ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Τρία ελληνόγλωσσα χειρόγραφα του 16ου και 17ου αιώνα, τα οποία είχαν κλαπεί από τον βουλγαρικό στρατό από την Μονή της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης, το απόγευμα της Παρασκευής, 28 Απριλίου 2023, παραδόθηκαν και επίσημα πλέον στον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, κ. Ελπιδοφόρο.
Η παράδοσή τους έγινε κατά την διάρκεια της ειδικής τελετής που έλαβε χώρα στον ιστορικό ναό του Αγίου Νικολάου στο Σημείο Μηδέν και στην οποία παρέστησαν ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, κ. Ελπιδοφόρος, ο Επίσκοπος Ναζιανζού, κ. Αθηναγόρας, ο πρωτοσύγκελος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, π. Νεκτάριος Παπαζαφειρόπουλος, ο πρωτοσύγκελος της Μητροπόλεως της Νέας Ιερσέης, π. Χριστοφόρος Οικονομίδης, η πρέσβης της Ελλάδας στην Ουάσινγκτον Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ο γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, κ. Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου, ο πρόξενος Δημήτριος Παπαγεωργίου και άλλοι εκπρόσωποι της ομογένειας.
Παρέστησαν επίσης η Devon Eastland, η οποία εκπροσώπησε την «Swann Auction Galleries» στο Μανχάταν και η οποία παρέδωσε τα χειρόγραφα.
Τους ομογενείς και τους επισήμους προσκεκλημένος καλωσόρισε ο Δρ. Στράτος Σαφιολέας, ο οποίος ηγείται των στρατηγικών επικοινωνιάς της Ιεράς Αρχιεπισκοπής και ο οποίος ανέλαβε και τον συντονισμό της τελετής.
Ο γενικός σύμβουλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής, Γιώργος Τσουγκαράκης, αναφέρθηκε στην συνεργασία με την «Swann Auction Galleries» για την διευθέτηση των διαδικασιών επιστροφής των χειρογράφων στο Μοναστήρι της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης.
Η κ. Devon Eastland αναφέρθηκε στα εν λόγω χειρόγραφα και εστίασε την προσοχή της τόσο στην αξία τους, όσο και στην διαδικασία που ακολουθήθηκε για τον επαναπατρισμό τους.
Ο βοηθός εισαγγελέας του Μανχάταν, συνταγματάρχης Μάθιου Μπογδάνος (Mathew Bogdanos), ο οποίος έχει γράψει την δική του ιστορία στην προστασία των εκθεμάτων του Μουσείου της Βαγδάτης και άλλων θησαυρών της Παγκόσμιος Πολιτιστικής Κληρονομιάς αναφέρθηκε στις εμπειρίες του από τον αγώνα για την πάταξη της αρχαιοκαπηλίας και της επιστροφής των μνημείων και των θησαυρών στον τόπο καταγωγής τους, στον οποίο ανήκουν.
Η τελετή έληξε με την προσφώνηση του Αρχιεπισκόπου Αμερικής, κ. Ελπιδοφόρου.
Τα χειρόγραφα
Ο επαναπατρισμός των χειρόγραφων κέντρισε το ενδιαφέρον της New York Times η οποία έγραψε: Το 2008, η Swann Auction Galleries στο Μανχάταν πούλησε τρία ελληνόγλωσσα χειρόγραφα του 16ου και 17ου αιώνα σε έναν έμπορο αρχαιοτήτων, ο οποίος τα επέστρεψε δύο χρόνια αργότερα, αφού κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είχαν λεηλατηθεί.
Τα χειρόγραφα παρέμειναν σε ένα ράφι για περισσότερο από μια δεκαετία, σχεδόν ξεχασμένα. Πριν από τρεις μήνες, ο οικονομικός διευθυντής της Swann ψάχνοντας το γραφείο του πριν μια ανακαίνιση, βρήκε σε μια πλαστική σακούλα τα χειρόγραφα, τα οποία πιστεύεται ότι είχαν κλαπεί από ένα ελληνικό μοναστήρι εν μέσω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για το μοναστήρι της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης το οποίο λεηλατήθηκε από τον βουλγαρικό στρατό δύο φορές, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων και στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η μονή της Εικοσιφοινίσσης, που βρίσκεται στο όρος Παγγαίο, ιδρύθηκε τον 6ο αι. μ.Χ. από τον όσιο Γερμανό. Είχε συνεχή πνευματική ακτινοβολία κατά τους μεταβυζαντινούς χρόνους και συνδέθηκε με οικουμενικούς πατριάρχες. Μέχρι τον 18ο αιώνα, η Παναγία Εικοσιφοίνισσα –αναφέρεται επίσης ως Μονή Κοσινίτσας– είχε συγκεντρώσει μια αξιοσημείωτη συλλογή 1.300 κωδίκων στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν 430 πολύτιμα χειρόγραφα.
