ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Η Περσεφόνη Μαντέλλου το Μεγάλο Σάββατο, 18 Απριλίου 2020, αποχαιρέτησε τον μάταιο ετούτο κόσμο και ξεκίνησε το αιώνιο ταξίδι για να συναντήσει τον πολυαγαπημένο της σύζυγο Κώστα, την κόρη της Καλλιόπη, τα μεγαλύτερα αδέλφια και τους ίδιους τους γονείς της.
Η είδηση για την εκδημία της προκάλεσε θλίψη και συγκίνηση στους Ηπειρώτες και τους Βορειοηπειρώτες της Αμερικής. Ο ιστορικός Σύλλογος Βορειοηπειρωτών «Πύρρος» το απόγευμα της ίδιας ημέρας ανάρτησε τη θλιβερή είδηση στον «Facebook» του Συλλόγου προκαλώντας θλίψη και συγκίνηση στα μέλη του και σε όλους τους Ηπειρώτες της Αμερικής.
Τα σχόλια των Ηπειρωτών αναμφίβολα αποτελούν βάλσαμο στην ψυχή και στην καρδιά των παιδιών και των εγγονιών της, των αδελφών και των ανιψιών εδώ, στην Ελλάδα και στη μαρτυρική Βόρειο Ήπειρο.
Ο πρώην πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Ομοσπονδίας Μιχάλης Σέρβος, ο οποίος διαμένει στην Φλόριδα εξέφρασε την θλίψη και την συγκίνηση και μεταξύ άλλων έγραψε: «Οι Ηπειρώτες της Αμερικής θα είναι φτωχότεροι χάνοντας μια υπέροχη πατριώτισσα, την Περσεφόνη Μαντέλλου».
Αγωνία και διαρκής αγώνας
Η αείμνηστη γεννήθηκε στην Γριάσδανη του νομού Αγίων Σαράντα της Βορείου Ηπείρου και έζησε μια ζωή με την αγωνία για την μαρτυρική Βόρειο Ήπειρο, διότι όταν δραπέτευσαν από το κομμουνιστικό καθεστώς του αλήστου μνήμης Εμβέρ Χότζα η μεγαλύτερη αδελφή της, η Αθηνά έμεινε στο χωριό και υπέστη τα πάνδεινα από το καθεστώς, διότι θεωρούνταν «θιγμένη».
Η Περσεφόνη και τα αδέλφια της βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του αγώνα των Βορειοηπειρωτών και κατ΄ επέκταση της ομογένειας της Αμερικής και παρείχαν την δυνατότητα στην ομογένεια να γίνει ο εκφραστής του πιο μαρτυρικού κομματιού του ελληνισμού που δεν υπέκυψε στις φυλακίσεις, στις εξορίες, στις φυλετικές, θρησκευτικές και εθνικές διακρίσεις.
Κάθε χρόνο πήγαινε στην Ελλάδα και το μεγαλύτερο μέρος των διακοπών το αφιέρωνε στους Φιλιάτες. Ανέβαινε στο βουνό και μοιρολογούσε μπας και ακούσει από την άλλη πλευρά των ηλεκτροφόρων συρματοπλεγμάτων η αδελφή της, τα ανίψια και τα ξαδέλφια.
Όταν κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος το δικτατορικό καθεστώς και καταργήθηκαν τα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα επισκέφθηκε χωριό της και συναντήθηκε για πρώτη φορά μετά από τέσσερις δεκαετίες με την αδελφή της. Ήταν από τις πιο συγκινητικές στιγμές της ζωής της,
Από την Γριάσδανη στο αμερικανικό όνειρο
Η Περσεφόνη Μαντέλλου το γένος Μάνδρου γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 1933 στο ορεινό χωριό Γριάσδανη – που μοιάζει με κουκίδα στον χάρτη της Βορείου Ηπείρου. Οι γονείς της Αθανάσιος και Μαρίνα Μάνδρου έφεραν στον κόσμο έξι παιδιά και συγκεκριμένα την Αθηνά, τον Δημήτρη, τον Θωμά, την Περσεφόνη, τον Αντώνη και τον Βασίλη και τα γαλούχησαν με τις καλύτερες αρετές της φυλής μας και με την αγάπη για την μαρτυρική Βόρειο Ήπειρο.
Ο πατέρας της με τον μεγαλύτερο αδελφό της, τον Δημήτρη λίγο πριν τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο πήραν τον δρόμο της ξενιτιάς και ήρθαν για μια καλύτερη τύχη στην Αμερική. Η σύζυγος και τα άλλα παιδιά, ακολουθώντας την παράδοση παρέμειναν στο χωριό και ζούσαν με τα εμβάσματα που τους έστελναν οι άνδρες.
Μόλις αντιλήφθηκαν την δημιουργία του σιδηρούν παραπετάσματος δραπέτευσαν αφήνοντας πίσω την Αθηνά και ένα μέρος της καρδιάς τους. Αρχικά μετέβησαν στους Φιλιάτες, όπου η Περσεφόνη γνώρισε τον Κώστα Μαντέλλο.
