ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Υπερπαραγωγή με όλη την σημασία της λέξεως ήταν η εκδήλωση του Συλλόγου Αθηναίων της Νέας Υόρκης για την 78η επέτειο της Απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς κατακτητές.
Η εκδήλωση έλαβε χώρα το απόγευμα της Κυριακής, 6 Νοεμβρίου 2022 στο Αρχιεπισκοπικό Πολιτιστικό Κέντρο στην Αστόρια και κατά κοινή ομολογία ήταν άρτια οργανωμένη και εξέπεμψε μηνύματα με πολλούς αποδέκτες.
Η πρόεδρος Βάνα Κοντομέρκου και η οργανωτική επιτροπή συνεργάστηκαν άψογα με την παρουσιάστρια Δώρα Λαγού, την κεντρική ομιλήτρια, Δρ. Δέσποινα Αφεντούλη και τον Θανάση Τζούβελη που ανέλαβε την ηχοληψία και την προετοιμασία του οπτικο-ακουστικού υλικού και κατάφεραν να διοργανώσουν μια άκρως ενδιαφέρουσα εκδήλωση και να καθηλώσουν τα βλέμματα του κοινού.
Η ομιλία της Δρ. Δέσποινας Αφεντούλη πλαισιώθηκε από την απαγγελία των ποιημάτων «Ρωμιοσύνη» του Γιάννη Ρίτσου και «Χάρις 1944» του Μανώλη Αναγνωστάκη, καθώς επίσης από βίντεο από τους αγώνες των Αθηναίων για την ελευθερία και τα αυθεντικά ρεμπέτικα τραγούδια της εποχής, τα οποία συνεπήραν το κοινό.
Η κ. Βάνα Κοντομέρκου συνεχάρη την ομιλήτρια και όλους όσους συνέβαλαν στην επιτυχία της επετειακής εκδήλωσης.
Η ομιλία
Η ομιλία της Δρ. Δέσποινας Αφεντούλη με θέμα «από τη γερμανική κατοχή στην απελευθέρωση της Αθήνας» κέντρισε το ενδιαφέρον του κοινού καθώς δεν αποτελούσε ένα αναμάσημα των ιστορικών γεγονότων που οδήγησαν στην απελευθέρωση της πρωτεύουσας, αλλά εμπεριείχε πολλές ενδιαφέρουσες αναφορές οι οποίες προέβαλαν στις πραγματικές της διαστάσεις την προσφορά της Αθήνας και γενικότερα της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στην νίκη κατά του φασισμού.
Παραθέτουμε μερικά αποσπάσματα από την ομιλία της Δρ. Δέσποινας Αφεντούλη:
«[…] Ο ελληνικός λαός γιορτάζει λοιπόν, την απελευθέρωσή του, πριν ακόμα οι Γερμανοί εκκενώσουν την Αθήνα. […] Η βαριά σκιά των ημερών της κατοχής ανήκε πλέον στο παρελθόν. Ωστόσο, οι ζημιές που επέφερε η γερμανική κατοχή στην Ελλάδα και στον ελληνικό λαό ήταν ανυπολόγιστες. […]
Η Αθήνα ήταν μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που βίωσε σκληρές στιγμές από τον Γερμανό κατακτητή, παράλληλα όμως, έγραψε και χρυσές σελίδες, λόγω της αντίστασης που επέδειξε. […] Η αντίσταση των Ελλήνων δεν κάμφθηκε ούτε την τελευταία χρονιά της κατοχής (1944), παρά το γεγονός ότι οι Γερμανοί προέβαιναν σε αποτρόπαιες πράξεις, βασανισμούς, φυλακίσεις, εκτελέσεις και μπλόκα.
Χιλιάδες ήταν οι απώλειες των ανθρωπίνων ζωών. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τους απαγχονισθέντες στην Καισαριανή από τους Γερμανούς λίγο πριν αποχωρήσουν τα γερμανικά στρατεύματα από την Αθήνα;
Ποιος μπορεί να ξεχάσει, τα αναγνωρισμένα ολοκαυτώματα σε όλη την ελληνική επικράτεια, τις εκτελέσεις αμάχων, ακόμη και παιδιών, ως αντίποινα σε πράξεις αντίστασης του ελληνικού λαού;
Τα γερμανικά στρατεύματα άφηναν πίσω τους καμένη γη. Τεράστιες οι υλικές καταστροφές καθ’ όλη τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Ακόμα και όταν οι Αθηναίοι γιόρταζαν την απελευθέρωση, οι Γερμανοί αποπειράθηκαν να κάνουν δολιοφθορές […].
