ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Το να γιορτάζουμε τα εγκαίνια του νέου περικαλούς μαρμάρινου ναού του Αγίου Νικολάου και μάλιστα την 4η Ιουλίου, ημέρα της Ανεξαρτησίας στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι από μόνο του ένα καλό σημάδι.
Το να ξεχνούμε όμως τους εργάτες και τους πρωτεργάτες του ιστορικού ναού, που χάθηκε στο τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, δείχνει έλλειψη σεβασμού στην ιστορία και μάλιστα την ίδια στιγμή που γιορτάζουμε τα 100 χρόνια της Ιεράς Αρχιεπισκοπής.
Κανένας, μα κανένας από όσους ήταν χθες μέσα στο ναό του Αγίου Νικολάου, δεν έζησε και δεν πήγε ποτέ στο παλιό εκκλησάκι που ήταν περικυκλωμένο από ένα ανοικτό πάρκινγκ.
Ουδέποτε, όσες φορές βρέθηκα εκεί, είτε ήταν Μεγάλη Εβδομάδα, είτε ήταν η ημέρα των Θεοφανείων, είδα κάποιον από τους λεγόμενους «Άρχοντες» ή κάποιον της «Ηγεσίας των 100». Ήταν απόντες όλοι, πρώτα γιατί επρόκειτο για ένα εκκλησάκι μικρό, απλό και ταπεινό.
Όπως απλός και ταπεινός ήταν και ο προϊστάμενος του ναού, ο μακαριστός Ιωάννης Ρώμας. Αυτός ήταν ο αφανής ήρωας, που στο άκουσμα της είδησης για την πτώσης των Δίδυμων Πύργων έτρεξε παρακαλώντας τους Αστυνομικούς να τον αφήσουν να πάει κοντά, μήπως καταφέρει και σώσει κάτι από το ναό.
Για μέρες κανείς δεν ήξερε τι είχε απογίνει ο ναός. Κανείς δεν φανταζόταν ποτέ ότι εκείνοι οι Πύργοι θα έπεφταν λες και ήταν χάρτινοι.
Θυμάμαι, προσωπικά, ότι ρωτούσα μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, με επιμονή τους Ελληνικής καταγωγής δημοσιογράφους των τοπικών καναλιών αν είδαν ή αν άκουσαν κάτι. Ανάμεσα τους και την Άλεξις Χριστοφόρους. Σήμερα εκείνη είναι ανταποκρίτρια του ABC, ενώ παλαιότερα εργάστηκε και στην τηλεόραση Bloomberg TV.
Οι μέρες που ακολούθησαν το τρομοκρατικό χτύπημα ήταν δύσκολες για όλους όσοι ήταν στη Νέα Υόρκη.
Την δεύτερη κιόλας ημέρα μου ζητήθηκε να πάω στο κτήριο του CBS, στην 57η οδό, για να πάρω συνέντευξη με τον αυτόπτη μάρτυρα, τον αγαπητό Διονύση (Ντένη) Λυμπεράτο. Μετά την συνέντευξη τον ρώτησα εάν είδε ή είχε ακούσει κάτι για την τύχη του Αγίου Νικολάου.
Μια εβδομάδα νωρίτερα, είχα περάσει μπροστά από το ναό, με αυτοκίνητο καθώς είχα κατέβει στην περιοχή για να επισκεφτώ την Επιτροπή Εκλογών (Board of Election).
Tελικά, με την μεσολάβηση πολλών πολιτικών και άλλων παραγόντων επετράπη να προσεγγίσει το σημείο μηδέν ο τότε Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος. Αυτή η εικόνα θα μείνει χαραγμένη στο μυαλό μας για πάντα. Να ευλογεί ο Αρχιεπίσκοπος έναν στρατιώτη στα ερείπια των διδύμων πύργων σε καιρό ειρήνης.
