Στις αρχές του περασμένου αιώνα, όταν άρχισε η μετανάστευση των Καρπαθίων στην Αμερική, μόνο στα ανθρακωρυχεία μπορούσαν να βρουν δουλειά. Έξι μέρες την εβδομάδα, 12 ώρες την ημέρα μέσα σε επικίνδυνο και ανθυγιεινό περιβάλλον, όπως το περιγράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης:
«Ν’ αφήσεις τ’ ακρογιάλια σου, τον καθαρό αέρα,
να μπεις στη καρβουνόμινα κι όξω να λάμπ’ η μέρα».
Οι επόμενοι, για καλύτερα, έπιαναν δουλειά στα χαλυβουργεία όπου οι συνθήκες ήταν κάπως καλύτερες. Δούλευαν και σ’ αυτά έξι μέρες την εβδομάδα και 12 ώρες την ημέρα, μέσα σε αφόρητη ζέστη από τα πυρακτωμένα σίδερα, όπως και πάλι περιγράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης:
«Άλλοι στα εργοστάσια, με το ψηλό φουγάρο,
εψήσαν το κορμάκι τους, ωσάν τον μπακαλιάρο».
Άλλοι, στην συνέχεια, έπιαναν δουλεία στα εστιατόρια ως πιατάδες (στην λάντζα) όπου υπήρχε μεν περισσότερη ασφάλεια, αλλά με πιο χαμηλές αποδοχές. Είχαν όμως την ευκαιρία να γίνουν μάγειροι και μια μέρα να αποκτήσουν και δικό τους εστιατόριο. Με το ακόλουθο δίστιχο αναφέρεται στους πιατάδες ο Νίκος Κωνσταντινίδης:
«Στην Κάρπαθο εγλέντιζα και χαίρουµου τα νιάτα,
και τώρα στην Αµερική, µηχανικός στα πιάτα».
Οι δυσκολίες και τα βάσανα που έζησαν οι πρώτοι μετανάστες, δεν κατάφεραν να μειώσουν σε ορισμένους απ’ αυτούς το ενδιαφέρον τους προς τα γράμματα. Μεταξύ αυτών ο Γιάννης Κοκκινίδης, σπούδασε μηχανικός στο Columbia University και ήταν αυτός που αργότερα σχεδίασε το Cross Bronx Expressway.
Το ενδιαφέρον και τα όνειρα για τα γράμματα αυξάνεται και μεταξύ των παιδιών και των εγγονών των πρώην ανθρακωρύχων. Μεταξύ αυτών ο Νίκος Δαλιάνης, σπούδασε χημικός πρώτα στο University of Chicago και αργότερα στο Massachusetts Institute of Technology και συνέβαλε στην μετατροπή του Ουράνιου σε Πλουτώνιο και στην κατασκευή της ατομικής βόμβας.
Το ενδιαφέρον για τα γράμματα μεταξύ των εγγονών των πρώτων μεταναστών και αυτών που ήρθαν από την Ελλάδα για ανώτερες σπουδές όλο και αυξάνει. Ο μεταναστευτικός νόμος του 1965, που έδωσε την ευκαιρία σε 100.000 Έλληνες να μεταναστεύσουν στην Αμερική, αποτελεί σημαντική «αιμοδοσία» στον Ελληνισμό της Αμερικής και στην παιδεία των Ελληνοαμερικανών. Τώρα, οι μετανάστες έρχονται με τις γυναίκες και τα παιδιά τους που φοιτούν στα δημόσια σχολεία και συνεχίζουν ανώτερες σπουδές στα πανεπιστήμια.
Το 1974 ήλθε στην Αμερική ο Παναγιώτης Εμ. Μανωλιός σε ηλικία έξι ετών, με τους γονείς και τα αδέλφια του. Φοίτησε πρώτα στο δημόσιο σχολείο και στην συνέχεια πήρε το διδακτορικό του στο University of Texas στο Austin, όπου ειδικεύτηκε στο Computer Science και απέκτησε το PhD.
Στην συνέχεια δίδαξε στο Georgia Institute of Technology στην Atlanta (2001-2007) και στο Northeastern University στο Boston ως full professor (2007-μέχρι σήμερα). Φέτος αποφοίτησε από το ίδιο Πανεπιστήμιο (Northeastern University) με την ίδια ειδικότητα (Bachelor of Science in Computer Science and Minor in Mathematics) με High Honors (υψηλότερο έπαινο) και ο γιος του Μανώλης, και είχε την χαρά ο ίδιος ο Παναγιώτης να του απονείμει το δίπλωμα του.
From Miner Professors in Universities
By Manolis Cassotis
At the beginning of the last century, when the migration of Karpathians to America began, they could only find work in the coal mines. Six days a week, 12 hours a day in a dangerous and unhealthy environment, as Nikos Konstantinidis describes it (in free translation):
“To leave your shores, the fresh air,
to enter the coal mine, while outside the sun shines”.
The next ones, for better, got jobs in the steel mills where the conditions were somewhat better. They also worked six days a week and 12 hours a day, in unbearable heat from the red-hot irons, as Nikos Konstantinidis describes again (in free translation):
“Others in the factories, with the high chimney,
they cooked their little body, like cod.”
Others subsequently got jobs in restaurants cleaning dishes, where was more security with lower wages. But they had the opportunity to become cooks and one day to own their own restaurant. With the following couplet, Nikos Konstantinidis refers to the dishwashers (in free translation):
“In Karpathos I had good time rejoicing in youth,
and now in America, I am an “engineer” in cleaning dishes”.
The difficulties and sufferings experienced by the first immigrants did not manage to reduce some of them their interest in letters. Among them, Yiannis Kokkinidis, studied engineering at Columbia University and was the one who later designed the Bronx Express Way.
The interest and dreams for letters are also growing among the children and grandchildren of former miners. Among them, Nick Dalianis, studied chemistry first at the University of Chicago and later at the Massachusetts Institute of Technology and contributed to the conversion of Uranium into Plutonium and the construction of the atomic bomb.
The interest in letters among the grandchildren of the first immigrants and those who came from Greece for higher studies is increasing. The immigration law of 1965, which gave the opportunity to 100,000 Greeks to immigrate to America, is an important “blood donation” to Hellenism in America and to the education of Greek Americans. Now, immigrants come with their wives and children who attend public schools and pursue higher studies at universities.
In 1974, Peter Em. Manolios came to America at the age of six with his parents and siblings. He first attended public school and then earned his doctorate at the University of Texas at Austin, where he majored in Computer Science and earned his PhD. He then taught at the Georgia Institute of Technology in Atlanta (2001-2007) and at Northeastern University in Boston as a full professor (2007-present). This year his son Emanuel, also graduated from the same University (Northeastern University) with the same specialty (Bachelor of Science in Computer Science and Minor in Mathematics) with High Honors, and Peter himself had the pleasure of awarding him his diploma.