Στο πλαίσιο αυτής της ομιλίας, εστιάσαμε την προσοχή στην Αθήνα. Ας αναλογιστούμε όμως, τη συνεισφορά της Ελλάδας ευρύτερα στον αγώνα κατά του ναζισμού και φασισμού σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ας αναλογιστούμε τη συνολική ζημιά που άφησε η τριπλή κατοχή στην Ελλάδα και τι πέρασε ο ελληνικός λαός για να σταθεί και πάλι στα πόδια του.
Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας ενώ προσπαθεί να αποκηρύξει το ναζιστικό παρελθόν της, αρνείται ταυτόχρονα να τηρήσει τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα ως προς τις γερμανικές οφειλές, τόσο από το κατοχικό δάνειο, όσο και από τις πολεμικές αποζημιώσεις από τις θηριωδίες που προκάλεσαν τα στρατεύματα της γερμανικής κατοχής.
Βάσει του διεθνούς δικαίου, τρεις είναι οι κατηγορίες των διεθνών εγκλημάτων: εγκλήματα κατά της ειρήνης, εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Στην περίπτωση της Ελλάδας, έχουν διαπραχθεί και οι τρεις κατηγορίες εγκλημάτων. Πώς μπορεί άραγε, να υπάρξει ουσιαστική συμφιλίωση μεταξύ των λαών όταν δεν τηρείται η Διεθνής και Ευρωπαϊκή Νομιμότητα από όλα τα κράτη;
Ακόμη και σήμερα, όμως, σε πολλές χώρες ευδοκιμούν ακροδεξιά μορφώματα και ο εθνικισμός ως συνέπεια της κρίσης της νομιμότητας των κομμάτων λόγω του τρόπου διαχείρισης κυρίως, της οικονομικής κρίσης. Ποιο είναι το μέλλον της Ευρώπης, με την άνοδο της Ακροδεξιάς; Ποιες θα είναι οι συνέπειες στην Ευρώπη, όταν η νοοτροπία του συμβιβασμού αντικατασταθεί από σφοδρές συγκρούσεις και όταν εκδηλωθούν τα αντικρουόμενα συμφέροντα μεταξύ των λαϊκιστών εκπροσώπων τους; […]
Και επειδή όλοι γνωρίζουμε τις συνέπειες του εμφυλίου που ακολούθησε λίγο μετά την απελευθέρωση της Αθήνας από τη γερμανική κατοχή, θα ήθελα να τονίσω ότι κρίσεις – οικονομικές, κοινωνικές, εθνικές, πολιτικές – πάντοτε θα υπάρχουν. Και όσο υπάρχουν κρίσεις, τόσο υπάρχει ο κίνδυνος να εργαλειοποιείται ο φόβος – πραγματικός ή πλασματικός – στην άσκηση πολιτικής, ως απειλή ή και ως αφύπνιση.
Ο εθνικισμός, η άνοδος της ακροδεξιάς και του λαϊκισμού, χωρίς πολιτικό πρόγραμμα, αποτελούν σοβαρά επιζήμια ζητήματα στη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Οι πολιτικές λύσεις σε διεθνή ζητήματα, προϋποθέτουν την ειλικρινή συνεργασία και όχι, την εσωστρέφεια και την απομόνωση.
Όμως, πέρα από την ευθύνη που φέρουν οι πολιτικές ηγεσίες, υπάρχει και η ατομική ευθύνη. […] Είναι χρέος μας, ιδιαίτερα σε δύσκολες στιγμές για τη χώρα μας, να εστιάζουμε όχι σε αυτά που μας διχάζουν, αλλά σε αυτά που μας ενώνουν. […]
Η σημερινή εκδήλωση φωτίζει ακριβώς τα θαύματα που μπορεί να πετύχει ο Ελληνισμός όταν είναι ενωμένος για έναν κοινό καλό σκοπό. Μνημονεύουμε τις θυσίες όσων αγωνίστηκαν για την ελευθερία, που υπερασπίστηκαν την πατρίδα, που ποτέ δεν έπαψαν να ελπίζουν στον αγώνα για τη δικαιοσύνη. Με τον ηρωισμό τους επιβεβαίωσαν για άλλη μια φορά, το «Θέλει αρετήν και τόλμην Η ελευθερία», του ποιητή μας, Ανδρέα Κάλβου. […]»
