετικέτες. Η αγάπη μου για την γραφή είναι ενιαία και πολύπλευρη και προσπαθώ να παιδεύω την πένα μου σε διάφορα είδη έκφρασής της. Αυτό το λέω με απόλυτη ειλικρίνεια. Ξεκίνησα από κάποια sites, κι αν θυμάμαι καλά, πρώτα από το ομογενειακό www.anamniseis.net της Νέας Υόρκης.

Εκεί με σύστησε ο γνωστός δημοσιογράφος και συγγραφέας Ιωάννης Γκλάβατος, μετά από προτροπή του καθηγητή Κοινωνιολογίας του Κολλεγίου του Κουίνς και προέδρου της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών της Νέας  Υόρκης, Νίκου Αλεξίου και σε συνεργασία με τον ιδιοκτήτη του site, Δημήτρη Τσάκα, συνεχίζω σταθερά.

Εδώ οφείλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ σ’ αυτούς τους ανθρώπους. Στη συνέχεια, έγραφα δειλά δειλά σε κάποια ενημερωτικά και πολυθεματικά sites, όπου σε κάποια από αυτά παραμένω μέχρι και σήμερα.

Στα άρθρα μου αποτυπώνω κάθε φορά αυτό που βγαίνει ως σκέψη από μέσα μου, εμπνεόμενη είτε την επικαιρότητα είτε από μια ασήμαντη ή σημαντική στιγμή, πιάνοντας αμέσως χαρτί και στυλό.

Ερώτηση: Η επικοινωνία με το αναγνωστικό κοινό είναι ένα μεγάλο στοίχημα για κάθε αρθογράφο και συγγραφέα. Στο βιογραφικό σας φαίνεται πως έχετε κερδίσει την εμπιστοσύνη αναγνωστών, όχι μόνο του τόπου καταγωγής σας αλλά και ενός μεγάλου μέρους της ομογένειας. Πώς το πετύχατε αυτό ή που νομίζετε ότι οφείλεται;

Απάντηση: Η ομογένεια για μένα είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της πορείας μου. Όπως σας είπα, έχει παίξει καθοριστικό ρόλο γιατί χωρίς την εμπιστοσύνη και την στήριξη κάποιων ανθρώπων της, ενδεχομένως να μην είχε συμβεί ποτέ ή θα είχε αργήσει να συμβεί. Προφανώς και έχει αγαπηθεί η γραφή μου αλλά, ας μη γελιόμαστε, υπάρχουν ακόμα πιο ενδιαφέρουσες πένες που βρίσκονται στα αζήτητα, επειδή δεν τους δόθηκε μια ευκαιρία. Η ομογένεια με αγαπά και τη ευχαριστώ γι’ αυτό.

Ερώτηση: Το «Περγαμόντο για δύο» περιέχει ένα ψηφιδωτό ανθρώπων, γένους αρσενικού και θηλυκού. Πόσο καθοριστικός παράγοντας για την ευτυχία του ανθρώπου πιστεύετε πως είναι ο αλληλοσεβασμός και η αποδοχή της διαφορετικότητάς του κάθε φύλου από το αντίθετό του; Θεωρείτε πως, αν επιτευχθεί αυτό, θα περιοριστούν τα εγκλήματα κατά των γυναικών που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζουν μεγάλη έξαρση;

Απάντηση: Σπουδαία ερώτηση. Θα απαντήσω, για αρχή, με ερώτηση:

Υπάρχει περίπτωση να σταθεί μια σχέση ευτυχισμένη και ισορροπημένη, χωρίς αλληλοσεβασμό;  

Και απαντώ: Ούτε γι’ αστείο. Ξεκάθαρα, η ασέβεια και ο θυμός έχουν επιδράσει καταλυτικά στις εγκληματικές ενέργειες εις βάρος των γυναικών.

Στις μέρες μας, δεν αποδεχόμαστε την κοινωνική  ισότητα  και τον συνάνθρωπο, με τις ιδιαιτερότητες και την διαφορετικότητα του. Δεν προσπαθούμε ο ένας να φορέσουμε το παπούτσι του άλλου, κι ας είναι έστω και «ξώφτερνο».

