Γράφει ο Κώστας Βέργος *
Οκτώ δεκαετίες μετά τον Β’ΠΠ, η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά σε τρία μεγάλα πολεμικά μέτωπα. (Ένα τέταρτο, ο εμφύλιος στο Σουδάν, με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αμάχους και εκατομμύρια πρόσφυγες, δεν φαίνεται να απασχολεί την ανθρωπότητα.) Πέραν αυτών, υπάρχουν άλλα επτά σημαντικά διεθνή μέτωπα πολιτικών και κοινωνικο-οικονομικών ανταγωνισμών.
1. Ουκρανία. Δύο οι αφηγήσεις. Η πρώτη είναι το ιερό δικαίωμα προάσπισης της εδαφικής ακεραιότητα μιας χώρας. Αυτή η αφήγηση συνήθως λέει ότι ξύπνησε μια μέρα ο Ρώσος πρόεδρος και αποφάσισε να εισβάλει στην Ουκρανία. Συνήθως δεν λέει ότι προηγήθηκαν οι παρεμβάσεις ΝΑΤΟ, Νούλαντ, Πάϊατ, η αθέτηση των συμφωνιών του Μινσκ και χιλιάδες νεκροί στο Ντονμπάς από τους μελανοχίτωνες του Τάγματος Αζόφ (και, δύο μήνες μετά την έναρξη του πολέμου, η απροκάλυπτη υπονόμευση της ειρηνευτικής από τον Μπόρις Τζόνσον). Αιφνιδιασθέντες και ανυποψίαστοι εμείς, φτιάξαμε ασμένως μια συμμαχία 55 χωρών για να αντιμετωπίσουμε τον εισβολέα εξοπλίζοντας το Κίεβο. Είναι, όμως, απόλυτο το δικαίωμα μιας χώρας να μπαίνει σε ένα στρατιωτικό συνασπισμό, ο οποίος δεν φημίζεται για τον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας κρατών;
Και είναι ανιδιοτελές το ενδιαφέρον των 55; Ή οι 55, καθιστώντας την Ουκρανία προτεκτοράτο χρέους, έχουν εξαγοράσει το μέλλον της, ενώ συγχρόνως φθείρουν την Ρωσία με το πολύ πιο ενδιαφέρον αχανές έδαφος και υπέδαφος. Η άλλη αφήγηση είναι αυτή ενός ρεαλισμού μιας ειρήνης τύπου better red than dead («καλύτερα κόκκινοι παρά νεκροί»). Πρόκειται για το σύνθημα των Γερμανών διαδηλωτών, την δεκαετία του 1980, έναντι της τότε νατοϊκής απόφασης εγκατάστασης Πέρσινγκ και Κρούζ στην Γερμανία. Σήμερα το σύνθημα είναι το αντίθετο: better dead than red («καλύτερα νεκροί παρά κόκκινοι»). Μέχρι τελευταίου Ουκρανού βεβαίως οι dead! (Λέγεται ότι η δυτική συμμαχία, μετά την απελευθέρωση της Ουκρανίας από τους Ρώσους, θα απελευθερώσει και την βόρεια Κύπρο!)
2. Παλαιστίνη. Εδώ, όπως και στο επόμενο μέτωπο, η εδαφική ακεραιτότητα υποχωρεί έναντι του δικαιώματος αυτοάμυνας. Επιλεκτικές προτεραιότητες. Ο – κατά τον διεθνή εισαγγελέα – εγκληματίας πολέμου Ισραηλινός πρωθυπουργός κηρύσσει persona non grata τον ΓΓ του ΟΗΕ και, την ίδια στιγμή, συνεχίζει να ισοπεδώνει την Γάζα. Ταυτόχρονα, ο ίδιος εγκληματίας ενθαρρύνει εμπράκτως τους εποικισμούς στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη (έγκλημα πολέμου και αυτό) και εξοπλίζει τους εποίκους με υπερ-όπλα.
