Έναν ελληνικό γάμο με τα όλα του, που δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από αντίστοιχους στην Ελλάδα, έζησαν οι ομογενείς στο Malvern της Μελβούρνης.
Οι νεόνυμφοι, η Ελληνοαυστραλή Νίκη Παπαδημητρίου (Nickie Papadimitriou) και ο Αυστραλός, ασσυριακής καταγωγής, Johnathan Hana εμπλούτισαν τους εορτασμούς για την ένωσή τους τόσο με ελληνικές παραδόσεις και έθιμα της ακριτικής Φλώρινας όσο και με παραδόσεις που έχουν ρίζες στην αρχαία χώρα της Ασσυρίας, η οποία κάποτε συμπεριλάμβανε την αρχαία ελληνική πόλη της Αλεξάνδρειας, και πλέον εντοπίζεται στο βόρειο Ιράκ και την νοτιοανατολική Τουρκία.
Νταούλια, βιολιά και κλαρίνα ήταν μερικά από τα παραδοσιακά μουσικά όργανα που συνόδευσαν τη νύφη στην εκκλησία, και μάλιστα, όπως προέκυψε, οι μουσικοί είχαν ταξιδέψει από την Ελλάδα, αλλά για διαφορετική περίσταση. Οι οργανοπαίκτες, με τον Νίκο Καλπατσινίδη στο κλαρίνο, ήταν προσκεκλημένοι της Ένωσης Ποντίων Whittlesea «Παναγία Σουμελά» στο Thomastown και έδωσαν το απαραίτητο ποντιακό, αλλά και παραδοσιακό χρώμα στη χαρμόσυνη περίσταση.
Οι ποσεστρίμες, το ζέγολ και η πογάτσα
Ο πατέρας της νύφης Γιάννης Παπαδημητρίου, αψηφώντας τις γεωγραφικές αποστάσεις, φρόντισε να τηρηθούν τα έθιμα της Δυτικής Μακεδονίας όσο το δυνατόν πιο πιστά.
Οι προετοιμασίες του γάμου άρχισαν μερικές ημέρες νωρίτερα, με τον κουμπάρο να κατέχει πρωταρχική θέση, σύμφωνα με την παράδοση. Στο πατρικό της νύφης, συγκεντρώθηκαν νεαρές κοπέλες, οι Ποσεστρίμες, οι παράνυμφες σύμφωνα με το τοπικό ιδίωμα της Φλώρινας, οι οποίες κοσκίνισαν το αλεύρι, βάζοντας μπροστά τη διαδικασία για το προζύμι και τραγουδώντας ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια.
Μετά το ζύμωμα του προζυμιού, ακολούθησε το έθιμο το οποίο συμπεριλαμβάνει το ζέγολ, έναν μεταλλικό ζυγό (ο οποίος παλαιότερα χρησιμοποιείτο για να κρατήσει ενωμένα ζευγάρια βοοειδών ή αλόγων) και κλαδιά βασιλικού, τα οποία πέρασαν νεαρά παιδιά γύρω από τη γρεδιά (κομμάτι ξύλου το οποίο λειτουργεί ως υποστηρικτική υποδομή για το σκέπαστρο) του σπιτιού με σκοπό «να υπάρχει ευλογία στο σπιτικό του ζευγαριού», με την ευχή να στεριώσει ο γάμος τους.
Αφού ψηθεί το ψωμί, ή αλλιώς η πογάτσα, σύμφωνα με την ντοπιολαλιά της Φλώρινας, ο γαμπρός και η νύφη καλούνται να το σπάσουν τρεις φορές, κατά την Αγία Τριάδα, πριν το μοιράσουν στη συνέχεια στους καλεσμένους τους.
Την ημέρα του γάμου, ένας μεταλλικός δίσκος με την πογάτσα σε λευκό μαντήλι τοποθετήθηκε πάνω στα πόδια του πατέρα της νύφης, ο οποίος βρισκόταν καθιστός σε καρέκλα.
Έπειτα τα πιο κοντινά συγγενικά πρόσωπα έφτασαν στο σπίτι για να αποχαιρετήσουν την νύφη, υπό τη μουσική υπόκρουση ενός τραγουδιού με τίτλο «Αποχαιρετισμός της νύφης», φορτίζοντας την ατμόσφαιρα με με δάκρυα αλλά και χαρά, καθώς, μετά από πολλά χρόνια, το κορίτσι αποχαιρετά τον πατέρα, τη μητέρα, τους παππούδες, τις γιαγιάδες και τους συγγενείς της και φεύγει για να δημιουργήσει τη δική της οικογένεια.
