Σύμφωνα με τα ανθρωπολογικά και αρχαιολογικά ευρήματα, πριν από 70.000 χρόνια ήρθαν οι Neanderthals από την Αφρική και εγκαταστάθηκαν σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας. 20.000 χρόνια αργότερα τους ακολούθησαν οι Homo Sapiens που συνυπήρξαν με τους Neanderthals για 10.000 χρόνια και, προτού εκλείψουν, ένα μικρό ποσοστό από τους Neanderthals διασταυρώθηκε με τους Homo Sapiens.
Με βάση αυτά τα ανθρωπολογικά και αρχαιολογικά ευρήματα και τις ιστορικές πληροφορίες και αναφορές, και κυρίως αυτά που αφορούν την περιοχή γύρω από το Αιγαίο, δηλαδή την κυρίως Ελλάδα και την Μικρά Ασία, θα ψάξουμε για τις Δωδεκανησιακές γενεαλογικές ρίζες.
Από την Αφρική οι Homo Sapiens έφτασαν στην Ασία περνώντας από την χερσόνησο του Σινά. Ορισμένοι απ’ αυτούς πήγαν ανατολικά και έφτασαν στις ακτές της Ανατολικής Ασίας και, απ’ εκεί, ορισμένοι πήγαν στα γύρω νησιά και στην Αυστραλία, ενώ άλλοι πέρασαν το «land bridge», που την εποχή των παγετώνων ένωνε την Βορειοανατολική Ασία με την Αλάσκα, και έτσι, πριν από 13.000 χρόνια, οι Homo Sapiens έφτασαν στην Βόρειο Αμερική, απ’ όπου εξαπλώθηκαν μέχρι το τελευταίο άκρο της Νοτίου Αμερικής.
Άλλοι Homo Sapiens, που πέρασαν από την χερσόνησο του Σινά, πήγαν βόρεια προς τον Καύκασο. Aπ’ εκεί άλλοι εξαπλώθηκαν στην Βόρεια Ασία, ενώ άλλοι στράφηκαν δυτικά προς την Ευρώπη. Και ορισμένοι απ’ αυτούς που πήγαιναν τον Καύκασο, όταν έφτασαν στην ανατολική Μικρά Ασία, στράφηκαν δυτικά και έφτασαν μέχρι το Αιγαίο.
Αρκετοί απ’ αυτούς που πήγαν στα νότια παράλια της δυτικής Μικράς Ασίας μετακόμισαν στα κοντινά νησιά και ορισμένοι χρησιμοποιώντας ως ενδιάμεσους σταθμούς Σύμη, Ρόδο, Κάρπαθο και Κάσο, έφτασαν πριν από 10.000 χρόνια στην Ανατολική Κρήτη, και χρειάστηκαν άλλα 2.000 χρόνια μέχρι να φτάσουν στην δυτική άκρη της Μεγαλονήσου.
Με την επικράτηση της Μινωικής θαλασσοκρατορίας στην Ανατολική Μεσόγειο, δημιουργούνται Μινωικές αποικίες στα γύρω παράλια και νησιά και στα νησιά του ΝΑ Αιγαίου, που σήμερα ονομάζουμε Δωδεκάνησα.
Πριν από 6.000 χρόνια ορισμένοι από τους Homo Sapiens, που από τον Καύκασο πήγαν στην Ευρώπη, άρχισαν να κατεβαίνουν νότια μέχρι το τελευταίο άκρο της Βαλκανικής και στην Μικρά Ασία. Από αυτούς που πήγαν στην Μικρά Ασία αρκετοί προχώρησαν προς την Μέση Ανατολή και έφτασαν μέχρι τις Ινδίες, γι’ αυτό και αποκαλούνται Ινδοευρωπαίοι.