Η γενοκτονία συνεχίζεται και οι καταγγέλλοντες την γενοκτονία καταγγέλλονται από μια ισχυρή διεθνή προπαγάνδα ως αντισημίτες. Οι Παλαιστίνιοι, από την μεριά τους, βρίσκονται για χρόνια κάτω από την εξουσία, από την μια, μιας διεφθαρμένης Παλαιστινιακής Αρχής και, από την άλλη, της Χαμάς, μιας οργάνωσης πολιτικο-θρησκευτικού μίσους που αδιαφορεί για τις συνέπειες της «αντίστασης» τής 7ης Οκτ. 2023. Η επένδυση στο μίσος, και από τις δύο πλευρές, γεννάει δεκάδες νέες Χαμάς όπως και δεκάδες νέους ακρο-ακροδεξιούς, ρατσιστές, φασίστες πολιτικούς στο Ισραήλ τύπου Μπεν Γκβίρ και Σμότριχ (υπουργών του Νετανιάχου) ή εκείνου του αλήστου μνήμης ραβίνου Καχάνε.
3. Συρία. Η Συρία που ξέραμε, η Συρία των τυραννικών Άσαντ, που εχθρευόταν μέχρι θανάτου το Ισραήλ και την Τουρκία, τελείωσε. Κατέρρευσε εκ των ένδον και χωρίς μια ντουφεκιά. Ένα παρακλάδι της Αλ-Κάιντα (που αποκηρύσσει την Αλ-Κάιντα!) βρίσκεται πλέον στην κυβέρνηση της χώρας. Στο όνομα της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας τους έχουν εισβάλει ήδη στην Συρία το Ισραήλ και η Τουρκία, ενώ λιγότερο γειτονικές χώρες (ΗΠΑ) σταθμεύουν και πολεμούν εκεί από χρόνια. (Οι σε αποδρομή Ιρανοί και Ρώσοι ήταν εκεί, μέχρι προχθές, με «επίσημη πρόσκληση».)
Η Συρία είναι τώρα διαιρεμένη σε τέσσερα βασικά κομμάτια. ΒΔ, ΒΑ, ΝΔ, ΝΑ. Το πιο κρίσιμο είναι το ΒΑ (ανατ. του Ευφράτη), όπου βρίσκονται οι Κούρδοι του ΥPG, όπου και οι Αμερικάνοι υποστηρικτές τους, όπου και οι 15.000 αιχμάλωτοι μαχητές του ISIS (50.000 μαζί με τις οικογένειές τους), όπου και οι πετρελαιοπηγές. Όπως κανείς δεν περίμενε την ταχύτατη ανατροπή των πραγμάτων στην περιοχή (ούτε οι τζιχαντιστές του Τζουλάνι την περίμεναν, ούτε ο Άσαντ, ούτε οι ποικίλοι διεθνείς παίκτες), έτσι και τώρα κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για το άμεσο μέλλον της χώρας. Υπάρχουν λόγοι και συμφέροντα που επιβάλλουν η χώρα να μείνει ενωμένη. Και υπάρχουν λόγοι και συμφέροντα που επιβάλλουν η χώρα να διαιρεθεί στα τέσσερα.
4. Το Στρατιωτικο-βιομηχανικό Σύμπλεγμα. Δανείζομαι τον τίτλο ενός άρθρου του φίλου πτεράρχου ε.α. Δημ. Παντελάτου στην ΕΦΣΥΝ: «Ο πόλεμος στην Ουκρανία τελείωσε, νικητής είναι η Lockheed-Martin». Αποσπώ από το εν λόγω άρθρο μια ομιλία του Ζελένσκι στο αμερικανικό Κογκρέσο: «Τα χρήματά σας δεν είναι ελεημοσύνη, είναι επένδυση στην παγκόσμια ασφάλεια και στη δημοκρατία, την οποία (επένδυση) διαχειριζόμαστε με τον πλέον υπεύθυνο τρόπο.» Και σχολιάζει ο αρθρογράφος: «Ο Ζελένσκι, ως εντολοδόχος των συμφερόντων όλων αυτών στους οποίους απευθυνόταν, διαφημίζει τις επενδυτικές προοπτικές σε ό,τι απομείνει από την χώρα του.»