Μόλις τακτοποιήθηκαν τα χαρτιά τους η μάνα με τα τέσσερα παιδιά ήρθε στην Αμερική. Μετά από τρία περίπου χρόνια επέστρεψαν στους Φιλιάτες και στις 5 Δεκεμβρίου 1955 η Περσεφόνη και ο Κώστας χόρεψαν τον Χορό του Ησαΐα και επέστρεψαν γεμάτοι όνειρα στη Νέα Υόρκη.
Ο Κώστας εργάστηκε αρχικά εργάστηκε ως κουρέας και η Περσεφόνη ως ζαχαροπλάστης και με την πάροδο του χρόνου απέκτησαν το δικό τους κατάστημα το πάλαι ποτέ «Athenian Gift Shop» στο Μανχάταν.
Το ζεύγος έφερε στον κόσμο δύο κορίτσια, την αείμνηστη Καλλιόπη και την Βασιλική και τα γαλούχησαν με τις καλύτερες αρετές της φυλής μας. Τους δίδαξαν την ελληνική γλώσσα, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα και τους παρείχαν τη δυνατότητα να σπουδάσουν στα καλύτερα πανεπιστήμια.
Η Καλλιόπη έγινε δασκάλα και η Βασιλική λογιστής.
Ο θάνατός της καταλυπεί τον γαμπρό της Κώστα Τσίρκα, την κόρη Βασιλική Μαντέλλου, τα εγγόνια Σπύρο και Κατερίνα Τσίρκα, Ντίνο και Ανδριάνα Τσίρκα, Κώστα Μαντέλλο, τα δισέγγονα Κώστα, Βασίλη, Καλλιόπη και Ελένη, τα αδέλφια, τα ανίψια, τα ξαδέλφια και τους λοιπούς συγγενείς εδώ, στην Ελλάδα και στην Βόρειο Ήπειρο.
Η κηδεία της λόγω των απαγορευτικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας θα λάβει χώρα σε αυστηρά οικογενειακό περιβάλλον την Τετάρτη, 29 Απριλίου 2020 και 11.00 π.μ. στο Κοιμητήριο «St. Michael Cemetery» 72 – 02 Astoria Blvd S, East Elmhurst, NY 11370.
Η οικογένεια καλεί τους συγγενείς και φίλους όπως αντί ανθέων προσφέρουν δωρεά στη μνήμη της στον Σύλλογο Βορειοηπειρωτών «Πύρρος» είτε στο Γυναικείο Τμήμα «Θυγατέρες της Ηπείρου.
Το μοιρολόγι
Η κόρη της Βασιλική Μαντέλλου έγραψε ένα άκρως συγκινητικό μοιρολόγι, το οποίο μετά παράκλησης των συγγενών και των φίλων το παραθέτουμε ατόφιο:
20 Οκτωβρίου 1933 – 18 Απριλίου 2020
Μανούλα μου ήρθαν και σε πήραν από κοντά μου, / δεν ξέρω αν κρυώνεις αν θέλεις την ζεστασιά μου. / Δεν ξέρω εάν πονάς πια και τι φαγητό να σου φέρω, / τα μάτια σου τα έκλεισες και εγώ υποφέρω. / Δε μπορώ να σε πιάσω, ούτε να σε φιλήσω, / έτσι λίγο απαλά θέλω να σε αγγίζω.
Ξέρω πως μου φεύγεις ταξίδι μακρινό, / φεύγεις και με αφήνεις μονάχη μου να ζω. / πέντε χρόνια τώρα η μία παρηγοριά στην άλλη, / αχώριστες ήμασταν ουρανός και το φεγγάρι.
Η μία έλεγε στην άλλη τα παράπονα, / τα όνειρα ,τα συναισθήματά τους, / και τώρα έμειναν μόνο στεγνά τα δάκρυα τους. / Μου είπες, σου είπα, μας είπαν πολλά, / όλα αυτά όμως δε μας δώσαν γιατρειά.
Καλό ταξίδι μανούλα μου θα μου λείψεις πολύ, / εύχομαι να έφυγες χωρίς βαριά ψυχή. / Τώρα θα ανταμώσεις την γλυκιά σου κόρη / και μαζί της ,δίπλα της και το γλυκό σου αγόρι, / τον πατερούλη μου ,τον καλό, που έφυγε νωρίς, / ανυπομονεί να ανταμώσετε και εσείς .
Μεγάλη Εβδομάδα μας φεύγεις, / ο πάτερ μου είπε παράδεισο γυρεύεις. / Μανούλα θα σε βλέπω στα όνειρά μου, / να έρχεσαι συχνά να φτιάχνεις την καρδιά μου.
Κύρια Περσεφόνη θα μείνεις πάντα στης καρδιές μας μια αξιοσέβαστη κυρία.
Είχα την τιμή να συνεργαστούμε στον ιστορικό μας Σύλλογο Βορειοηπειρωτών “Πύρρος” και ήσουν πάντα πρόθυμη να βοηθήσεις.
Τα ειλικρινή και εγκάρδια συλλυπητήρια στην οικογένεια .
Καλό ουράνιο ταξίδι.
Αιώνια σου η μνήμη.