Από τους Ινδοευρωπαίους της Βαλκανικής προέρχονται οι Μυκηναίοι, που επικράτησαν στην κυρίως Ελλάδα και στο Αιγαίο και γύρω στο 1500 π.Χ. κατέλαβαν την Κρήτη και κατέλυσαν την Μινωική θαλασσοκρατορία. Ορισμένοι από τους Μυκηναίους δημιούργησαν αποικίες και στα Δωδεκάνησα. Αργότερα οι Μυκηναίοι, μαζί τους και οι Δωδεκανήσιοι, πήραν μέρος στην εκστρατεία της Τροίας.
Από τους Ινδοευρωπαίους που πέρασαν από την Μικρά Ασία και έμειναν εκεί προέρχονται οι Τρώες (πίστευαν στους ίδιους θεούς και μιλούσαν την ίδια γλώσσα με τους Έλληνες), Πελασγοί, Λέλεγες, Κάρες, Λύδιοι και Λύκιοι, που και αυτοί διασταυρώθηκαν με τους λαούς που προϋπήρχαν στην Μικρά Ασία.
Γύρω στο 1100 π.Χ. κατεβαίνουν στην Ελλάδα οι Δωριείς, που αναμείχθηκαν με τους Μυκηναίους και όλοι μαζί συνέθεσαν το Ελληνικό Έθνος. Αργότερα επεκτάθηκαν και ίδρυσαν αποικίες σε όλη την Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο, ιδιαίτερα στα δυτικά παράλια της Μικράς Ασίας. Στα βόρεια παράλια πήγαν οι Αιολείς, στα κεντρικά οι Ίωνες και στα νότια οι Δωριείς, που αποίκησαν και τα Δωδεκάνησα.
Παράλληλα με την μετακίνηση των Ελλήνων προς τα παράλια της Μικράς Ασίας και στα γύρω νησιά, έρχονται οι Πέρσες από ανατολικά και καταλαμβάνουν την Μικρά Ασία και τα Δωδεκάνησα. Ακολουθούν οι Περσικοί πόλεμοι και τα Δωδεκάνησα επανέρχονται στην επικράτεια του Ελληνισμού.
Ακολουθεί η εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και η Ελληνιστική περίοδος που προωθεί τους Έλληνες και περισσότερο τον ελληνικό πολιτισμό πέραν της Μικράς Ασίας, στην Ασία και στην Βόρειο Αφρική. Αυτή την εποχή, 3ος αιώνας π.Χ., έρχονται οι Γαλάτες (Κέλτες) που εγκαταστάθηκαν στην Φρυγία και Καππαδοκία της Μικράς Ασίας. Το ίδιο και οι Σημίτες που ήρθαν από την Μέση Ανατολή και εγκαταστάθηκαν στην Μικρά Ασία. Στην Ελληνιστική περίοδο δημιουργήθηκαν ανθούσες εβραϊκές κοινότητες στην Μικρά Ασία, όπως η Tlos (Τήλος) στην Λυκία, 50 χιλιόμετρα από της εκβολές του Ξάνθου ποταμού.
Ακολουθεί η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία που καταλαμβάνει ολόκληρη την Μεσόγειο και για τέσσερις αιώνες κυριαρχεί στις χώρες που βρίσκονται γύρω της, και η μετακίνηση των ανθρώπων γίνεται πιο εύκολη. Το ίδιο συμβαίνει και με την Βυζαντινή Αυτοκρατορία που καταλαμβάνει την ανατολική πλευρά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Όμως αυτή δέχεται επιθέσεις από την Ανατολή από Πέρσες και Άραβες, και από βορά από τους Νορμανδούς προερχόμενοι από τις Σκανδιναβικές χώρες. Οι Νορμανδοί είναι άριστοι πολεμιστές, αλλά αφομοιώνονται από τους λαούς που κατακτούν κι έτσι εξηγούν οι ανθρωπολόγοι την ύπαρξη Ελλήνων με γαλανά μάτια και ξανθά μαλλιά.
