ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ. Με δάκρυα χαράς και συγκίνησης, με τις ιαχές «Αθάνατος» και ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του εθνομάρτυρα και μεγάλου ηγέτη του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού Βασιλείου Σαχίνη.
Τα αποκαλυπτήρια έλαβαν χώρα το μεσημέρι της Κυριακής 9 Φεβρουαρίου 2020, αμέσως μετά την Θεία Λειτουργία, δίπλα στον Γεροπλάτανο, στην καρδιά της Δερβιτσιάνης, του κεφαλοχωριού της Δρόπολης και συνάμα του προπύργιου του ελληνισμού της Βορείου Ηπείρο.
Την προτομή σμίλευσε ο διακεκριμένος γλύπτης Σωκράτης Κουβαράτης και την τοποθέτησαν σε έναν βράχο ξεριζωμένο από τα μαντέμια του Πλατυβουνίου για να διαλαλεί στον αιώνα τον άπαντα ότι ο Βασίλειος Σαχίνης, ο οποίος στήθηκε επάνω του ήταν και ο ίδιος βράχος καθώς προτίμησε τη σφαίρα παρά την απόδραση από τα χέρια των δημίων του.
Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Μύτιλης, ο οποίος συνέλαβε την ιδέα και κίνησε γη και ουρανό για την υλοποίησή της μιλώντας στις «Αναμνήσεις» εξέφρασε την ικανοποίησή του για την εκπλήρωση ενός χρέους προς έναν από τους μεγαλύτερους ηγέτες και εθνομάρτυρες του ελληνισμού της Βορείου Ηπείρου.
Παράλληλα εξέφρασε την ευγνωμοσύνη για τον ιστορικό Σύλλογο Βορειοηπειρωτών «Πύρρος» που ανταποκρίθηκε στο αίτημά τους και διενήργησαν έρανο για την συγχρηματοδότηση αυτού του έργου.
Ο πρόεδρος και η γενική γραμματέας του Συλλόγου Βορειοηπειρωτών «Πύρρος», Κωνσταντίνος Τσιούρης και Θάλεια Στυλιανού, αντίστοιχα, μιλώντας στις «Αναμνήσεις» εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την επίτευξη ενός στόχου και την ευγνωμοσύνη για όσους προσέφεραν τον οβολό τους γι’ αυτό τον σκοπό.
Τόσο ο κ. Τσιούρης, όσο και η κ. Στυλιανού κατάγονται από τη Δερβιτσιάνη και επέλεξαν να μην επιβαρύνουν καθόλου το ταμείο του Συλλόγου. Άνοιξαν ειδικό λογαριασμό για την προτομή του Βασιλείου Σαχίνη και έδωσαν το έναυσμα της προσφοράς σε αρκετούς Βορειοηπειρώτες.
Με τη γενναιοδωρία τους κατάφεραν να συγκεντρώσουν πάνω από $4.500 και τις προσεχείς ημέρες θα δώσουν στη δημοσιότητα τα ονόματα των δωρητών.
Η προτομή του Βασιλείου Σαχίνη είναι το δεύτερο γλυπτό που κοσμεί την πλατεία της Δερβιτσιάνης. Προηγήθηκε το άγαλμα της Δροπολίτισσας, το οποίο φέρει την σφραγίδα του Ιδρύματος Ελληνισμού Αμερικής και του ιδρυτή και προέδρου του Μιχάλη Σέρβου και το οποίο, όπως έγραψαν οι «Αναμνήσεις» αποκαλύφθηκε προ δύο περίπου ετών και συγκεκριμένα στις 28 Οκτωβρίου 2018, ανήμερα της επετείου του ΟΧΙ.
Ο Γιώργος Μύτιλης μιλώντας στις «Αναμνήσεις» επεσήμανε: «Ο Εθνομάρτυρας, ο φυσικός ηγέτης του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού είναι παρόν. Είναι ιδέα, όραμα, φως. Θα μας εμπνέει, θα μας καθοδηγεί με τον αγώνα του, με την αντίστασή του για παιδεία, για ελευθερία, για δημοκρατία, για πατρίδα, σε δύσκολη εποχή».
