ΕΛΛΑΔΑ

Το Μινιόν και η συναρπαστική ιστορία του

December 6, 2023

Γράφει η Έλένα Ντάκουλα *

Για όλους όσοι ήταν παιδιά στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, οι γιορτές των Χριστουγέννων ήταν συνώνυμες με τον 6ο όροφο του πολυκαταστήματος ΜΙΝΙΟΝ. Εκεί, στηνόταν ένα ολόκληρο σκηνικό με ήρωες από τον μαγικό κόσμο των παραμυθιών ή ταινιών του Ντίσνεϊ, να δημιουργούν έναν επίγειο παράδεισο για τους μικρούς επισκέπτες, που δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από τις παραδοσιακά χριστουγεννιάτικες μητροπόλεις του κόσμου.

Η αναμνηστική φωτογραφία στα γόνατα του Αη-Βασίλη, μπορεί να υπάρχει ακόμη ξεχασμένη μέσα σε κάποιο συρτάρι ή σε κάποιο album.

***Η γράφουσα με τις αδελφές της στο Μινιόν***

Ίσως δε, αρκετοί θυμούνται τον Αη-Βασίλη να κατεβαίνει από το αεροπλάνο, στο αεροδρόμιο του Ελληνικού και την φαντασμαγορική πομπή να τον συνοδεύει μέχρι την Ομόνοια, με την φιλαρμονική και τις μαζορέτες να δημιουργούν ένα γιορτινό κλίμα, που συμμετείχαν οι πάντες, ανεξαρτήτου ηλικίας. Και στον 6ο όροφο, λίγο πριν πάρει την θέση του στη πολυθρόνα, να τον υποδέχεται ο ιδιοκτήτης του θρυλικού πολυκαταστήματος, μοιράζοντας σοκολάτες στα παιδιά!

Ποιος ήταν όμως ο Γιάννης Γεωργακάς (1913-2002), που ίδρυσε το… πρώτο και «μεγαλύτερο μεγάλο» πολυκατάστημα της Ελλάδος και των Βαλκανίων, το 11ο της Ευρώπης, με 1.000 υπαλλήλους, 4.000.000 επισκέπτες τον χρόνο, 2.500 προμηθευτές και 120.000 είδη προς πώληση, από καρφίτσες μέχρι αυτοκίνητα;

Γεννήθηκε στην Ολυμπία, σε μία πάμφτωχη οικογένεια. Σε ηλικία 13 ετών, αναζήτησε την τύχη του στην Αθήνα. Δούλεψε στο μπακάλικο ενός θείου, σερβιτόρος σε εστιατόριο, σε πρατήριο τσιγάρων και ως τσιλιαδόρος σε παπατζή. Διψώντας για μάθηση αλλά και μη θέλοντας να περάσει τη ζωή του, όπως ο τσιλιαδόρος, γράφτηκε σε νυχτερινό σχολείο για εμποροϋπαλλήλους «για να πάρω το απολυτήριο του γυμνασίου. Μετά είδα πως μου χρειάζεται απολυτήριο λυκείου για να πάω στο πανεπιστήμιο», όπως αναφέρει στην αυτοβιογραφία του.
Απέκτησε το πρώτο πανεπιστημιακό πτυχίο στα 45 του χρόνια ενώ το δεύτερο, στα … 83!

Μόλις ολοκλήρωσε τις στρατιωτικές του σπουδές άρχισε να δουλεύει ως πλασιέ, με το ποδήλατό του, προμηθεύοντας τα περίπτερα, μεταξύ αυτών και ένα μικρό, ξύλινο περίπτερο στα Χαυτεία, με την επωνυμία “Μινιόν” (από το ομηρικό «μινύος» που σημαίνει πολύ μικρός). Το συγκεκριμένο, που ξεχώρισε απ’ όλα τα άλλα, γιατί διέθετε από τσιγάρα, εφημερίδες, στυλό, είδη καπνού και πολλά χρηστικά μικροαντικείμενα, μαγνήτισε τον νεαρό Γεωργακά και αποτέλεσε έμπνευση για τα επόμενα βήματά του και αφορμή για να αναδειχθεί το επιχειρηματικό του δαιμόνιο.

**Η φωτογραφία είναι από το βιβλίο του Ι. Γεωργακά**

Γνωρίστηκε με τον ιδιοκτήτη, Άγγελο Σεραφειμίδη, που μόλις είχε έρθει από την Αμερική και τον έπεισε να συνεργαστούν (τέλη του 1934). Οι δύο συνέταιροι άρχισαν να εφαρμόζουν πρωτοπόρες τακτικές προκειμένου να προσελκύσουν πελάτες, βάζοντας στα ράφια είδη που δεν πωλούσαν τα υπόλοιπα περίπτερα, όπως ξυραφάκια, βελόνες, κλωστές. Σύντομα άνοιξαν ένα δεύτερο περίπτερο, το 1938 το πρώτο τους μαγαζί στα Χαυτεία ενώ το 1944, το πρώτο τους κατάστημα στην οδό Πατησίων 13, στη θέση του γωνιακού καταστήματος ετοίμων ενδυμάτων Ζελιώτη.

Η συνεργασία τους διακόπηκε με την αναχώρηση του Σεραφειμίδη στην Αμερική. Απτόητος ο Γεωργακάς συνέχισε, παρά τις αντιξοότητες, την ανοδική πορεία προς την επιτυχία, δημιουργώντας μία ανθρώπινη αλλά πρωτοποριακή επιχείρηση! Καθιέρωσε τις διαφημίσεις στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση, εδραίωσε τις ετήσιες εκπτώσεις και τις προσφορές, κατήργησε τα παζάρια, θέτοντας συγκεκριμένες τιμές, εισήγαγε τη λίστα αγορών και τη λίστα γάμου.