Από τον 11ο μ.Χ. αιώνα εμφανίζονται οι Οθωμανοί προερχόμενοι από την Κεντρική Ασία. Πρόκειται για πολεμικό λαό που εξισλαμίζει τους ντόπιους λαούς που κατακτά, και με τους νεοφώτιστους προχωρεί και καταλαμβάνει την μια μετά την άλλη τις χώρες που αποτελούσαν την Βυζαντινή Αυτοκρατορία, και με την άλωση της Κωνσταντινούπολης, το 1453, μετατρέπεται στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, που περιλαμβάνει την Ελλάδα και την Μικρά Ασία, μαζί με τα Δωδεκάνησα.
Στο διάστημα της επέκτασης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας χιλιάδες Αλβανοί ορθόδοξοι Χριστιανοί, που έγιναν γνωστοί ως Αρβανίτες, κατέφυγαν στην Νότια Ιταλία και Σικελία, και στις φραγκοκρατούμενες επαρχίες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Οι τελευταίοι κατέληξαν στην Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο και σε νησιά του Αιγαίου, όπως του Αργοσαρωνικού, στην Νότια Εύβοια και στην Άνδρο. Η παρουσία των Αρβανιτών έγινε αισθητή και στα Δωδεκάνησα όπως μαρτυρεί η δημιουργία του Αρβανιτοχωριού στην Κάσο και πληροφορίες για το Μικρό Χωριό της Τήλου και για άλλα νησιά.
Αυτά διδάσκουν η ανθρωπολογία, η αρχαιολογία και η ιστορία. Αναζητώντας τις μακρινές γενεαλογικές ρίζες των Δωδεκανησίων προσπαθήσαμε να συγκρίνουμε αυτές τις πληροφορίες με αυτές που προσφέρει η νέα τεχνολογία.
DNA
Σήμερα η επιστήμη με την βοήθεια του DNA (Deoxyribonucleic acid), που μεταβιβάζεται από την μια γενεά στην επόμενη, μπορεί να δείξει τη συγγένεια που υπάρχει μεταξύ όλων των ζωντανών οργανισμών.
Απ’ όλα τα ζώα, ο χιμπατζής είναι ο πιο κοντινός οργανισμός στον σημερινό άνθρωπό με 97% το ίδιο DNA. Το 99.5% του ίδιου DNA έχουν όλοι οι σημερινοί άνθρωποι. Αυτή η μικρή διαφοροποίηση του 0.5% μεταξύ των ανθρώπων βοηθά να βρουν τους εξ αίματος συγγενείς τους και τον βαθμό συγγενείας που υπάρχει μεταξύ τους. Μια άλλη εξ ίσου ενδιαφέρουσα πληροφορία, που προσφέρει το DNA, είναι η σημερινή γεωγραφική κατανομή των λαών με κάποιον που έχει το ίδιο DNA.
Συγκεντρώσαμε και αναλύσαμε πληροφορίες DNA αρκετών εκατοντάδων συμπατριωτών μας που οι παππούδες και γιαγιάδες τους γεννήθηκαν στα Δωδεκάνησα. Το 30% της καταγωγής τους προέρχεται από τους Έλληνες Δωριείς και Μυκηναίους που ήλθαν στα νησιά μας από την ηπειρωτική Ελλάδα, όπως και αυτοί που πήγαν στην Νότια Ιταλία και Σικελία. Άλλο 5% της καταγωγής τους προέρχεται από μη Έλληνες, προερχόμενοι από την Βόρεια Ευρώπη και Ιταλία.
Από Μικρασιάτες, απογόνους των λαών που προϋπήρχαν και ανακατεύθηκαν με Έλληνες και άλλους λαούς που ήρθαν αργότερα, προέρχεται το 40%. Το 9% του DNA των Δωδεκανησίων προέρχεται από ανθρώπους των οποίων οι απόγονοι ζουν στην Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή και 3% από Φραγκολεβαντίνους που ήλθαν από την Δυτική Ευρώπη και εγκαταστάθηκαν στην Ανατολή.
