Β’. Π. Π: Εφοδιασμός κατασκόπων στην Κάρπαθο – 4ο  (Also in English)

Μετά την εγκατάσταση ενός κατασκοπευτικού κλιμακίου σε περιοχές όπως η Κάρπαθος, χρειάζεται ο ανεφοδιασμό του με τρόφιμα και άλλα εφόδια, ακόμη και με χρήματα, κατά χρονικά διαστήματα. Αυτή την εποχή στην Κάρπαθο υπήρχε έλλειψη τροφίμων και ιδιαίτερα βενζίνης, απαραίτητη για τον κινητήρα που γεμίζει τις μπαταρίες για την λειτουργία ασυρμάτου.

Η πρώτη προσπάθεια τροφοδότησης απέτυχε

Το ξεκίνημα της αποστολής

Ένα μήνα μετά την εγκατάσταση της δεύτερης κατασκοπευτικής αποστολής στην Κάρπαθο ο Captain Beckinsale έδωσε εντολή στον Captain P.L.P. Thomas να μεταβεί στην Κάρπαθο με το «Άγιος Στέφανος» προς εφοδιασμό των κατασκόπων.

Στις 12:30 της 24^ης Νοεμβρίου 1943 το «Άγιος Στέφανος» επί του οποίου επέβαινε ο λοχαγός Leon Stephen ανέχωρησε από τη Χάιφα για την Πάφο όπου έφτασε στις 13:00 της 26^ης και τους δόθηκαν οι σχετικές εντολές. 

Στις 14:15 της 28^ης το «Άγιος Στέφανος» αναχώρησε από την Πάφο για την Κάρπαθο μέσω των τουρκικών ακτών, αλλά στη διάρκεια της διαδρομής από το Καστελόριζο στο ακρωτήριο Ασπρομύτι το πλοίο παρουσίασε σοβαρή διαρροή στην πρύμνη και όταν έφτασαν στο Ασπρομύτι στις 09:00 της 30^ης Νοεμβρίου ο πλοίαρχος Thomas αποφάσισε να αγκυροβολήσει και να διερευνήσει την αιτία της διαρροής. Στο Ασπρομύτι έτυχε να βρίσκεται αγκυροβολημένο το «Άγιος Ιωάννης» με τον πλοίαρχο Klosser ο οποίος του έδωσε πίσσα που του επέτρεψε να πραγματοποιήσει προσωρινή επισκευή.

Στις 15:00 της 1^ης Δεκεμβρίου το «Άγιος Στέφανος» αναχώρησε από το Ασπρομύτι για τη Σαρία. Αλλά δεν μπορούσε να προχωρήσει μέσα στην φουρτουνιασμένη θάλασσα και να φτάσει στη Σαρία μέχρι να ξημερώσει χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο. Στις 07:00 της 2^ας Δεκεμβρίου επέστρεψε στο Ασπρομύτι μέχρι να βελτιωθεί ο καιρός που συνεχίστηκε με ισχυρές βροχές και κακή ορατότητα.  

Την επομένη ο καιρός βελτιώθηκε και στις 15:30 της 3^ης Δεκεμβρίου αναχώρησαν για τη Σαρία όπου έφτασαν στις 05:15 της 4^ης και έδεσαν στα Παλάτια (Γεωγραφικό πλάτος 35^ο-53′-30” και μήκος 27^ο-53′-30”). Ενώ ήταν αγκυροβολημένοι, ακούστηκαν δύο αεροπλάνα αλλά δεν φάνηκαν, κανένα πλοίο δεν πέρασε από εκεί.

Από την Σαρία ανέχωρησαν για τα Άπελλα στις 18:00 της 4^ης Δεκεμβρίου. Λίγο μετά την έξοδο από τα Παλάτια εμφανίστηκε ένα κόκκινο φως στην κορυφή του νησιού σε Γεωγραφικό πλάτος 35^ο-51′ και μήκος 27^ο-15′. Πιο νότια στην ακτή ένα λευκό φως φάνηκε σε Γεωγραφικό πλάτος 35^ο-46′ και μήκος 27^ο-14′.