Η σκληρή δουλειά, ο ορθολογισμός, η διορατικότητα, η ευρηματικότητα και η ικανότητά του στο marketing συνετέλεσαν στο να μετατραπεί το ΜΙΝΙΟΝ σ’ ένα σύγχρονο πολυκατάστημα, μέσω του οποίου το λιανεμπόριο μπήκε σε μία νέα εποχή και δικαίως το αποκαλούσαν Μέκκα του shopping στην Ελλάδα.
Αποτελούσε δε, ταξίδι προορισμού από διάφορα μέρη της χώρας! Διέθετε κυλιόμενες σκάλες, κλιματισμό, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, εστιατόριο, καφετέρια, κομμωτήριο, σούπερ-μάρκετ, γραφείο ταξιδιών και μία τεράστια γκάμα προϊόντων, ικανά να ικανοποιήσουν και τον πιο απαιτητικό καταναλωτή.

Η κάθε επίσκεψη σ’ αυτό ήταν εμπειρία αλλά και ψυχαγωγία, λόγω των happenings που διοργανώνονταν. «Δεν υπήρχε κάτι που δεν γινότανε στο ΜΙΝΙΟΝ», λέει ο πρώην διευθυντής του καταστήματος, κος Πιπέρης, «Κάναμε επιδείξεις μόδας στις βιτρίνες, θεατρικές παραστάσεις για παιδιά με τον θίασο του Θανάση Βέγγου και του Χάρρυ Κλίν, συναυλίες με την Χαρούλα Αλεξίου και τον Άλκη Πάνο, διοργανώναμε πανελλήνιο διαγωνισμό τραγουδιού με έπαθλο 800.000 δρχ.» Στους διαδρόμους του πολυκαταστήματος εκτέθηκαν έργα του Γιάννη Γαϊτη και παρέλασαν μοντέλα με δημιουργίες του Γιάννη Τσεκλένη, με τις σχολικές ποδιές του να γίνονται ανάρπαστες.

Ένα όμως από τα σημαντικότερα επιτεύγματά του ήταν το θαυμάσιο κλίμα που είχε καλλιεργήσει ως εργοδότης, επιδεικνύοντας ένα ήθος και μία ευαισθησία που στις μέρες μας σπανίζουν.
Είχε καθιερώσει bonus έγκαιρης προσέλευσης για το προσωπικό καθώς και bonus για την επίτευξη στόχων στις πωλήσεις, ενώ όποιος έκοβε το κάπνισμα επί έξι μήνες έπαιρνε διπλό µισθό. Διοργάνωνε σεμινάρια για τα στελέχη του, οργάνωνε εκδρομές για τους εργαζόμενους, και όλοι αισθάνονταν σαν μία μεγάλη οικογένεια, μέσα σ’ έναν εργασιακό παράδεισο.

Και έφτασε η στιγμή, που του το ανταπέδωσαν, βοηθώντας τον, οικειοθελώς, για την ανοικοδόμηση της επιχείρησης, μετά την ολοσχερή καταστροφή του καταστήματος από εμπρησμό, τα ξημερώματα της 19ης Δεκεμβρίου 1980, με τις ζημιές ν’ υπολογίζονται γύρω στα 2 δις δραχμές, κάνοντας στάχτη μόχθο, κόπους, όνειρα και οράματα ετών. Την ευθύνη ανέλαβε η οργάνωση «Οκτώβρης ’80».
Ένα από τα πιο συγκινητικά γράμματα που έστειλε, ένα μικρό παιδί τότε, έγραφε: «Mην στεναχωριέστε κύριε Ιωάννη. Θα σπάσω τον κουμπαρά μου να ξαναφτιάξουμε το ΜΙΝΙΟΝ».

Ο Γεωργακάς, αρνήθηκε να κηρύξει πτώχευση και δούλεψε πυρετωδώς για ξαναστήσει το «παιδί» του στα πόδια του. Το νέο ΜΙΝΙΟΝ αναγεννιέται από τις στάχτες του, σε χρόνο ρεκόρ, αλλά τίποτα δεν είναι όπως παλιά.

Το 1983, πέρασε στα χέρια του κράτους, αφού εντάχθηκε στις προβληματικές επιχειρήσεις και ο Γεωργακάς το διοικούσε μεν, αλλά ως υπάλληλος. Το 1991, μαζί με μία ομάδα επιχειρηματιών απέκτησε τον έλεγχο της επιχείρησης, αλλά έναν χρόνο αργότερα, καταπονημένος και σε προχωρημένη ηλικία, πουλά το μερίδιό του και αποχωρεί. Έκτοτε, το ΜΙΝΙΟΝ ήλθε αντιμέτωπο με μία σειρά από δυσμενείς καταστάσεις και προβλήματα ρευστότητας που το οδήγησαν σε οριστικό λουκέτο, τον Ιανουάριο του 1998.

Μαζί του, έκλεισε ένα τεράστιο κεφάλαιο της ιστορίας του ελληνικού εμπορίου που μέσα σ’αυτό βρίσκονται χιλιάδες χριστουγεννιάτικες παιδικές – και όχι μόνο- αναμνήσεις.

Πριν λίγες μέρες, φωταγωγήθηκε και πάλι το κτίριο που θα στεγάσει εντός του 2024 το νέο concept Mινιόν, προαναγγέλλοντας μία νέα εποχή. Όποια και αν είναι αυτή ο «πατέρας» του δεν θα βρίσκεται στην είσοδο για να την υποδεχθεί!