Το 6% του DNA προέρχεται από ανθρώπους που οι απόγονοι τους ζουν στο Ιράν και Ιράκ, προφανώς απόγονοι Ινδοευρωπαίων. Το 4% προέρχεται από προγόνους σημερινών κατοίκων Βαλκανικών χωρών. Πρόκειται για Ινδοευρωπαίους και Δωριείς, που ερχόμενοι στην Ελλάδα πέρασαν και έμειναν εκεί, όπως και οι Αρβανίτες που ήλθαν αργότερα. Επίσης το 2% του DNA προέρχεται από ανθρώπους που οι απόγονοι τους ζουν στον Καύκασο, εκεί που βρίσκονται οι ρίζες των Ινδοευρωπαίων. Το ανθρωπολογικό του DNA των Δωδεκανησίων συμπληρώνεται με 0.5% καταγωγής ανθρώπων που πήγαν στην Ανατολική Ασία και κλείνει με 0.5% καταγωγής από τους Neanderthals.
Η ανάλυση του DNA των Δωδεκανησίων προσφέρει και άλλες πολύτιμες πληροφορίες. Οι γενεαλογικές ρίζες των Δωδεκανησίων με την Ιταλία εντοπίζονται στην Νότιο Ιταλία και Σικελία, και ιδιαίτερα την πόλη Gela (Γέλα) της Σικελίας που υπήρξε αποικία των Ροδίων. {Όταν σπούδαζα στην Αμερική (NYU), οι φοιτητές πήγαιναν στην καφετέρια παρέα με ομοεθνείς τους. Αλλά, υπήρχε μια Ιταλίδα που προτιμούσε την Ελληνική παρέα, και όταν την ρώτησα γιατί αποφεύγει τους Ιταλούς, μου απάντησε: I am not Italian, I am Siciliana (δεν είμαι Ιταλίδα, είμαι Σικελιάνα)}.
Συμπατριώτης μας, με καταγωγή από την Σύμη, διεπίστωσε μέσω του DNA ότι είχε μακρινή συγγένεια με την σύζυγο του, και ερευνώντας διαπίστωσε ότι η μητέρα της συζύγου του γεννήθηκε στη Μάκρη της Μικράς Ασίας απέναντι της Σύμης.
Συμπατριώτης μας, του οποίου η οικογένεια είχε από παλιά συναλλαγές με την Αίγυπτο και Μέση Ανατολή διεπίστωσε μέσω του DNA ότι είχε μακρινή συγγένεια με Μεσανατολίτες. Σ’ αυτή την οικογένεια επικρατεί το όνομα Σάββας, και υπάρχει, ως οικογενειακό κειμήλιο, παλαιά εικόνα του Μεσανατολίτη Αγίου Σάββα.
Συμπατριώτης μας του οποίου η προγιαγιά λεγόταν Κυπραίου, διεπίστωσε μέσω του DNA ότι είχε μακρινή συγγένεια με ομοεθνείς μας που μένουν στην Κύπρο. Αλλά, μεταξύ αυτών υπήρχαν ορισμένοι με τουρκικά ονόματα, προφανώς πρόκειται για απογόνους εξισλαμισθέντων Χριστιανών.
Συμπατριώτης μας με καταγωγή από την Κάσο, διεπίστωσε μέσω του DNA, ότι είχε μακρινή συγγένεια με κάποιο Αλβανικής καταγωγής από το Μαυροβούνιο, του οποίου οι παππούδες και γιαγιάδες γεννήθηκαν εκεί. Προφανώς οι πρόγονοι έχουν σχέση με αυτούς που αποίκησαν το Αρβανιτοχώρι της Κάσου.
Συμπερασματικά, η ανάλυση του DNA των Δωδεκανησίων συνάδει με τα ανθρωπολογικά και αρχαιολογικά ευρήματα και την ιστορία. Σε γενικές γραμμές οι γενεαλογικές ρίζες των Δωδεκανησίων είναι κυρίως Ελληνικές, αλλά και μίγμα άλλων λαών που σε διάστημα χιλιάδων ετών πέρασαν από την Ελλάδα και την Μικρά Ασία.
