Γράφει ο Χρήστος Παναγιωτόπουλος *
Η Ελλάδα προσελκύει σχεδόν 30 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Αυτό την καθιστά έναν από τους δημοφιλέστερους ταξιδιωτικούς προορισμούς στον κόσμο και αποτελεί βασικό στοιχείο της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας. Μαγευτικά μικρά ηλιόλουστα νησάκια με πεντακάθαρα κρυστάλλινα νερά, χρυσές αμμουδιές, γραφικά τοπία.
O τουρισμός είναι μια ατμομηχανή που θέτει σε κίνηση εμπορικούς και επαγγελματικούς μηχανισμούς μιας χώρας, συμβάλλοντας και στη μείωση της ανεργίας. Οι περισσότεροι τόποι ζουν και συντηρούνται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, ιδιαίτερα οι πολλές μικρές επιχειρήσεις τους.
Οι περισσότεροι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, κάποιοι εκ των οποίων λειτουργούν οικογενειακές επιχειρήσεις, δίνουν όλη τους την αγάπη για να προσφέρουν τις ανέσεις και τις παροχές τους, στους τουρίστες. Είναι άνθρωποι του μόχθου. Στο τελείωμα κάθε καλοκαιρινής σεζόν οι περισσότεροι από αυτούς παλεύουν τους δύσκολους μήνες του χειμώνα για να κρατηθούν έως την επόμενη άνοιξη. Ένας σκληρός και άνισος αγώνας.
Η δύναμη που έχει κάθε επιχείρηση ώστε να ανταπεξέλθει σ’ αυτόν τον αγώνα, είναι οι υπάλληλοι που προσλαμβάνει. Συχνά σε μικρές επιχειρήσεις το προσωπικό είναι μετρημένο στα δάχτυλα του ενός χεριού. Και πραγματικά είναι ήρωες όταν αναγκάζονται να παράγουν δουλειά περισσότερη απ’ όση τους αντιστοιχεί.
Πολλοί επιχειρηματίες δεν το καταλαβαίνουν αυτό. Πιστεύουν ότι το προϊόν κάνει τη διαφορά και μόνο. Λάθος αγαπητοί μου φίλοι. Δεν επιλέγουμε πάντοτε τον νοστιμότερο μεζέ, αλλά επιλέγουμε τον άνθρωπο που θα μας υποδεχθεί με την ευγένεια που αρμόζει. Αν θα χαρεί με τη παρουσία μας ή αν θα μας αντιμετωπίσει σαν προϊόν της ταμειακής μηχανής. Εξαιρετικές αλυσίδες καταστημάτων έχουν στη δούλεψή τους υπαλλήλους, κουρασμένους, βασανισμένους, που δίνουν όλη τους την ψυχή.
Από μικρό παιδί ζω και εργάζομαι σ’ ένα τέτοιο μικρό νησί. Από τα παιδικά μου χρόνια ακούω την έκφραση «ουδείς αναντικατάστατος», όσον αφορά την εργασία. Η αλήθεια είναι ότι το πίστευα μέχρι πριν λίγα χρόνια. Είμαι βέβαιος ότι οι περισσότεροι έχουν την ίδια άποψη.
Η εμπειρία όμως με άλλαξε. Συμφωνώ ότι η ζωή προχωράει και πάντα θα υπάρχουν νέοι υπάλληλοι. Έχω δει όμως πολλές μικρές επιχειρήσεις να έχουν μία καλή ομάδα υπαλλήλων και να ανήκουν στην ελίτ του είδους τους. Μα το λάθος τους είναι ακριβώς στο πως συμπεριφέρονται στο προσωπικό τους. Είναι η κούραση, το άγχος, η κακή ψυχολογία κακοπληρωμένων υπαλλήλων.
Σίγουρα όλοι έχουμε βρεθεί σε εστιατόριο που το φαγητό δεν ήταν καλό ή παγωμένο ή σ΄ ένα κατάστημα που η εξυπηρέτηση ήταν χάλια. Θα πάμε ξανά; Όχι. Προσωπικά, έχω αποχωρήσει και δεν έχω ξαναπάει σε μαγαζιά που δεν μου άρεσε η συμπεριφορά υπαλλήλων, κάτι που θα αργήσει μία επιχείρηση να αντιληφθεί, αλλά μέχρι τότε θα χάνει πελάτες.
Υπάρχουν άτομα που έχουν “δέσει” τόσο αρμονικά με την εργασία τους, λες και γεννήθηκαν μέσα σ’ αυτή και φεύγοντας, οι επιχειρήσεις τους αντικατέστησαν πολλές φορές, χωρίς να φτάσουν ποτέ το επίπεδο τους. Έχω δει ταβερνούλες που ελάχιστοι εργαζόμενοι την κρατούσαν όρθια με αξιοπρέπεια και όταν έφυγαν αντικαταστάθηκαν με περισσότερο εργατικό δυναμικό, αλλά με μεγάλα προβλήματα.
Σ’ αυτό το σημείο έρχεται το: «ουδείς αναντικατάστατος». Αφεντάδες μικροί και μεγάλοι, να σέβεστε τα χέρια και τα πόδια που σας στηρίζουν. Όταν κρατάτε σωστούς ανθρώπους στη παλάμη σας, ανταμείψτε τους!
Ο αρχαίος ελληνικός κόσμος είχε θεσπίσει το νόμο της αναγκαίας αντιπροσφοράς σε ότι μας προσφέρεται. Η αναγνώριση της προσφοράς είναι το κλειδί στις σχέσεις εργατικού δυναμικού και εργοδοτών. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στη ζωή όλα είναι «δούναι και λαβείν».
Όταν αρχίζει να ισχύει μόνο το «λαβείν», επιβάλλεται να βγούμε από αυτά τα πλαίσια. Μόνο από την διαδικασία του σεβασμού θα απαλλαγούμε από τις συνέπειες του «ουδείς αναντικατάστατος».
- Ο Χρήστος Παναγιωτόπουλος ασχολείται με την λογοτεχνία και την αρθρογραφία.