Το σημείωμα αυτό όμως σκοπό έχει να υπενθυμίσει στους νεότερους ότι η ιστορία δεν σβήνεται ούτε ξαναγράφεται.
Ο π. Ρώμας μπορεί να έχασε την εκκλησία του, αλλά ποτέ δεν έπαψε να ασχολείται με αυτή. Ακόμα και όταν για λόγους ανάγκης, η μικρή κοινότητα του Αγίου Νικολάου μεταφέρθηκε στον Καθεδρικό ναό των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Μπρούκλιν.
Για δεκαοχτώ χρόνια συμμετείχα κάθε Μεγάλη Παρασκευή στην περιφορά του Επιταφίου των δυο Κοινοτήτων. Πάντα κοντά στον μακαριστό π. Ιωάννη και την πρεσβυτέρα του. Είναι κοινό μυστικό ότι μέσα στο ιερό στην Αγία Τράπεζα μνημονεύονται τα ονόματα των ιεραρχών και των ιερέων.
Χθες σε ζωντανή μετάδοση από τον ανακαινισμένο Άγιο Νικόλαο δεν άκουσα πάντως να μνημονεύεται το όνομα του μακαριστού πατέρα Ρώμα. Ίσως και να μην έγινε, είπα μέσα μου, αλλά πάλι η παράλειψη μου φαινόταν δύσκολη.
Έξω από το ναό στα καθίσματα πρόσεξα την κ. Ρεγγίνα Κατοπόδη που συμμετέχει στην επιτροπή των Φίλων του Αγίου Νικολάου.
Και είδα και τον αρχιτέκτονα τον κ. Νικόλαο Κουτσομύτη που εργάστηκε από την πρώτη στιγμή στα παρασκήνια για την ανοικοδόμηση του ναού, να προσεγγίζει τον Αρχιεπίσκοπο Ελπιδοφόρο για να ρίξει λίγο λάδι στην καντήλα που δεν σβήνει ποτέ και τοποθετήθηκε στην Αγία Τράπεζα.
Ο ναός, γράφει ο συνάδελφος Δημήτρης Τσάκας, θα λειτουργήσει το φθινόπωρο.
Τότε ίσως γυρίσουν πίσω όλοι όσοι γνώρισαν από κοντά και προσευχήθηκαν μέσα στο φιλόξενο παλαιό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.
Και τότε θα πάω κι εγώ για να ανάψω ένα κεράκι στην μνήμη του μακαριστού πατέρα Ιωάννη, που αν σε γνώριζε μια φορά γινόταν φίλος σου για πάντα.
Εύχομαι και προσεύχομαι όπως ο νέος προϊστάμενος του ναού, ο π. Ανδρέας Βυθούλκας να συμβάλει ώστε να μην ξεχαστεί ποτέ η παρακαταθήκη του έργου που άφησε πίσω του ο απλός και ταπεινός λευίτης του Κυρίου ο π. Ιωάννης.
Και τον επόμενο Ιανουάριο να ξαναζωντανέψει η παράδοση που ξεκίνησε ο μακαριστός π. Ιωάννης και να γίνει η κατάδυση του Σταυρού, στα νερά του ποταμού Χάντσον.
Φωτογραφίες: 2 φωτό Αρχείου
Άγιος Νικόλαος (Εσωτερικό και Εξωτερικά)
Thank you for this beautiful & honest tribute to Father John Romas of blessed memory, and the original Saint Nicholas church & community.. I miss the original church there; seeing the picture of it touched my heart. May all of us, in our own small way, try to help this new( if not improved) church, and please God and make Father John proud up in heaven. Am taking this opportunity to mention hearing an account that, amidst the smoke & chaos of the first minutes of the 9/11 disaster, the clanging bell of the church could be heard, potentially orienting people’s sense of direction. Urban legend, perhaps, but it would not surprise me in the least if it was another miracle of Saint Nicholas, glory to Jesus Christ. Thank you.