Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου*
Περίπου 23 εκατομμύρια Αφγανοί, δηλαδή πάνω από τον μισό πληθυσμό της χώρας, αντιμετωπίζουν επίπεδα έντονης πείνας και 8,7 εκατομμύρια αντιμετωπίζουν κίνδυνο λιμού σύμφωνα με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων του ΟΗΕ, το οποίο κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να παραμερίσει τα πολιτικά ζητήματα και να επέμβει για να αποφευχθεί μια καταστροφή.
«Κόλαση επί της Γης» ήταν η έκφραση που χρησιμοποίησε ο εκτελεστικός διευθυντής του Προγράμματος Τροφίμων του ΟΗΕ David Beasley επιχειρώντας να περιγράψει τις προοπτικές που διαγράφονται για το Αφγανιστάν, στο BBC. Προσέθεσε ότι το Αφγανιστάν είναι η χειρότερη ανθρωπιστική κρίση σήμερα στη Γη.
«Είναι όσο άσχημα μπορείτε να φανταστείτε. 95% του πληθυσμού δεν έχουν επαρκή τροφή και έχουμε 23 εκατομμύρια που πηγαίνουν ήδη προς σοβαρή στέρηση (starvation). Από αυτούς εννέα εκατομμύρια χτυπάνε την πόρτα της πείνας (famine). Oι χειμωνιάτικοι μήνες έρχονται και προηγήθηκε ξηρασία. Οι επόμενοι έξι μήνες θα είναι καταστροφικοί, Πρόκειται να γίνει Κόλαση επί της Γης».
Το Αφγανιστάν οδηγήθηκε σε οικονομική κρίση όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες δυτικές χώρες σταμάτησαν την απευθείας οικονομική βοήθεια μετά την κατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν τον Αύγουστο. Επιπλέον δεν επιτρέπουν στην κυβέρνηση των Ταλιμπάν να αποσύρουν τα εννέα δισεκατομμύρια δολαρίων των αφγανικών εθνικών αποθεμάτων από το εξωτερικό. «Το Αφγανιστάν αντιμετωπίζει μια ολική οικονομική κατάρρευση (a total economic meltdown), καθώς σαράντα εκατομμύρια Αφγανοί αφέθηκαν πίσω όταν οι χώρες του ΝΑΤΟ έφυγαν, τον περασμένο Αύγουστο», δήλωσε ο Jan Egeland, γενικός γραμματέας του Νορβηγικού Συμβουλίου Προσφύγων, μετά από πρόσφατη επίσκεψή του στη χώρα και στους πρόσφυγες στο Ιράν, Σύμφωνα με τον κ. Egeland 5.000 Αφγανοί φεύγουν καθημερινά μόνο προς το Ιράν φοβούμενοι ότι θα πεθάνουν από πείνα και από κρύο τον ερχόμενο χειμώνα.
Το Αφγανιστάν πλήττεται από πολλαπλές και επιδεινούμενες κρίσεις, που περιλαμβάνουν οικονομική κατάρρευση, εκτεταμένες μετακινήσεις πληθυσμών εξαιτίας των μακροχρόνιων συγκρούσεων στη χώρα, ξηρασία και άλλες κλιματικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Ενημερώνοντας τους δημοσιογράφους, ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Babar Baloch είπε ότι περί τα 3,5 εκατομμύρια βιαίως εκτοπισθέντες Αφγανοί, περιλαμβανομένων 700.000 που εκτοπίσθηκαν φέτος, χρειάζονται επειγόντως βοήθεια καθώς μπαίνει ο χειμώνας. Σύμφωνα με το Associated Press, στο Νοσοκομείο Παίδων Ατατούρκ της Καμπούλ, όλη η πτέρυγα για παιδιά που έχουν πρόβλημα ανεπαρκούς διατροφής είναι πλήρης, ενώ πολλά νοσοκομεία στη χώρα έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους μετά τη διακοπή της ξένης βοήθειας τον περασμένο Αύγουστο.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες εξέφρασε επίσης ανησυχία για τους κλιμακούμενους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι Αφγανοί που προσπαθούν να φύγουν στις γειτονικές χώρες καθώς επιδεινώνεται η κατάσταση στην πατρίδα τους. Με τα σύνορα κλειστά για τη μεγάλη πλειοψηφία των Αφγανών πολλοί καταφεύγουν σε διακινητές, ενώ αυξήθηκαν οι απελάσεις Αφγανών από το Πακιστάν, το Ιράν και το Τατζικιστάν.