Έφτασαν στα Άπελλα, όπως νόμιζαν, στις 21:45 αλλά από λάθος μπήκαν στον κόλπο των Πηγαδίων. Όταν το πλοίο βρισκόταν περίπου μισό μίλι μέσα στον κόλπο κοντά στη βόρεια ακτή ένα δυνατό φως εμφανίστηκε από τη ακτή και ακολούθησαν πυρά τουφεκιού. Αμέσως το «Άγιος Στέφανος» γύρισε και απομακρύνθηκε ολοταχώς από την ακτή ανταποδίνοντας τα πυρά. Λίγα λεπτά αργότερα δέχθηκε συγκεντρωτικά πυρά βαρέων και μεσαίων οπλοπολυβόλων και πυρά Breda και όλμων εναντίον από πολλά σημεία (Στον κόλπο  των Πηγαδίων υπήρχαν πυροβολεία στο Βρόντη, Κεφάλι, Τηλέγραφος, Λοθικό, Σκόπη, Βρουλίδια, Φανερωμενη, Διοικητήριο, Νεκροταφείο, Ακρόπολη και στο ύψωμα της Αγίας Κυριακής).

Ο πλοίαρχος Thomas έκανε ελιγμούς με μεγάλη ταχύτητα και βγήκε από τον κόλπο χωρίς το «Άγιος Στέφανος» βληθεί, και χωρίς θύματα ή ζημιές. Η σύγκρουση τελείωσε στις 22:05. Η νύχτα ήταν ωραία και καθαρή με καλή ορατότητα.

Λόγω της θαλασσοταραχής που κατέβαινε από τα βόρεια, ο πλοίαρχος Thomas αποφάσισε να επιστρέψει κατευθείαν στην Κύπρο. Το «Άγιος Στέφανος» έβαλε πορεία για την Πάφο όπου έφτασε στις 14:30 της 6^ης Δεκεμβρίου, και απ’ εκεί στις 11:30 της 8^ης στην Αμμόχωστο. Κανένα αεροσκάφος δεν παρατηρήθηκε στο ταξίδι της επιστροφής.

Η δεύτερη προσπάθεια τροφοδότησης πέτυχε

Το ξεκίνημα της αποστολής

Ένα μήνα μετά την αποτυχία της πρώτης αποστολής εφοδιασμού ακολούθησε η δεύτερη. Έπειτα από τις σχετικές προετοιμασίες η αποστολή ξεκίνησε από την Κύπρο με το «Άγιος Ιωάννης» με τον πλοίαρχο Klosser και την συμμετοχή του λοχαγού Stephen, και ακολουθώντας την γνωστή πορεία κατά μήκος των Μικρασιατικών ακτών έφτασε στο Tcherce στον Δωρικό κόλπο περιμένοντας να καλμάρει ο καιρός.

Στις 20:00 της 10^ης Ιανουαρίου 1944 η αποστολή ξεκίνησε από το Tcherce για την Σαρία περνώντας ένα μίλι από το νησάκι Σεσκλί της Σύμης και στην συνέχεια μεταξύ Τήλου και Χάλκης. Ο καιρός χειροτέρευε σταθερά, αλλά καθώς ο άνεμος ήταν δυτικός και το αγκυροβόλιο στα Παλάτια της Σαρίας ήταν προστατευμένο από αυτόν τον άνεμο, αποφάσισαν να συνεχίσουν.

Στα Παλάτια έφτασαν στις 03:30 της 11^ης και αγκυροβόλησαν δίπλα σ’ ένα βράχο με τα δίχτυα παραλλαγής που το «Άγιος Ιωάννης» δεν μπορούσε να διακριθεί από 150 γιάρδες μακριά. Δύο άνδρες τοποθετήθηκαν στην ξηρά με ένα Bren Gun (ελαφρό πολυβόλο) και ένα Tommy Gun (αυτόματο όπλο) για να καλύψουν όλες τις προσεγγίσεις από ξηρά και θάλασσα, αλλά τίποτα δεν φάνηκε όλη την ημέρα εκτός από μερικές κατσίκες και δύο άγνωστα αεροσκάφη που πέρασαν πάνω από τη θάλασσα.

Από την Σαρία φύγανε στις 17:50 με το σκοτείνιασμα κατεβαίνοντας κατά μήκος της ακτής σε απόσταση ¾ του μιλίου. Στο έντονο φως του φεγγαριού, πανσέληνος και χωρίς σύννεφα, όλα τα ορόσημα στην ξηρά ήταν εύκολα ορατά. Ακόμα και οι άνθρωποι που περπατούσαν στην ξηρά μπορούσαν να διακριθούν.

Στις 20:00, καθώς το «Άγιος Ιωάννης» εισερχόταν στα Άπελλα, φάνηκε  το σήμα από την ακτή να αναβοσβήνει. Αυτό επαναλαμβανόταν κάθε δέκα λεπτά έως ότου ρίξανε άγκυρα περίπου 150 γιάρδες στην ανοιχτή θάλασσα στις 20:30.

Αμέσως η λέμβος τέθηκε στη θάλασσα και φορτώθηκε με τον Αποστολάκη να κωπηλατεί και τον πυροβολητή Turner ως φρουρό, ο λοχαγός Stephen βγήκε στη στεριά και ενώ συνομιλούσε με τους κατασκόπους η λέμβος με τους Αποστολάκη και Turner ξεφόρτωνε.