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ (και αρχιστράτηγος κατά τον Β’ΠΠ) Ντουάιτ Αϊζενχάουερ στην ιστορική αποχαιρετιστήρια ομιλία του, στις 17 Ιαν. 1961, εισήγαγε για πρώτη φορά τον σχετικό όρο: «Πρέπει να προφυλαχθούμε από την απόκτηση αδικαιολόγητης επιρροής, επιδιωκόμενης ή μη, από το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα. Η πιθανότητα για την καταστροφική άνοδο της άστοχης εξουσίας υπάρχει και θα συνεχιστεί.»
5. Μετανάστευση. Αλγεινή προξενούν εντύπωση οι μανδηλοφορούσες γυναίκες στην Μέση Ανατολή. Την ίδια εντύπωση προκαλούν οι ίδιες και ως μετανάστριες στην Ευρώπη. Τι είναι τελικά το μεταναστευτικό; Μήπως είναι ζήτημα αισθητικής και γούστου; Πάντως οικονομικό δεν είναι. Οι μετανάστες δεν παίρνουν τις δουλειές μας! (Στουρνάρας χθες: «Λείπουν 200.000 χέρια στην αγορά εργασίας.» Ίδια δήλωση και ο Γάλλος ομόλογός του για την χώρα του.) Παίρνουν βέβαια οι μετανάστες επιδόματα, επιβαρύνουν τις δομές πρόνοιας, αλλά μια ματιά στην κατανομή των δημοσίων δαπανών και στην ταυτόχρονη παραγωγή ιδιωτικού υπερ-πλούτου αρκεί για να δείξει ότι δεν είναι εδώ το πρόβλημα. Ως δε προς το έγκλημα, οι στατιστικές δεν επιβεβαιώνουν δυσανάλογη συμμετοχή των μεταναστών στο βαρύ ή το ειδεχθές έγκλημα. (Την Πελικό την βίαζαν 51 κανονικοί και ευυπόληπτοι Γάλλοι πολίτες.
Τις 17 γυναικοκτονίες του 2021 στην Ελλάδα τέλεσαν 15 Έλληνες, ένας μουσουλμάνος της Θράκης και ένας Νορβηγός.) Στην επαρχία του Ιντλίμπ της Συρίας, όπου και το ορμητήριο των τζιχαντιστών οι οποίοι ελέγχουν σήμερα την Δαμασκό, η εγκληματικότητα, με την αυστηρή εφαρμογή της ισλαμικής σαρία, ήταν και είναι μηδέν. Όπως μηδέν ήταν και είναι και τα δικαιώματα των εκεί γυναικών. Ναι, το μεταναστευτικό, για τους ρατσιστές, είναι ζήτημα ρατσιστικού γούστου. «Θα μολύνουν το αίμα μας οι μελαψοί!» Το μεταναστευτικό για εμάς τους μη ρατσιστές είναι θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βεβαίως, και έναντι των μη μανδηλοφορουσών γυναικών. Από το χιτζάμπ μέχρι την μπούρκα και από εκεί μέχρι τον ψυχικό και πνευματικό θάνατο της γυναίκας η απόσταση είναι μικρή.
6. Άνοδος της Ακροδεξιάς. Εθνικισμός, ρατσισμός, «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια», λευκή ανωτερότητα, ίσως και ευγονική και άλλα τέτοια φληναφήματα γοητεύουν τους αναγνώστες των σύντομων και εύπεπτων μηνυμάτων του διαδικτύου. (Στα αχαρτογράφητα νέα όρια του ακροδεξιού παραλογισμού: «Σαουδάραβας ακροδεξιός εξτρεμιστής και υπερασπιστής των ΛΟΑΤΚΙ και του AFD ο ψυχίατρος που αιματοκύλισε το Μαγδεμβούργο.») Από την άλλη, η Ευρώπη αποφάσισε εδώ και μιάμιση δεκαετία να πυροβολεί διαρκώς τα πόδια της και να ρίχνει τους λαούς της σε μια συνεχή κατάσταση αγωνίας για το αύριο.