Όπως υπογράμμισε ο κ. Egeland του Νορβηγικού Συμβουλίου Προσφύγων, ένα μεγάλο πρόβλημα έχει να κάνει με την τεράστια εξάρτηση του Αφγανιστάν από την ξένη βοήθεια κατά τη διάρκεια των τελευταίων είκοσι ετών, μετά δηλαδή την αμερικανική εισβολή στη χώρα. Το 70% των δασκάλων, των νοσοκόμων, των γιατρών, των υδρομηχανικών, όσων έκαναν αποκομιδή απορριμμάτων και των δημοσίων υπαλλήλων ήταν στο μισθολόγιο δυτικών οργανισμών ανάπτυξης και έπαυσαν να αμείβονται. Οι τράπεζες έχουν παραλύσει λόγω του παγώματος των καταθέσεων και έτσι ακόμα και το Νορβηγικό Συμβούλιο Προσφύγων αδυνατεί να πληρώσει τους συνεργάτες του στην Καμπούλ.
Το Αφγανιστάν “παράγει” πρόσφυγες εδώ και 40 χρόνια -από την πρώτη σοβιετική εισβολή-, το 90% των οποίων ζουν σήμερα στο Ιράν και το Πακιστάν. Στο Ιράν, σύμφωνα με τον κ. Egeland, τους παρέχουν εκπαίδευση και περίθαλψη, αλλά το Ιράν δεν παίρνει μεγάλη διεθνή βοήθεια και οι νυν πρόσφυγες φοβούνται ότι θα μειωθούν οι παροχές καθώς πολλαπλασιάζονται κάθε μέρα οι νέοι πρόσφυγες (320.000 έφτασαν από τον Αύγουστο έως σήμερα, καθώς καθημερινά περνάνε τα σύνορα Ιράν και Αφγανιστάν τόσοι όσοι και το σύνολο των προσφύγων στα σύνορα Πολωνίας- Λευκορωσίας, εξαιτίας των οποίων προκλήθηκε όλη η πρόσφατη τεράστια φασαρία). Τα πράγματα περιπλέκονται από το γεγονός ότι οι αμερικανικές κυρώσεις κατά του Ιράν εμποδίζουν τη διεθνή ανθρωπιστική χρηματοδότηση των προγραμμάτων του φιλοξενίας προσφύγων.
Εκτός των άλλων προβλημάτων, το Αφγανιστάν, όπως και το Ιράν, πλήττονται τώρα και από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, ιδίως με τις μορφές ξηρασιών. Είναι κυρίως οι νότιες, φτωχότερες χώρες που υφίστανται τις μεγαλύτερες συνέπειες του φαινομένου, παρόλο που είναι αυτές που δεν έχουν ουδόλως συμβάλλει!
Το άρθρο-έκκληση του Engeld για το Αφγανιστάν μετά το ταξίδι του εκεί στους New York Times μπορείτε να το αναζητήσετε στο https://www.nytimes.com/2021/10/12/opinion/afghanistan-taliban-g20-aid.html.
(*) Ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος είναι δημοσιογράφος
Τα κείμενα που φιλοξενούνται στη στήλη «Ιδέες και Απόψεις» του ΑΠΕ- ΜΠΕ δημοσιεύονται αυτούσια και απηχούν τις απόψεις των συγγραφέων και όχι του πρακτορείου.Λεπτομέρειες στ
