ΤΟΚΙΟ. (ΑΠΕ – ΜΠΕ) Έφυγε από την Αθήνα στα 22 της χρόνια για να πάει στην Αγγλία, με σκοπό να γίνει ηθοποιός, στην πορεία, όμως, τα βήματα της ζωής την οδήγησαν στο Τόκιο, όπου μένει μόνιμα τα τελευταία έξι χρόνια. Κι αφού γνώρισε η ίδια την ιαπωνική πρωτεύουσα, που στο μυαλό των περισσότερων είναι συνυφασμένη με τον παράδεισο της τεχνολογίας και των ουρανοξυστών, θέλησε να την παρουσιάσει με τα δικά της μάτια: ως «άλλη μια πόλη (όπως οι άλλες), ένα οργανωμένο χάος»! Και για να το κάνει αυτό επιστράτευσε τον θαυμαστό κόσμο του διαδικτύου και αξιοποίησε τον ελεύθερο χρόνο της εν μέσω πανδημίας, δημιουργώντας το κανάλι «Η Ελένη στο Japan/Eleni in Japan» στο YouTube, μια σελίδα στο Facebook με το ίδιο όνομα αλλά και λογαριασμό στο Instagram.
Στα βίντεο που ανεβάζει στο YouTube, η Ελένη Ξάφη μιλάει για τη ζωή στο Τόκιο -τη δική της αλλά και γενικότερα- τη διαμονή στην ασιατική πόλη με τη μεγαλύτερη μητροπολιτική οικονομία στον κόσμο, τα ιαπωνικά ήθη κι έθιμα, ενώ παρουσιάζει και άλλα, λιγότερο γνωστά ίσως, μέρη της Ιαπωνίας. Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο λόγος που αποφάσισε να κάνει αυτό το κανάλι στο YouTube είναι αφενός μεν για να καταρρίψει στερεότυπα και εικόνες που δεν έχουν σχέση με τη δική της καθημερινότητα εκεί αλλά κι επειδή μέσα στην πανδημία βρέθηκε να έχει κάποιο ελεύθερο χρόνο. «Ο κόσμος που δεν έχει έρθει εδώ, που δεν το έχει ζήσει όλο αυτό και δεν ξέρει, μπερδεύει την Ιαπωνία με την Κίνα και την Κορέα. Πιστεύουν ότι όλο αυτό είναι επιστημονική φαντασία, ουρανοξύστες και ιπτάμενα αυτοκίνητα… Υπάρχουν πολλά στερεότυπα, και πολλές παρεξηγήσεις!», τονίζει.
Στο Τόκιο πήγε για δουλειά αλλά δεν είχε σκοπό να μείνει. Ωστόσο, εκεί γνώρισε τον σύζυγό της και τα σχέδιά της άλλαξαν. Στα 22 της, όταν έφυγε από την Αθήνα πήγε στο Λονδίνο με το όνειρο ν’ ανέβει στη σκηνή ως ηθοποιός. «Μπήκα σε μια δραματική σχολή αλλά δεν άντεξα την κριτική, την πίεση. Τελικά, δεν ήταν για μένα το επάγγελμα», αναφέρει χαρακτηριστικά και εξηγεί ότι τελικά αποφάσισε να σπουδάσει Ανθρωπιστικές Επιστήμες και Θεατρολογία στο University College London (UCL).
Ήταν εκεί, στο Λονδίνο, που εκδηλώθηκε και η αγάπη της για την Ιαπωνία. Έγραψε την πτυχιακή εργασία της πάνω στο αρχαίο ελληνικό δράμα και το παραδοσιακό ιαπωνικό θέατρο Kabuki και Noh, και της φάνηκε πάρα πολύ ενδιαφέρον «το πώς έχουν πολλές ομοιότητες, ενώ δεν έχουν συναντηθεί ιστορικά σχεδόν ποτέ». Αυτό ήταν που της κίνησε το ενδιαφέρον και άρχισε να ασχολείται παραπάνω με την Ιαπωνία. «Μετά άρχισα να βλέπω τα κινούμενα σχέδια, “anime” λέγονται, άρχισα να μαθαίνω τη γλώσσα, ταινίες, βιβλία, και έπεσα με τα μούτρα (στην ιαπωνική κουλτούρα)», επισημαίνει.
Μια πόλη που δεν τη βαριέσαι ποτέ!
Η Ελένη Ξάφη εργάζεται σε μια εταιρεία που θυμίζει φροντιστήριο αγγλικών, μόνο που δεν διδάσκει στους μαθητές γραφή κι ανάγνωση αλλά συζητάει μαζί τους στα αγγλικά καθώς, όπως λέει, «στο Τόκιο, οι ευκαιρίες που έχουν οι Ιάπωνες να μιλήσουν αγγλικά είναι λίγες».
Το μεγαλύτερο πάθος της είναι τα ταξίδια. «Πριν από την πανδημία, πήγαινα κάπου μία φορά τον μήνα, είτε εδώ στην Ιαπωνία, είτε στην Ταϊβάν, το Χονγκ Κονγκ ή την Κορέα. Τώρα, λόγω της πανδημίας, δεν μπορώ να το κάνω αυτό ελεύθερα», αναφέρει. Γι’ αυτό τον λόγο, περνάει το χρόνο της παίζοντας βιντεοπαιχνίδια με τον σύζυγό της, τον Τακέσι, ή βλέποντας ταινίες, anime, ενώ οι δυο τους ψάχνουν πάντα να βρουν «περίεργα μαγαζιά» να εξερευνήσουν στη περιοχή. «Στο Τόκιο δεν βαριέσαι ποτέ, έχει όλο κάτι να ανακαλύψεις, είναι τόσο τεράστιο!», λέει, υπογραμμίζοντας πως αυτό είναι και το χαρακτηριστικό που της αρέσει περισσότερο στο Τόκιο, ότι δηλαδή είναι αδύνατο να βαρεθεί κανείς.