Researching for the Dodecanese genealogical roots
By Manolis Cassotis
According to anthropological and archaeological findings, the Neanderthals came from Africa 70,000 years ago and settled in some areas of Europe and Asia. 20,000 years later they were followed by Homo Sapiens who coexisted with Neanderthals for 10,000 years and, before they became extinct, a small percentage of Neanderthals interbred with Homo Sapiens. Based on these anthropological and archaeological findings and historical information and reports, and especially those concerning the area around the Aegean, that is, main Greece and Asia Minor, we will look for the Dodecanese genealogical roots.
From Africa, the Homo Sapiens reached Asia passing through the Sinai Peninsula. Some of them went east and reached the shores of East Asia and, from there, some went to the surrounding islands and to Australia, while others crossed the “land bridge”, which in the ice age connected Northeast Asia with Alaska, and so, 13,000 years ago, Homo Sapiens arrived in North America, from where they spread to the last tip of South America.
Other Homo Sapiens, who passed through the Sinai Peninsula, went north to Caucasus. From there others spread to North Asia, while others turned west towards Europe. And some of those who went to Caucasus, when they reached eastern Asia Minor, turned west, and reached the Aegean.
Several of those who went to the southwestern coast of Asia Minor moved to the nearby islands and some using Symi, Rhodes, Karpathos and Kasos as intermediate stations, reached 10,000 years ago Eastern Crete, and it took another 2,000 years to reach its western tip. With the dominance of the Minoan sea empire in the Eastern Mediterranean, Minoan colonies were created on the surrounding coasts and islands of the SE Aegean, which today we call the Dodecanese.
6,000 years ago, some of the Homo Sapiens, who from Caucasus went to Europe, began to go south to the last edge of the Balkans and Asia Minor. Of those who went to Asia Minor, several proceeded to the Middle East and reached India, which is why they are called Indo-Europeans.
From the Indo-Europeans of the Balkans come the Mycenaeans, who prevailed in the main part of Greece and the Aegean and around 1500 BC. occupied Crete and destroyed the Minoan sea empire. Some of the Mycenaeans also established colonies in the Dodecanese. Later the Mycenaeans, along with the Dodecanese, took part in the Trojan campaign.
From the Indo-Europeans who passed through Asia Minor and stayed there came the Trojans (they believed in the same gods and spoke the same language as the Greeks), Pelasgians, Leleges, Carians, Lydians and Lycians, who also interbred with the peoples who pre-existed in Asia Minor.
Around 1100 BC the Dorians come down to Greece, who mixed with the Mycenaeans, and all together made up the Greek Nation. They later expanded and established colonies throughout the Mediterranean and the Black Sea, particularly on the western coast of Asia Minor. The Aeolians went to the northern coasts, the Ionians to the center and the Dorians to the south, who also colonized the Dodecanese.
Parallel to the movement of the Greeks to the coasts of Asia Minor and the surrounding islands, the Persians came from the east and occupied Asia Minor and the Dodecanese. The Persian wars follow and the Dodecanese return to the territory of Hellenism.
Next comes the campaign of Alexander the Great and the Hellenistic period which advanced he Greeks and more the Greek culture beyond Asia Minor to Asia and North Africa. At this time, 3rd century BC, came the Galatians (Celts) who settled in Phrygia and Cappadocia in Asia Minor. So did the Semites who came from the Middle East and settled in Asia Minor. In the Hellenistic period, flourishing Jewish communities were created in Asia Minor, such as Tlos in Lycia, 50 kilometers from the mouth of the Xanthos River.
Next comes the Roman Empire which occupies the entire Mediterranean and for four centuries dominates the countries around it, and the movement of people becomes easier. The same is the case with the Byzantine Empire which occupies the eastern side of the Roman Empire. But it receives attacks from the East by Persians and Arabs and from the North by the Normans coming from the Scandinavian countries. The Normans are excellent warriors, but they are assimilated by the peoples they conquer, and this is how anthropologists explain the existence of Greeks with blue eyes and blond hair.
