ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής, κ. Ελπιδοφόρος στην εγκύκλιό του με την αφορμή της εορτής των Τριών Ιεραρχών αναφέρεται στην σύναξη των Τριών Ιεραρχών και εξηγεί τους λόγους για τους οποίους σύναξη του Βασιλείου του Μεγάλου, Ιωάννου του Χρυσοστόµου και Γρηγορίου του Θεολόγου, είναι αφιερωµένη στα ελληνικά γράµµατα.
«Οι τρεις Ιεράρχες βρήκαν θησαυρούς γνώσεως και σοφίας µελετώντας κείµενα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και καλούν όλους µας να τους µιµηθούµε παραδίδοντας την κληρονοµιά αυτή στα παιδιά µας» ανέφερε ο κ. Ελπιδοφόρος καλώντας τους ομογενείς να εορτάσουν σήµερα τη µνήµη τους υποσχόµενοι ότι θα καλλιεργήσουµε και θα διατηρήσουµε τη γλώσσα και τον πολιτισµό µας, αυτόν τον τεράστιο και ανεκτίµητο θησαυρό που ονοµάζεται Ελληνική Παιδεία.
Παραθέτουμε το πλήρες κείμενο της ποιμαντορικής εγκυκλίου του κ. Ελπιδοφόρου:
30 Ιανουαρίου 2021
«Ευθύς ούν εξ αρχής επισκοπείν έκαστον των µαθηµάτων, και συναρµόζειν τω τέλει προσήκε, κατά την Δωρικήν παροιµίαν, τον λίθον ποτί ταν σπάρτον άγοντας» (Άγιος Βασίλειος ο Μέγας. Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο).
Προς τους Σεβασµιωτάτους και Θεοφιλεστάτους Αρχιερείς, τους Ευλαβεστάτους Ιερείς και Διακόνους, τους Μοναχούς και τις Μοναχές, τους Προέδρους και τα Μέλη των Κοινοτικών Συµβουλίων, τους Εντιµολογιωτάτους Άρχοντες του Οικουµενικού Πατριαρχείου, τα Ηµερήσια και Απογευµατινά Σχολεία, τις Φιλοπτώχους Αδελφότητες, την Νεολαία, τις Ελληνορθόδοξες Οργανώσεις και ολόκληρο το Χριστεπώνυµο πλήρωµα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αµερικής.
Προσφιλείς αδελφοί και αδελφές εν Χριστώ,
Η σηµερινή ηµέρα, εορτή της Συνάξεως των αγίων Τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Ιωάννου του Χρυσοστόµου και Γρηγορίου του Θεολόγου, είναι αφιερωµένη στα ελληνικά γράµµατα. Η εορτή αυτή καθιερώθηκε ως απάντηση στη διαµάχη των τότε χριστιανών για το ποιος είναι ο καλύτερος από τους τρεις.
Και βέβαια η απάντηση που δίδεται εορτάζοντας και τους τρεις µαζί είναι ότι και οι τρεις είναι άριστοι χωρίς καµία διάκριση.
Η λάµψη των «τριών µεγίστων φωστήρων της τρισηλίου Θεότητος» δεν προέρχεται µόνο εξ αιτίας της πνευµατικής διδασκαλίας και σοφίας τους, αλλά και από την ιδιαίτερη εκτίµηση που είχαν στην εκπαίδευση και στα ελληνικά γράµµατα. Ο Μέγας Βασίλειος και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος σπούδασαν στην Ακαδηµία του Πλάτωνος. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστοµος θεωρούνταν ως ο µεγαλύτερος ρήτορας της εποχής του, ενώ µαθήτευσε δίπλα στο µεγάλο µη χριστιανό φιλόσοφο Λιβάνιο το Σοφιστή.
Οι Τρεις Ιεράρχες δε φοβήθηκαν την επιστήµη και τη µάθηση. Αντίθετα, έθεσαν τα επιστηµονικά ευρήµατα της εποχής και τη γνώση στην υπηρεσία της Εκκλησίας και της πίστεως.
Ονοµάζουµε το Βασίλειο «Μέγα», διότι αποτελεί πρότυπο ιεράρχου στη διδασκαλία των δογµάτων, µοναδικό στην ποιµαντική φροντίδα χωρίς πρωσοποληψία και παράδειγµα ακεραιότητος και ταπεινώσεως.
Αποκαλούµε τον Ιωάννη «Χρυσόστοµο», διότι τα κηρύγµατά του ήταν µοναδικά και εµπνευσµένα, πολυτιµότερα από το χρυσό και τα πολύτιµα πετράδια.
Δίδουµε το επίθετο «Θεολόγος» στο Γρηγόριο, διότι τα συγγράµµατα και τα ποιήµατά του είναι γεµάτα µε υψηλά θεολογικά νοήµατα, που εκφράζουν την αλήθεια της ορθόδοξης διδασκαλίας για την Αγία Τριάδα.
Και οι τρεις αυτοί µεγάλοι διδάσκαλοι στόλισαν τα θεολογικά τους έργα µε πολύτιµα πετράδια, βγαλµένα από την Ελληνική Φιλοσοφία και την Παιδεία. Και οι τρεις χρησιµοποιούν τη ίδια δωρική παροιµια «τον λίθον ποτί ταν σπάρτον άγοντας» δηλαδή «η πέτρα τοποθετείται ακολουθώντας το νήµα της στάθµης», την οποία χρησιµοποιεί ο άγιος Γρηγόριος στην Επιστολή 38 «Προς Θεµίστιον», και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστοµος στο «Υπόµνηµα εις την Α´ προς Κορινθίους – Οµιλία 35».
Ο σοφός οικοδόµος πρώτα υπολογίζει και συλλέγει τα υλικά που χρειάζεται και έπειτα αρχίζει την οικοδοµη. Έτσι και κατά το χτίσιµο των ψυχών µας πρέπει επίσης να υπολογίσουµε και να κατηγοροποιήσουµε τα υλικά που θα χρησιµοποιηθούν.
Κάποια είναι εποικοδοµητικά, άλλα διασκεδάζουν και ευφραίνουν τον ακροατή, άλλα είναι χρήσιµα για παραινέσεις και συµβάλλουν στην πνευµατική και σωµατική υγεία.
Οι τρεις Ιεράρχες βρήκαν θησαυρούς γνώσεως και σοφίας µελετώντας κείµενα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και καλούν όλους µας να τους µιµηθούµε παραδίδοντας την κληρονοµιά αυτή στα παιδιά µας.
Ας εορτάσουµε λοιπόν σήµερα τη µνήµη τους υποσχόµενοι ότι θα καλλιεργήσουµε και θα διατηρήσουµε τη γλώσσα και τον πολιτισµό µας, αυτόν τον τεράστιο και ανεκτίµητο θησαυρό που ονοµάζεται Ελληνική Παιδεία.
Αυτό είναι το αίµα µας! Αυτή είναι η κληρονοµιά µας! Ας βαδίσουµε στο δρόµο που χάραξαν οι «Τρεις µέγιστοι φωστήρες της τρισηλίου θεότητος»!
Μετά πατρικής αγάπης εν Χριστώ Ιησού. † ο Αµερικής Ελπιδοφόρος