Κρίμα που η αριστερά δεν καταφέρνει, σε τέτοιες συνθήκες, να αρθρώσει πειστικό λόγο και απλώς παρακολουθεί τα αφηγήματα της ΤΙΝΑ/ There Is No Alternative/ «Δεν υπάρχει εναλλακτική». (Ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάλαβε ποτέ τον καταλυτικό ρόλο που έπαιξε διεθνώς σε αυτή την επιβεβαίωση της ΤΙΝΑ. Ήταν ένα πείραμα της ίδιας της ΤΙΝΑ που πέτυχε 100%.) Τώρα αυτοί που αμφισβητούν την ΤΙΝΑ είναι αυτοί που δεν αμφισβητούν την οικονομική της διάσταση. Η οικονομία θα δουλεύει ακόμη πιο ανεξέλεγκτη, με τα πολιτικά δικαιώματα να συρρικνώνονται έναντι ενός νεφελώματος αφορισμών και μισαλλοδοξίας. (Παρεμπιπτόντως, παράδειγμα ακροδεξιού ο Μιλέι της Αργεντινής. Στην προ μηνών ορκωμοσία του παρέστη ο Ζελένσκι, που εν μέσω πολέμου ταξίδεψε ο αθεόφοβος από το Κίεβο στην άλλη άκρη της γης!)
7. Ο Μεγάλος Ασθενής της Ευρώπης. Τον 19ο αιώνα ήταν η Οθωμανική αυτοκρατορία. Τώρα είναι ο γαλλο-γερμανικός άξονας. Και στις δύο χώρες, Γαλλία και Γερμανία, η ακροδεξιά είναι η ανερχόμενη δύναμη. Πρώτη δύναμη στις εργατικές γειτονιές. Μακρόν και Σολτς, εκδοχές της κεντροαριστεράς και της κεντροδεξιάς, δεν πείθουν τους λαούς τους. Προσπαθούν να φτιάξουν το πολιτικό τους αφήγημα γύρω από το ουκρανικό, πλειοδοτώντας σε επιθετικότητα, αλλά δεν πείθουν ούτε τους δυστυχείς Ουκρανούς. Τρέμουν τον Τραμπ μήπως τους εγκαταλείψει στο έλεος της Ρωσίας.
Είναι και οι δύο πεπεισμένοι ότι πρώτη απειλή των χωρών τους είναι η Ρωσία. Οι Γερμανοί, αφού σταμάτησαν την εισαγωγή της φτηνής αλλά αμαρτωλής ρωσικής ενέργειας, εισάγουν την πολύ ακριβότερη αμερικανική και, ακολούθως, απορούν για την τρομερή άνοδο του κόστους της ζωής τους. Συγχρόνως προγραμματίζουν ετήσιες στρατιωτικές δαπάνες 90 δισ. ευρώ (με αγορές πάλι από τις ΗΠΑ). Οι Γάλλοι, αφού χάνουν την μία μετά την άλλη τις νέο-αποικιακές κτήσεις τους στο Σαχέλ (προς όφελος της Ρωσίας και του εκεί μισθοφορικού της στρατού), δηλώνουν απόντες στην Συρία, το ιστορικό προτεκτοράτο τους. Ο γαλλο-γερμανικός άξονας, από ατμομηχανή της Ευρώπης, κατάντησε ο οδοντωτός του Διακοπτού που παθαίνει βλάβη στα Καλάβρυτα.
8. Παγκόσμιος Νότος. BRICS είναι ένας οργανισμός που αποτελείται από δέκα χώρες: τις αρχικές Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική, και τις νέες Αίγυπτο, Αιθιοπία, Ην. Αρ. Εμιράτα, Σαουδ. Αραβία, Ιράν. Στις 22-24 Οκτωβρίου 2024, ηγέτες από 33 χώρες του Παγκόσμιου Νότου και 6 διεθνείς οργανισμοί συμμετείχαν στη 16η Σύνοδο Κορυφής των BRICS στο Καζάν της Ρωσίας. Παρών και ο ΓΓ του ΟΗΕ. Δέκα επιπλέον χώρες έχουν υποβάλει αίτηση ένταξης και ακόμη 30 έχουν εκφράσει ενδιαφέρον. Το ΑΕΠ των BRICS, με βάση την αγοραστική δύναμη, είναι 63 τρισ. δολάρια, ξεπερνώντας το ΑΕΠ των G7, που είναι 52 τρισ..