Μετά τον γλυκόπικρο αυτό αποχαιρετισμό, ο κουμπάρος συνόδευσε την νύφη, δίχως να την ακουμπήσει, τοποθετώντας επάνω της μία πετσέτα, και πριν βγει στην εξώπορτα, έριξε μία μικρή ποσότητα ρυζιού και ψωμιού προς όλες τις κατευθύνσεις (δεξιά, αριστερά, εμπρός και πίσω), πραγματοποιώντας σε κάθε κίνηση ρίψης, το συμβολισμού του Σταυρού τρεις φορές, «εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος».
Στη συνέχεια, αφού η νύφη άδειασε ένα ποτήρι νερό, το οποίο συμβολίζει την απομάκρυνση της αρνητικής ενέργειας από το σπίτι, ο κουμπάρος έσυρε τον πρώτο χορό, και μαζί με τα συγγενικά πρόσωπα της οικογένειας, κατευθύνθηκαν προς το αμάξι, όπου και σηματοδοτήθηκε ο τελικός αποχαιρετισμός, πριν την έλευση της νύφης στην εκκλησία.
Και ασσυριακά έθιμα
Μετά την τελετή, στο χώρο της δεξίωσης, οι νεότεροι καλεσμένοι έσυραν τον παραδοσιακό χορό της Μακεδονίας, Ζάραμο, παίρνοντας από ένα κομμάτι πογάτσας και χορεύοντας σε κύκλους.
«Αυτό το ψωμί, συμβολίζει την ευλογία της Αγίας Τριάδας που ευχόμαστε να έχουν τα παιδιά μας στο σπιτικό τους», πρόσθεσε ο Γ. Παπαδημητρίου, ο οποίος μαζί με τον μη ελληνικής καταγωγής πατέρα του γαμπρού, έσπασαν την πογάτσα τρεις φορές, όπως είχαν κάνει προηγουμένως οι νεόνυμφοι, μοιράζοντας τα κομμάτια στους καλεσμένους.
Όσο η νύφη συμμετείχε στα πατροπαράδοτα έθιμα της Μακεδονίας, ο γαμπρός και η οικογένειά του τηρούσαν τα δικά τους έθιμα, κατά τα οποία ο γαμπρός ονομάζεται «βασιλιάς», ενώ το άτομο που σέρνει πρώτο τον χορό κρατά εθιμοτυπικά ένα σκήπτρο για τη συμβολική ανακήρυξη του γαμπρού ως τον «βασιλιά του σπιτιού».
Αντίστοιχα η οικογένεια Παπαδημητρίου, συμμετείχε σε παραδοσιακούς χορούς της οικογένειας του ασσυριακής καταγωγής γαμπρού, επευφημώντας τις πολυπολιτισμικές παραδόσεις μέσα από τη δύναμη της αγάπης.
Να μαθαίνουν οι νεότεροι
Αναλογιζόμενος τη σημασία αυτών των εθίμων, ο πατέρας της νύφης Γ. Παπαδημητρίου μοιράστηκε ότι αυτό που τον χαροποίησε αλλά και συγκίνησε ιδιαίτερα, ήταν το γεγονός ότι προσφέρθηκε η δυνατότητα σε παιδιά τέταρτης γενιάς, να δουν από κοντά αυτά τα παραδοσιακά έθιμα της Ελλάδας, όπως ο 6χρονος ανιψιός του, που χόρευε ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς «όλη την νύχτα».
«Για μένα αυτό ήταν μία μεγάλη χαρά και ικανοποίηση. Η συνειδητοποίηση δηλαδή, ότι άξιζε ο κόπος να αναπαράγουμε αυτά τα όμορφα, γλυκά, πατροπαράδοτα έθιμα, τα οποία, αυτά τα παιδιά, όταν αύριο μεθαύριο παντρευτούν, ίσως να τα τηρήσουν, όπως κάποτε τα τηρήσαμε κι εμείς».
Πηγή: neoskosmos.com/ Κυριακή Κάππα
