Γράφει ο Κώστας Βέργος *
Η Αυστραλία είναι το καναρίνι της Αμερικής. Καναρίνια χρησιμοποιούσαν στα ανθρακωρυχεία, ώστε ο θάνατός τους, από την εισπνοή μονοξειδίου του άνθρακα, να σημάνει έγκαιρο συναγερμό στους ανθρακωρύχους. Εδώ, το ορυχείο είναι η Θάλασσα της Νότιας Κίνας και το μονοξείδιο του άνθρακα η ίδια η Κίνα. Ανθρακωρύχοι οι Αμερικανοί.
Εξεπλάγησαν από την προχθεσινή αναγγελία της πολιτικο-στρατιωτικής συμφωνίας AUKUS (ΗΠΑ, ΗΒ, Αυστραλίας) μόνο οι μη παρακολουθούντες τα συμβαίνοντα στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας τα τελευταία χρόνια. Την συγκεκριμένη θάλασσα διεκδικεί σχεδόν εις ολόκληρον η Κίνα (ως «γαλάζιο εθνικό έδαφός» της, που περιλαμβάνει βέβαια και την Θάλασσα της Ανατολ. Κίνας). Την διεκδικούν, όμως, μερικώς, και όλες οι πέριξ χώρες (Ινδονησία, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Βιετνάμ, Μπρουνέι, Ταϊβάν). Από εδώ περνάει το ένα τρίτο του διεθνούς εμπορίου. Εδώ και τεράστιος ορυκτός και αλιευτικός πλούτος. Στην ευρύτερη δε γειτονιά ζει και τρέφεται ο μισός πληθυσμός της γης.
Τις ημέρες της άτακτης αποχώρησης των Αμερικανών από το Αφγανιστάν, η Κίνα αυστηροποίησε το δικαίωμα της «αβλαβούς διέλευσης» ξένων σκαφών από τα χωρικά της ύδατα (ή από αυτά που θεωρεί η ίδια ότι είναι χωρικά της ύδατα – αφού διεκδικεί μια χώρα, την Ταϊβάν, νησιά, νησίδες, ακόμη και τεχνητές νησίδες, σε όλη την έκταση της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, «μετατρέποντάς την έτσι σε Κινεζική λίμνη»). Εξαντλητικά ακριβείς πληροφορίες πρέπει να δίδονται πλέον στις λιμενικές αρχές της Κίνας από ξένα «υποβρύχια, πυρηνοκίνητα σκάφη, σκάφη μεταφέροντα ραδιοενεργά υλικά, πετρέλαιο, υγροποιημένο αέριο, χημικά και άλλες τοξικές και επικίνδυνες ουσίες».
Το πολεμικό ναυτικό και η αεροπορία της Αυστραλίας περιπολούν από αιώνος στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αν και η χώρα δεν διαθέτει σε αυτήν ούτε χωρικά ύδατα ούτε ΑΟΖ. Περιφρουρούν την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από κοινού με τις ΗΠΑ και το ΗΒ. Οι σχέσεις Αυστραλίας-Κίνας οξύνθηκαν στην διάρκεια του εμπορικού πολέμου που κήρυξε ο Τραμπ κατά της Κίνας το 2018 και που συνεχίζει σήμερα ο Μπάϊντεν (πολέμου δασμών αμοιβαία επιζήμιου προς όφελος τρίτων). Προφανώς, οι παραβιάσεις χωρικών υδάτων και εναέριου χώρου της Κίνας θα συνεχισθούν εντονότερα τώρα, μετά την σύναψη της πολιτικής και στρατιωτικής συμφωνίας AUKUS (από τα αρχικά Αυστραλίας, ΗΒ και ΗΠΑ) και τον εξοπλισμό της Αυστραλίας με Βρετανικής ναυπήγησης πυρηνοκίνητα υποβρύχια.
Λοιπόν: America is Back! Το σύνθημα του Μπάιντεν. Britain is really Back! Το όνειρο του Τζόνσον. China has Always been Here! Η δήλωση του Σι.
Υστ.1: Σε αντιπερισπασμό, και στο πνεύμα της «Μιας Ζώνης Ενός Δρόμου» (συμφωνίες υποδομών και μνημονίων, ενίοτε λεόντειων, με πάνω από 100 χώρες), η Κίνα χθες (μετά από συζητήσεις μηνών) υπέβαλε αίτηση ένταξης στην συμφωνία εμπορίου CPTPP (Αυστραλία, Νέας Ζηλανδία, Ιαπωνία, Μαλαισία, Βιετνάμ, Σιγκαπούρη, Μπρουνέι, Καναδάς, Χιλή, Μεξικό, Περού). (Η ιδέα ξεκίνησε ως TPP με πρωτοβουλία Ομπάμα, αλλά ως τέτοια ατύχησε, αφού οι ΗΠΑ επί Τραμπ απεσύρθησαν.)
Υστ.2: Η σημερινή αλληλεξάρτηση των οικονομιών δεσμευτική για όλους παγκοσμίως. Η Κίνα είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Αυστραλίας και στις εξαγωγές και στις εισαγωγές της δεύτερης. Η Κίνα είναι ο δεύτερος, μετά την Ιαπωνία, κάτοχος Αμερικανικού χρέους – που δεν μπορεί όμως να το εξαργυρώσει επιθετικά γιατί αυτό θα ήταν σαν να πυροβολεί τα πόδια της, εξανεμίζοντας αυτόματα την πραγματική αξία της απαίτησής της.
Υστ.3: Εκτός της AUKUS, υπάρχουν άλλες δύο ενεργές διεθνείς συμφωνίες των ΗΠΑ κατά Κίνας στην περιοχή της Κίνας: Η (από το 1946) Συμφωνία των Πέντε Ματιών (ΗΠΑ, ΗΒ, Καναδά, Αυστραλίας, Νέα Ζηλανδίας) για τον διαμοιρασμό των πληροφοριών στρατιωτικής ασφάλειας στην περιοχή του Ειρηνικού. Ο(από το 2007) διάλογος του Quad (ΗΠΑ, Αυστραλίας, Ινδίας, Ιαπωνίας) για θέματα γενικά και κυρίως στρατιωτικής ασφάλειας στην ίδια περιοχή.
Υστ.4: Η Νέα Ζηλανδία, έχουσα ανακηρύξει εαυτήν «αποπυρηνικοποιημένη», αντέδρασε άμεσα στην AUKUS δια της πρωθυπουργού της κ. Άρντεν, λέγοντας ότι δεν θα δεχθεί πυρηνικά στα ύδατά της.
Υστ.5: Ρήξη και με την Γαλλία, χώρα θιγόμενη από την AUKUS για λόγους αθέτησης συμφωνίας με Αυστραλία για σημαντικές παραγγελίες υποβρυχίων, αλλά, κυρίως, γιατί για άλλη μια φορά η ισχυρότερη Ευρωπαϊκή στρατιωτική δύναμη δεν ενημερώνεται από τους συμμάχους της αμέσως αλλά από τις εφημερίδες.
- Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα https://enimerosi.com/ και αναδημοσιεύεται με την συγκατάθεση του αρθρογράφου του.