Ο καθένας μας οφείλει να σέβεται πρώτα τον εαυτό του, ώστε να υπάρχει μια ισχυρή βάση, που θα χτίσουμε τον αλληλοσεβασμό. Δεν είναι απαραίτητο το παπούτσι να είναι ακριβό, είναι όμως ουσιώδες να κοιτάξουμε τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τα ζητούμενα του ενός προς τον άλλο, με κατανόηση και αξιοπρέπεια. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι “χωρίς νερό στo κρασί” μας, τίποτα δεν μπορεί να λειτουργήσει.

Ερώτηση: Στο «Περγαμόντο για δύο» η δικαιοσύνη και η αδικία της κοινωνίας και της ζωής είναι βασικές πτυχές που αναδεικνύονται. Οι ήρωες και οι ηρωίδες των διηγημάτων σας παλεύουν για να αλλάξουν αυτή την πραγματικότητα. Τι μήνυμα θέλετε να δώσετε στους αναγνώστες και τις αναγνώστριές σας;

Απάντηση: Κατ’ αρχήν, το έγκλημα στο «Περγαμόντο για δύο» σε καμία περίπτωση δεν μένει ατιμώρητο. Με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι οι ήρωες και οι ηρωίδες θα τιμωρηθούν για οτιδήποτε έχουν διαπράξει. Η δικαιοσύνη οφείλει να συμβαδίζει με την πραγματικότητα.

Το μήνυμα είναι ένα: Αν κάποιος διαπράξει κάτι κακό θα υποστεί τις συνέπειες, γι’ αυτό θα πρέπει να κάνει δεύτερες σκέψεις προτού φτάσει στην αποτρόπαια πράξη.  Η αφαίρεση  ζωής ή η προσβολή αυτής με βίαιο τρόπο, καταδικάζεται στο «Περγαμόντο για δύο» και δεν αποσιωπάται.

Ερώτηση: κ. Αλιβιζάτου πότε αρχίσατε να γράφετε και ποιοι άνθρωποι στη ζωή, σας ενθάρρυναν σ’ αυτό; Ποιος είναι ο πιο αυστηρός σας κριτής;

Απάντηση: Γράφω τα τελευταία πέντε χρόνια, έχοντας ολοκληρώσει κάποια έργα, εκ των  οποίων, κάποια έχουν εκδοθεί και κάποια βρίσκονται στο στάδιο της επιμέλειας. Πρώτα ο Θεός, έχουμε ακόμα μέλλον. Ο άνθρωπος που, ως πρότυπο, μου ενέπνευσε την αγάπη για το διάβασμα είναι η αδελφή της μητέρας μου Μαριάννα, την οποία θυμάμαι ανέκαθεν να κρατάει στα χέρια της ένα βιβλίο. Θέλησα να της μοιάσω και κάπως έτσι μου γεννήθηκε η διάθεση για την φιλαναγνωσία της λογοτεχνίας.

Η γραφή ήρθε αυθόρμητα, σαν μια βαλβίδα εκτόνωσης στην καθημερινότητα. Ήρθε και θα μείνει για όσο ζω, υποθέτω. Αυστηρός κριτής ο σύντροφός μου, ο οποίος, όσα χρόνια ζούμε μαζί, βλέποντάς με να διαβάζω ή να γράφω, όχι μόνο δεν με ενοχλεί, αντίθετα, κλείνει την πόρτα ώστε να έχω ησυχία. Σήμερα, είναι αυτός που με επικροτεί, με θαυμάζει, με επικρίνει και με διορθώνει, καθώς ο ίδιος είναι ο άνθρωπος που επιμελείται τα βιβλία μου.

Σας ευχαριστώ από καρδιάς γι’ αυτή την συνέντευξη.

Links: https://www.logotimis.com

https://kourosbooks.gr/%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b3%ce%b1%ce%bc%cf%8c%ce%bd%cf%84%ce%bf-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%ce%b4%cf%8d%ce%bf/