Στον βιομηχανικό τομέα, οι BRICS αντιπροσωπεύουν το 40% της παγκόσμιας παραγωγής. Στον τομέα των τροφίμων παγκοσμίως, οι BRICS παράγουν το 42% του σιταριού, το 52% του ρυζιού, το 46% της σόγιας. Οι αποφάσεις του Καζάν αφορούν μια σταδιακή αποδολαριοποίηση των μεταξύ τους συναλλαγών καθώς και την πιστωτική επέκταση της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας. Το γεγονός ότι ο δυτικός τύπος δεν ασχολήθηκε με το Καζάν δεν σημαίνει ότι αυτό δεν συνέβη! (Παρεμπιπτόντως, η προ της κοινής απειλής σινο-ρωσική συμμαχία δεν ήταν καθόλου δεδομένη.)
9. Παγκόσμια Φτώχεια. Ενώ δεν θα αργήσει η ανακήρυξη του πρώτου τρισεκατομμυριούχου επί γης, ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι κοιμούνται πεινασμένοι. Ένας στους οκτώ του παγκόσμιου πληθυσμού. Κυρίως παιδιά. Αυτοί όλοι θα προτιμήσουν να ρισκάρουν την ζωή τους και την τιμή τους περνώντας σύνορα και άγνωστα εδάφη και θάλασσες φουρτουνιασμένες, παρά να συνεχίσουν το καθημερινό μαρτύριο της πείνας. Οι πλούσιες χώρες έχουν τα μέσα να λύσουν το πρόβλημα με πολιτισμένο και ανθρώπινο τρόπο, λύνοντας έτσι και το μεταναστευτικό που τόσο τις απασχολεί. Αυτή η ιδέα τού να παίρνουμε, ως πλούσιες χώρες, τα μυαλά των φτωχών χωρών, τους σπουδαγμένους, «αυτούς που χρειάζεται η οικονομία μας», το brain drain δηλαδή, διαιωνίζει την φτώχεια των φτωχών. Συγκεκαλυμμένη ληστρική συμπεριφορά που δείχνει τον εγωιστικό και αδιέξοδο τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε για να λύσουμε τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας.
10. Τεχνητή Νοημοσύνη, ΤΝ. Το κείμενο που ακολουθεί είναι η απάντηση που μου έδωσε η ίδια η ΤΝ στην σχετική ερώτηση: «Από τη θετική πλευρά, η ΤΝ διευκολύνει την καθημερινότητά μας με αυτοματοποιημένες υπηρεσίες, ενώ βελτιώνει την παραγωγικότητα σε επαγγελματικούς τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση και η βιομηχανία. Στην ιατρική, για παράδειγμα, οι αλγόριθμοι ΤΝ χρησιμοποιούνται για την έγκαιρη διάγνωση ασθενειών, ενώ στην εκπαίδευση βοηθούν στην εξατομικευμένη μάθηση. Επίσης, η ΤΝ μπορεί να συμβάλει στην επίλυση σύνθετων προβλημάτων, όπως η κλιματική αλλαγή, με την ανάλυση μεγάλων δεδομένων. Από την άλλη, η τεχνητή νοημοσύνη προκαλεί ανησυχίες.
Μία από τις μεγαλύτερες είναι η απώλεια θέσεων εργασίας λόγω της αυτοματοποίησης. Επαγγέλματα που περιλαμβάνουν επαναλαμβανόμενες εργασίες, όπως η παραγωγή ή η αποθήκευση, κινδυνεύουν να αντικατασταθούν από ρομπότ και αλγόριθμους. Επίσης, η ΤΝ θέτει σοβαρά ζητήματα ηθικής, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κακόβουλους σκοπούς, όπως η διάδοση παραπληροφόρησης ή η ανάπτυξη αυτόνομων όπλων. Επιπλέον, υπάρχει η ανησυχία για την προστασία της ιδιωτικότητας, καθώς οι αλγόριθμοι της ΤΝ συλλέγουν τεράστιες ποσότητες προσωπικών δεδομένων.»
Και κάπως έτσι φτάσαμε στο μέλλον. Καλή μας Χρονιά!
ΥΓ: Το μέγα ζήτημα του φυσικού περιβάλλοντος δεν χώρεσε στα 10, αν και θα έπρεπε να είναι πρώτο. Ο λόγος; Κανείς δεν θα το διάβαζε. Ξανά: Ευτυχές το 2025!
Πηγή: https://enimerosi.com/