Στις 21:40, μετά από περίπου μία ώρα, η λέμβος επέστρεψε και ανυψώθηκε επί του πλοίου, σήκωσαν την άγκυρα και προχώρησαν προς την Σαρία από όπου πέρασαν στις 23:45 πηγαίνοντας στο ακρωτήρι Injah στην τουρκική ακτή. Πέρασαν ένα περίπου μίλι από την Αντίτηλο και τις επόμενες τέσσερις ώρες, παρά τη σφοδρή θαλασσοταραχή, το πλοίο έκανε δέκα κόμβους μέχρι που έφτασαν στο ακρωτήρι Injah.

Στις 04:00, περνώντας από την Τήλο άκουσαν πυροβολισμούς. Αργότερα έμαθαν ότι επρόκειτο για δύο Αγγλικά Fairmiles που πυροβολούσαν ένα πετρελαιοφόρο 1500 τόνων και δύο μικρότερα σκάφη.

Στις 06:00, κοντά στην ακτή στο ακρωτήρι Injah, προχωρούσαν μέσα στον Δωρικό Κόλπο σε απόσταση  περίπου ¾ του μιλίου από την ακτή.

Στις 09:00, καθώς πλησίαζαν στο ακρωτήρι Volpi περίπου 400 γιάρδες ανοικτά της θάλασσας, τέσσερα δικινητήρια αεροσκάφη φάνηκαν να έρχονται από το ακρωτήρι που τα αναγνωρίσαν ως αμερικανικά και αμέσως τρία απ’ αυτά τους επιτέθηκαν, παρόλο που το «Άγιος Ιωάννης» έφερε τουρκική σημαία και είχε τουρκικά σήματα στην πλευρά του πλοίου. Δεν έκαναν καμία προσπάθεια αναγνώρισης. Το ένα επιτέθηκε από μπροστά, το άλλο από πίσω και το τρίτο από τα πλάγια με κανόνια και οπλοπολυβόλα. Τα δύο πρώτα πυροβόλησαν και από τα πίσω όπλα τους αφού πέρασαν από πάνω τόσο χαμηλά που παραλίγο να χτυπήσουν τον ιστό. Ο πλοίαρχος Klosser απέφυγε να δώσει εντολή πυρός αν και το πλήρωμα ήταν έτοιμο. Έφερε το πλοίο πολύ κοντά στην ακτή όπου υπήρχαν υψηλοί  λόφοι που δεν μπορούσαν να πραγματοποιήσουν άλλη επίθεση.

Μετά από αυτό το περιστατικό, αγκυροβόλησαν στην Απλοθήκα (Bozukkale) για να ξεκουραστούν και να προετοιμαστούν για την επόμενη επιχείρηση. Τους ανέκριναν οι Τούρκοι και τους ρώτησαν αν είχαν δει τέσσερα γερμανικά αεροπλάνα να πυροβολούν τρία τουρκικά καΐκια. Συμφώνησαν μαζί τους ότι είχαν δει τέσσερα γερμανικά αεροπλάνα αλλά είπαν ότι δεν είχαν δει να πυροβολούν τρία Τουρκικά καΐκια!!

WWII – Supply of spies in Karpathos – 4^th

By Manolis Cassotis

After establishing a spy missing in areas such as Karpathos, it is necessary to supply it with food and other supplies, even with money, at intervals. At that time in Karpathos was a shortage of food and especially gasoline, necessary for the generator charging the batteries for the wireless.

The first attempt failed

Mission starts

A month after setting up the second spying mission in Karpathos, Captain Beckinsale instructed Captain P.L.P. Thomas to go to Karpathos with the “Saint Stefanos” to supply the spies.

At 12:30 on November 24, 1943, “Saint Stephanos”, with Captain Leon Stephen on board, left Haifa for Paphos where they arrived at 13:00 on the 26^th and were given the relevant orders.

At 14:15 on the 28^th “Saint Stefanos” left Paphos for Karpathos via the Turkish coast, but during the passage from Kastellorizo to Cape Aspromyti the ship developed a serious leak in the stern and when they reached Aspromyti, at 09:00 on November 30^th, Captain Thomas decided to anchor and investigate the cause of the leak. At Aspromyti “Saint John” happened to be anchored with Captain Klosser who gave him a quantity of tar and allowed him to carry out a temporary repair.

At 15:00 on December 1^st “Saint Stefanos” left Aspromyti for Saria but could not proceed through the stormy sea and reach Saria until daybreak without danger. At 07:00 on December 2^nd “Saint Stefanos” returned to Aspromyti until the weather improved, which continued with heavy rain and poor visibility.

