Ελένη Κουναλάκη: Κίνδυνος για τη δημοκρατία η εκλογή Τραμπ

Γράφει ο Αθανάσιος Κατσικίδης *

Το πρόσφατο προεδρικό ντιμπέιτ στις Ηνωμένες Πολιτείες προκάλεσε ισχυρούς τριγμούς στους κόλπους του Δημοκρατικού Κόμματος. Οι εμφανείς αδυναμίες, η εικόνα του προέδρου Τζο Μπάιντεν έναντι του «εκρηκτικού» αντιπάλου του Ντόναλντ Τραμπ πυροδότησαν ανησυχίες για τη φυσική κατάσταση του προέδρου, αλλά και συζητήσεις για πιθανή διαδοχή του.

Η «Κ» συνάντησε στην Αθήνα την αντικυβερνήτη της Καλιφόρνιας Ελένη Κουναλάκη και υποψήφια για τις κυβερνητικές εκλογές της πολιτείας της το 2026. Κεντρική ομιλήτρια στην 28η Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης του Economist, η Ελληνοαμερικανίδα πολιτικός εστίασε στην κλιματική κρίση και στις συνέπειές της τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Καλιφόρνια, καθώς και στις καινοτομίες που πρέπει να προωθηθούν για τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό μέλλον χωρίς άνθρακα.

Στη συνέντευξή της στην «Κ», η κ. Κουναλάκη ρωτήθηκε για την επόμενη ημέρα στο Δημοκρατικό Κόμμα και για το αν ο πρόεδρος Μπάιντεν θα παραμείνει τελικά υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές, για τους κινδύνους που απορρέουν από πιθανή επιστροφή Τραμπ, ενώ απάντησε σε όσους κατηγορούν το Δημοκρατικό Κόμμα για έλλειψη ικανών στελεχών.

– Στο προεδρικό ντιμπέιτ, ο πρόεδρος Μπάιντεν φάνηκε να αντιμετωπίζει δυσκολίες, από τις οποίες ο αντίπαλός του έδειξε να επωφελείται. Πιστεύετε ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα είναι τελικά ο υποψήφιος των Δημοκρατικών στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου;

– Με τον τρόπο που λειτουργεί το αμερικανικό σύστημα, ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι ουσιαστικά ήδη ο υποψήφιος, διότι οι προκριματικές εκλογές έχουν τελειώσει. Η «σούπερ Τρίτη» έγινε τον περασμένο Μάρτιο και ουδείς άλλος υποψήφιος των Δημοκρατικών δεν κατέβηκε εναντίον του προέδρου Μπάιντεν σε αυτήν τη διαδικασία. Ετσι, έχει ήδη τις 4.000 ψήφους αντιπροσώπων που είναι απαραίτητες για να είναι ο υποψήφιος. Και είναι πολύ σημαντικό να καταλάβει ο κόσμος ότι έχει ήδη ψηφίσει γι’ αυτόν ως υποψήφιο. Αυτό που απομένει είναι οι αντιπρόσωποι να επιβεβαιώσουν την υποψηφιότητα που οι ψηφοφόροι έχουν ήδη επιλέξει. Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό, διότι πλέον οποιαδήποτε απόφαση ληφθεί είναι καθαρά του προέδρου Μπάιντεν και μόνον αυτού.

– Υπό το ενδεχόμενο να παραμείνει ο πρόεδρος Μπάιντεν υποψήφιος στην προεδρική-προεκλογική κούρσα, αναμένετε μια ευρεία ή οριακή νίκη των Δημοκρατικών; Και δεύτερον, ποιος παράγοντας θα καθορίσει το αποτέλεσμα των εκλογών;

– Υπάρχει βαθιά ανησυχία για το τι θα μπορούσε να μας φέρει μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ. Προσφάτως το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έλαβε μια απόφαση που ενισχύει ακόμη περισσότερο τη δύναμη της προεδρίας. Οπότε τι θα σήμαινε για τη χώρα μας η επιστροφή του προέδρου Τραμπ στον Λευκό Οίκο; Νομίζω ότι, αντικειμενικά, είναι μια πολύ επικίνδυνη εξέλιξη για τη δημοκρατία μας, πολύ επικίνδυνη για την εθνική μας ασφάλεια και τα συμφέροντα της εξωτερικής μας πολιτικής. Και μπορώ να σας πω, ως κάποια που εκπροσωπεί την πολιτεία της Καλιφόρνιας, πως αποτελεί κίνδυνο για τους ανθρώπους της πολιτείας μας, αλλά και για τους ανθρώπους όλης της χώρας.