From the 11th century AD, the Ottomans appear coming from Central Asia. It is a warlike nation that Islamizes the local peoples it conquers, and with the neophotists it advances and occupies one after the other the countries that made up the Byzantine Empire, and with the fall of Constantinople, in 1453, it turns into the Ottoman Empire, which includes Greece and Asia Minor, with the Dodecanese.
During the expansion of the Ottoman Empire thousands of Albanian Orthodox Christians, who became known as Arvanites, fled to Southern Italy and Sicily, and the Frankish provinces of the Byzantine Empire. The latter ended up in Central Greece and the Peloponnese and on the islands of the Aegean, such as Argosaronic, South Evia and Andros. The presence of the Arvanites was also felt in the Dodecanese as evidenced by the creation of the Arvanitochori in Kasos and information about the Small Village of Tilos and other islands.
This is what anthropology, archeology and history teach. In search of the distant genealogical roots of the Dodecanese we tried to compare this information with that offered by the new technology.
DNA
Today science with the help of DNA (Deoxyribonucleic acid), which is passed from one generation to the next, can show the kinship that exists between all living organisms. Of all the animals, the chimpanzee is the closest organism to modern humans with 97% of the same DNA. All humans today have 99.5% of the same DNA. This small variation of 0.5% between people helps to find their blood relatives and the degree of relatedness that exists between them. Another equally interesting piece of information that DNA offers is the current geographical distribution of people with someone who has the same DNA.
We collected and analyzed DNA information for several hundreds of our compatriots whose grandparents were born in the Dodecanese. 30% of their ancestry comes from the Greek Dorians and Mycenaeans who came to our islands from mainland Greece, as well as those who went to Southern Italy and Sicily. Another 5% of their ancestry comes from non-Greeks, coming from Northern Europe and Italy.
40% come from Asia Minor, descendants of the peoples who pre-existed and mixed with Greeks and other peoples who came later. 9% of Dodecanese DNA comes from people whose descendants live in North Africa and the Middle East and 3% from Franko-Levantines who came from Western Europe and settled in the East.
6% of the DNA comes from people whose descendants live in Iran and Iraq, apparently descendants of Indo-Europeans. 4% come from ancestors of current inhabitants of Balkan countries. These are Indo-Europeans and Dorians, who came to Greece and stayed there, just like the Arvanites who came later. Also 2% of the DNA comes from people whose descendants live in Caucasus, where the roots of the Indo-Europeans are. The anthropological DNA of the Dodecanese is supplemented with 0.5% ancestry from people who went to East Asia and closes with 0.5% ancestry from Neanderthals.
The DNA analysis of the Dodecanese offers other valuable information. The genealogical roots of the Dodecanese with Italy are found in Southern Italy and Sicily, and especially the city of Gela in Sicily which was a colony of the Rhodians. {When I was studying in America (NYU), students would go to the cafeteria with the same nationality. But there was an Italian student who preferred the Greek company, and when I asked her why she avoids the Italians, she replied: I am not Italian, I am Siciliana}.
A compatriot of ours, originally from Symi, found through DNA that he was distantly related to his wife, and by researching he found that his wife’s mother was born in Makri in Asia Minor across from Symi.
A compatriot of ours whose family had long dealings with Egypt and the Middle East found through DNA that he was distantly related to Middle Easterners. In this family, the name Savvas prevails and there is, as a family heirloom, an old icon of the Middle Eastern Saint Savvas.
A compatriot of ours whose great-grandmother was called Kypraiou, found through DNA that he was distantly related to our compatriots who live in Cyprus. But, among them were some with Turkish names, apparently, they are descendants of converted Christians to Islam.
Our compatriot originally from Kasos, found through DNA that he was distantly related to someone of Albanian descent from Montenegro, whose grandparents were born there. Obviously, his ancestors are related to those who colonized Arvanitochori of Kasos.
In conclusion, the DNA analysis of the Dodecanese is consistent with anthropological and archaeological findings and history. In general, the genealogical roots of the Dodecanese are mainly Greek, but also a mixture of other peoples who over the course of thousands of years passed through Greece and Asia Minor.