The next day the weather improved, and at 15:30 on December 3^rd they departed for Saria where they arrived at 05:15 on the 4^th and moored at Palatia Bay (latitude 35^o -53′-30” and longitude 27^o -53′- 30”). While at anchor two planes were heard but not seen, no ships passed by.

They left Sharia for Apella at 18:00 on December 4^th. Shortly after leaving Palatia a red light appeared on the top of the island at Latitude 35^ο-51′ and Longitude 27^ο-15′. Further south on the coast a white light was seen in latitude 35^ο-46′ and longitude 27^ο-14′.

They arrived at Apella, as they thought, at 21:45, but by mistake they had entered the bay of Pigadia. When the ship was about half a mile into the bay near the north shore, a bright light appeared from the shore and rifle fire followed. “Saint Stefanos” immediately turned around and moved away from the coast at full speed and returned fire. A few minutes later they received concentrated fire from heavy and medium machine guns and Breda fire and mortars against the ship from several points (In the Gulf of Pigadia there was guns installations at Vrontis, Kefali, Telegrafos, Lothiko, Skopi, Vroulidia, Faneromeni, Administration, Cemetary, Acropolis and at the hill of Saint Sunday).

Captain Thomas maneuvered at great speed and got out of the bay without “Saint Stephen” being hit and casualties or damage. The clash ended at 22:05, the night was nice and clear with good visibility.

Due to rough seas coming down from the north, Captain Thomas decided to return directly to Cyprus. “Saint Stefanos” set course for Paphos arriving at 14:30 on December 6^th and from there at 11:30 on the 8^th got to Famagusta. No aircraft were seen on the return journey.

The second attempt was successful

Mission starts

After the failure of the first supply mission, a month later a second followed. After the relevant preparations, the expedition started from Cyprus with “Saint John” with Captain Klosser and the participation of Captain Stephen and following the known route along the Asia Minor coast, arrived at Tcherce in the Doric Gulf, waiting for the weather to calm.

At 20:00 on January 10^th, 1944, the expedition left Tcherce for Saria passing one mile from the islet of Seskli of Symi and then traveled between Tilos and Halki. The weather grew steadily worse, but as the wind was from the west and the anchorage at Palatia of Saria sheltered from that wind they decided to press on.

They arrived at Palatia at 03:30 on the 11^th and anchored alongside a rock with camouflage nets, “Saint John” not being distinguishable from 150 yards away. Two men were stationed ashore with a Bren Gun and a Tommy Gun to cover all approaches from land and sea, but nothing was seen all day except for a few goats and two unidentified aircraft passing by over the sea.

They left Saria at 17:50 with darkness going down along the coast at ¾ of a mile. In the bright moonlight, full and cloudless, all landmarks on land were easily visible, even people walking on land could be distinguished.

At 20:00 as the “Saint John” entered Apella the signal from the coast was seen flashing. This was repeated every ten minutes until they dropped anchor about 150 yards offshore at 20:30.

Immediately the rowboat was put to sea and loaded and with Apostolakis rowing and gunner Turner as guard, Captain Stephen went ashore and while he was conversing with the spies the rowboat with Apostolakis and Turner unloaded.

At 21:40 the rowboat returned and hoisted on board, raised anchor and proceeded to Saria, from where they passed at 23:45 going to Cape Injah on the Turkish coast. They passed a mile or so from Antitilos and for the next four hours, despite a rough sea, the ship made ten knots until they reached Cape Injah.

At 04:00, passing around Tilos, they heard gunfire. Later they learned that two English Fairmiles were shooting at a 1500-ton oil tanker and two smaller vessels.

At 06:00, close to the coast at Cape Injah, they were proceeding into the Doric Gulf at about ¾ of a mile offshore.

At 09:00 as they approached Cape Volpi about 400 yards offshore, four twin-engine aircraft were seen coming from the cape which they recognized as American and immediately three of them attacked them although “Saint John” carried a Turkish flag and had Turkish insignia on the ship’s side. They made no attempt at identification. One attacked from the front, the other from behind and the third from the sides with cannons and machine guns. The first two also fired from their rear guns after passing overhead so low that they almost hit the mast. Captain Klosser refrained from giving the order to fire although the crew was ready. He brought the ship very close to the coast where were high hills and could not be attacked.

After this incident they anchored at Aplotheka (Bozukkale) to rest and prepare for the next mission. They were interrogated by the Turks and asked if they had seen four German planes shooting at three Turkish boats. They agreed with them that they had seen four German planes but said that they had not seen three Turkish boats been fired!!