– Οπότε φοβάστε την πόλωση της πολιτικής;

– Είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Ημουν πρέσβειρα των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ουγγαρία. Είδα την άνοδο του Ορμπαν. Είδα τι σημαίνει όταν ένα άτομο είναι σε θέση να συγκεντρώσει τόσο μεγάλη δύναμη, που αντί η εξουσία και η διακυβέρνηση της χώρας να κατανέμονται μέσα στο σύστημα, βρίσκονται στα χέρια ενός ατόμου και μιας οικογένειας. Εξάλλου, αυτό το γνωρίζουμε από την Ιστορία μας. Γνωρίζουμε από την ιστορία της αθηναϊκής δημοκρατίας πόσο απίστευτα επικίνδυνο είναι αυτό με την πάροδο του χρόνου. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ το είχε διατυπώσει με τον καλύτερο τρόπο: «Η δημοκρατία είναι η χειρότερη μορφή διακυβέρνησης, εκτός από όλες τις υπόλοιπες που έχουν δοκιμαστεί». Αρα, λοιπόν, το ενδεχόμενο μιας δεύτερης κυβέρνησης Τραμπ θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα μου. Και δεν έχει σημασία ποιος θα είναι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών.

Οπως είπα και προηγουμένως, είναι θέμα του προέδρου Μπάιντεν να κάνει αυτό που πιστεύει ότι είναι το σωστό. Αλλά όποιος και αν είναι ο υποψήφιός μας, πρέπει να συσπειρωθούμε γύρω από αυτόν για να νικήσουμε τον Ντόναλντ Τραμπ.

– Το τελευταίο διάστημα, αυξάνεται η κριτική στο Δημοκρατικό Κόμμα ότι δεν διαθέτει νεαρά, ικανά και πρόθυμα στελέχη να ηγηθούν του κόμματος και συνακόλουθα να συμμετάσχουν στην προεδρική κούρσα. Ποια είναι η απάντησή σας;

– Γνωρίζω την Κάμαλα Χάρις από πριν εκλεγεί σε κάποιο αξίωμα. Είναι κάποια που τη θεωρώ φίλη μου και είναι ένα εξαιρετικά έξυπνο και ικανό άτομο, με μεγάλη αυτοπεποίθηση και εμπειρία δεκαετιών. Οπότε δεν έχω καμία αμφιβολία ότι έχουμε μια αντιπρόεδρο που είναι περισσότερο από ικανή να ηγηθεί της χώρας, αν αυτό είναι απαραίτητο. Φυσικά, πέρα από αυτήν, έχουμε πολλούς Δημοκρατικούς κυβερνήτες που είναι επίσης πολύ ικανοί. Οπως ο Τζέι Ρόμπερτ Πρίτσκερ στο Ιλινόι, ο Φιλ Μέρφι στο Νιου Τζέρσεϊ, η Γκρέτσεν Γουίτμερ στο Μίσιγκαν. Και φυσικά ο απίστευτα ικανός Γκάβιν Νιούσομ της Καλιφόρνιας.

– Αναφορικά με το πρόσφατο ντιμπέιτ και τις επακόλουθες ομιλίες του Τραμπ, παρατηρούμε ότι ο τέως πρόεδρος χρησιμοποιεί την ίδια ρητορική και το ίδιο λεξιλόγιο με τις προηγούμενες δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Γνωρίζοντας την πολιτική εκ των έσω, πού πιστεύετε ότι στοχεύει με το υπεραπλουστευμένο λεξιλόγιο και τη «σκληρή» κριτική του προς τον πρόεδρο Μπάιντεν;

– Το Heritage Foundation στις Ηνωμένες Πολιτείες εργάζεται τα τελευταία χρόνια πάνω σε ένα σχέδιο που ουσιαστικά θα οδηγήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε μια πολύ συντηρητική κατεύθυνση. Και καταλαβαίνουμε ότι ο Ντόναλντ Τραμπ και οι σύμβουλοί του σκοπεύουν να εφαρμόσουν αυτό το σχέδιο. Αυτό σημαίνει μαζικές απελάσεις, σημαντική υποχώρηση της φιλελεύθερης δημοκρατίας και των ατομικών δικαιωμάτων, τον περιορισμό, ακόμη περισσότερο, των δικαιωμάτων των γυναικών και των αναπαραγωγικών τους δικαιωμάτων, καθώς και την εφαρμογή πολιτικών που θα κάνουν τις εταιρείες να πληρώνουν λιγότερους φόρους και να αποεπενδύουν σε πράγματα όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση που είναι απαραίτητες. Οπότε αυτή η συντηρητική κατεύθυνση είναι λάθος όχι μόνον από την άποψη του τι είναι σωστό, αλλά ειλικρινά, αυτό που έκανε τις Ηνωμένες Πολιτείες μεγάλες διαχρονικά ήταν η επένδυση στις θεμελιώδεις βασικές ανάγκες του κράτους και του λαού μας.