…και το «οργανωμένο χάος» της
Όσον αφορά τα αρνητικά της μεγαλούπολης, το μόνο που δεν της αρέσει, όπως λέει, είναι το γεγονός ότι είναι λίγο κουραστική. «Είναι όλα οργανωμένα, αλλά είναι χάος», δηλώνει χαρακτηριστικά. Ωστόσο, παρά το μέγεθος της πόλης και τον τεράστιο πληθυσμό, «υπάρχει ηρεμία».
Σύμφωνα με την Ελένη, ακόμη και σε γεμάτο τρένο στις ώρες αιχμής, υπάρχει σεβασμός, κάποια απόσταση. «Σέβονται τον προσωπικό χώρο του άλλου, όλοι περιμένουν πίσω στη σειρά για να μπουν με προτεραιότητα», λέει και προσθέτει πως ίσως αυτό να συνδέεται με τη νοοτροπία των Ιαπώνων «να μην ενοχλήσουν τον άλλον».
«Σπάζοντας» τα στερεότυπα και στην καθημερινότητα
Η ενσωμάτωση στην ιαπωνική κοινωνία δεν ήταν ιδιαίτερα εύκολη, ωστόσο ο σύζυγός της ήταν αυτός που τής παρείχε σημαντική βοήθεια. «Μού έδειξε τα πράγματα που θεωρούμε εμείς ότι είναι “περίεργα”. Μού τα έδειξε με τέτοιο τρόπο που είναι φυσιολογικά (που να φαίνονται φυσιολογικά). Κατάλαβα ότι είναι φυσιολογικά, είναι μέρος της καθημερινότητάς όλων εδώ, είναι κάτι που ένας Ιάπωνας ούτε καν θα σκεφτεί ότι είναι παράξενο. Για παράδειγμα, το πώς θα κρατήσεις τα ξυλάκια, το πώς θα φας, γιατί πρέπει να βγάλεις τα παπούτσια για να μπεις στο σπίτι, γιατί υποκλίνονται, μέχρι κι ως πιο βαθιές έννοιες: γιατί εργάζονται τόσο πολύ, γιατί είναι τόσο πολύ αφοσιωμένοι στην εταιρεία τους, στη δουλειά τους, στο οτιδήποτε». Έτσι, η Ελένη Ξάφη συνειδητοποίησε ότι όλα αυτά αποτελούν κομμάτια της ιαπωνικής κουλτούρας και τα αποδέχτηκε, κάνοντάς τα μέρος και της δικής της καθημερινότητας.
«Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι εύκολο να γίνεις μέρος της κοινωνίας εδώ. Οι Ιάπωνες, και κυρίως του Τόκιο, είναι αρκετά κλειστοί άνθρωποι, είναι λίγο ντροπαλοί», προσθέτει, επισημαίνοντας πως θα πρέπει κάποιος να κάνει προσπάθεια να μάθει τη γλώσσα και την κουλτούρα των Ιαπώνων για να γίνει μέλος του συνόλου.
Από την άλλη πλευρά, εξηγεί η νεαρή Ελληνίδα, «φαινόμαστε εμείς υπερβολικοί σε όλα, πολύ ανοιχτοί: αγκαλιές, φιλιά, δυνατή φωνή, λίγο υπερβολικοί στις εκφράσεις μας!», σημειώνει και θυμάται πως όταν ο σύζυγός της ήρθε στην Ελλάδα και γνώρισε την οικογένειά της, οι άνδρες της οικογένειας μιλούσαν για πολιτική και για το ποδόσφαιρο με πολύ πάθος κι ο Τακέσι νόμιζε ότι τσακώνονταν. «Μού είπε, “Ελένη τι έγινε; Είπα κάτι;», λέει χαμογελώντας καθώς ανασύρει από τη μνήμη της αυτό το περιστατικό.
Όσο γι’ αυτό που της έκανε περισσότερη εντύπωση, όταν πήγε για πρώτη φορά στη Ιαπωνία; «Το γεγονός ότι δεν νιώθεις στριμωγμένος, σε αντίθεση με το Λονδίνο και την Αθήνα. Το Τόκιο είναι πολύ απλωμένη πόλη, υπάρχουν τα πάρκα, οι ναοί του Shinto (Σιντοϊσμός) και του βουδισμού. Οπότε, περπατάς στον δρόμο ή ανάμεσα στους ουρανοξύστες, και, αν κάνεις μια στροφή, άνετα μπορείς να βρεθείς μέσα στο πράσινο», απαντά και μας προτρέπει ν’ ανακαλύψουμε κι εμείς αυτή την ξεχωριστή μεγαλούπολη.
Όταν η συζήτηση φτάνει στους Ολυμπιακούς Αγώνες και το πώς τους βίωσε ζώντας στο Τόκιο, η απάντηση ήταν πολύ σύντομη αφού λόγω των περιορισμών της Covid, τίποτα δεν θύμιζε ατμόσφαιρα Ολυμπιάδας παρά μόνο οι μεταδόσεις των αγώνων στην τηλεόραση…
*Τη φωτογραφία παραχώρησε η Ελένη Ξάφη