– Σε παλαιότερη συνέντευξή σας είχατε δηλώσει ότι ο πρόεδρος Τραμπ θαυμάζει ηγέτες όπως ο Ερντογάν και ο Πούτιν. Δεδομένου αυτού, ποιο είναι το μήνυμά σας προς την ελληνοαμερικανική κοινότητα;

– Ως Ελληνοαμερικανοί, είμαστε πολύ τυχεροί που έχουμε προοπτική. Γνωρίζουμε το παράδειγμα της αρχαίας Αθήνας και το μεγάλο άλμα προς τα εμπρός στην αυτοδιοίκηση, το οποίο οδήγησε σε μια χρυσή εποχή, την οποία συνεχίζουμε να γιορτάζουμε μέχρι σήμερα και η οποία αποτέλεσε τη βάση γι’ αυτό που θεωρούμε σήμερα «δυτικό πολιτισμό». Ελπίζω, λοιπόν, ότι οι Ελληνοαμερικανοί θα αναγνωρίσουν ότι δεν αξίζει να εγκαταλείψουμε το παρόν σύστημα αυτοδιοίκησής μας. Η δημοκρατία μας μπορεί να είναι ακατάστατη και ο Πλάτων μας προειδοποίησε γι’ αυτό, αλλά δεν αξίζει να ανταλλάξουμε τις ανεπάρκειές της με την αποτελεσματικότητα του ολοκληρωτισμού, που τόσο συχνά μπορεί να μετατραπεί σε τυραννία.

– Θα ήθελα να σας θέσω το ερώτημα που έθεσα προσφάτως στον ναύαρχο Τζέιμς Σταυρίδη. Αν σας ζητηθεί, θα συμμετάσχετε σε ένα υπουργικό συμβούλιο των Δημοκρατικών;

– Είμαι η 50ή αντικυβερνήτης της Καλιφόρνιας και η πρώτη γυναίκα που εκλέγεται σε αυτό το αξίωμα, και έχω ξεκινήσει εδώ και πάνω από ένα χρόνο εκστρατεία για να γίνω η επόμενη κυβερνήτης της πολιτείας της Καλιφόρνιας. Αν εκλεγώ, όχι μόνο θα είμαι η πρώτη γυναίκα κυβερνήτης της πολιτείας μας, αλλά και η πρώτη Ελληνοαμερικανίδα κυβερνήτης μετά τον Μάικλ Δουκάκη. Γι’ αυτό και είμαι πολύ αφοσιωμένη στην εκστρατεία μου. Και είναι πολύ δύσκολο για μένα να δω πέρα από αυτό.

– Στην περίπτωση που εκλεγείτε κυβερνήτης, ποιο είναι το όραμά σας για την Καλιφόρνια και πώς θα μπορούσε να ενισχυθεί η πολιτιστική συνεργασία μεταξύ της Καλιφόρνιας και της Ελλάδας;

– Η Ελλάδα και η Καλιφόρνια συνδέονται με ισχυρούς διαπροσωπικούς δεσμούς, αλλά περισσότερο από αυτό έχουμε πολύ παρόμοια χαρακτηριστικά. Αρχικά είμαστε και οι δύο πολύ δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί και οι οικονομίες μας συνδέονται διεθνώς, ενώ και στα δύο μέρη, τόσο στην Καλιφόρνια όσο και στην Ελλάδα, γιορτάζουμε την αξία του ατόμου και είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτό.

Ξέρετε, με 39 εκατομμύρια κατοίκους, είμαστε η πιο πολυπληθής πολιτεία. Το μέγεθος της οικονομίας μας είναι περίπου το μέγεθος της οικονομίας της Ινδίας και έτσι αντιμετωπίζουμε προκλήσεις στην πολιτεία μας, όπως θέματα που αφορούν την κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, ενώ, επίσης, άλλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι το θέμα της στέγασης και των αστέγων. Παρά ταύτα, με την οικονομική δύναμη και τη ζωντάνια της χώρας μας και της ποικιλόμορφης κοινότητάς μας, καμία πρόκληση δεν είναι πέρα από την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε.

Οι κρίσιμες ημερομηνίες στις ΗΠΑ

15-18 Ιουλίου 
Στο συνέδριο των Ρεπουμπλικανών στο Μιλγουόκι αναδεικνύεται ο υποψήφιος του κόμματος

23 Ιουλίου ή 13 Αυγούστου
Ντιμπέιτ των υποψήφιων αντιπροέδρων των δύο κομμάτων στο CB

19-22 Αυγούστου
Οι Δημοκρατικοί ψηφίζουν τον δικό τους υποψήφιο πρόεδρο ένα μήνα αργότερα στο Σικάγο

10 Σεπτεμβρίου
Δεύτερο τηλεοπτικό ντιμπέιτ των δύο υποψήφιων προέδρων στο στούντιο του ABC

5 Νοεμβρίου
Οι εκλογές διεξάγονται πάντα την πρώτη Τρίτη του ΝοεμβρίουUnmute

Remaining Time -0:00Fullscreen

20 Ιανουαρίου 2025
Ορκωμοσία του νέου προέδρου και αντιπροέδρου

Πηγή: Καθημερινή