«Η υλοποίηση αυτής της ιδέας και του οράματος θα ήταν αδύνατη χωρίς την οικονομική υποστήριξη του Γιώργου Τσάκα, του Σταύρου Ρέτζιου και κυρίως χωρίς την ηθική και οικονομική συμπαράσταση του Συλλόγου Βορειοηπειρωτών «Πύρρος» στην Αμερική, που ηγείται από το συγχωριανό μας, Κωνσταντίνο Τσιούρη, με δεξί χέρι την κυρία Θάλεια Μάνου», επεσήμανε ο κ. Μύτιλης υπενθυμίζοντας ότι το μεγαλύτερο χρηματικό ποσό προήλθε από την Αμερική.
Παράλληλα τόνισε ότι στο γρανιτένιο βάθρο της προτομής έχουν αναγραφεί οι στίχοι του Μιχάλη Μάνου, συναγωνιστή του ήρωα: «Σαν βράχος πάντα ατράνταχτος, ορθός που μεν’ αιώνια / αλύγιστος στις θύελλες, στάθηκες τόσα χρόνια. / Και της Πατρίδος λάμπρυνες την μαύρη ιστορία, / με τη ζωή, το αίμα Σου. Και τώρα; ΑΘΑΝΑΣΙΑ».
«Ευχαριστούμε θερμά τον ταλαντούχο γλύπτη, τον συγχωριανό μας, Σωκράτη Κουβαράτη, που για να μας δώσει αυτό το εμπνευσμένο έργο γλυπτικής, ξενύχτησε στο εργαστήριο του πάνω στο φιλοτέχνημα. Ανέστησε, αποθανάτισε, με όλη τη δύναμη της ψυχής του, τον διανοούμενο, τον αγωνιστή, τον οραματιστή Βασίλειο Σαχίνη. Παραδειγματική, επίμονη, ήταν η υποστήριξη της πρωτοβουλίας από τον πρόεδρο του χωριού μας, Φίλιππα Μπόμπολη και το Προεδρείο του χωριού, το πρώην Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Δρόπολης και Πωγωνίου, με πρόεδρο το Σπύρο Διαμάντη, που ενέκρινε με προθυμία και ταχύτητα τον φάκελο με τα επίσημα έγγραφα της υλοποίησης αυτού του έργου», επεσήμανε ο κ. Μύτιλης.
Ηγέτης – εθνομάρτυρας
Ο Βασίλειος Σαχίνης, γιος του Μάνθιου από τη Δούβιανη και της Αικατερίνης από τη Δερβιτσάνη, υπήρξε ένας διαχρονικός αγωνιστής του Βορειοηπειρωτικού Ζητήματος, με αποκορύφωμα τον ηγετικό του ρόλο στο Μέτωπο Απελευθέρωσης Βορείου Ηπείρου, που οργανώθηκε μετά την αποχώρηση του ελληνικού στρατού από την Βόρειο Ήπειρο (1942-1943).
Γεννήθηκε στη
Δούβιανη το 1897. Μετά την αποφοίτησή του από το δημοτικό σχολείο της Δούβιανης
πήγε στην Κωνσταντινούπολη πλησίον του πατέρα του και σπούδασε εκεί, όπου
διδάχτηκε και ξένες γλώσσες.
Το 1913 επιστρέφει οικογενειακώς στη Δούβιανη.
Κατά τη διάρκεια
του Βορειοηπειρωτικού Αγώνα το 1914 ήταν Γραμματέας της Αυτονόμου Βορείου Ηπείρου.
Αργότερα διορίζεται διδάσκαλος της ελληνικής γλώσσας στο Αργυρόκαστρο μέχρι το
1916. Μετά επιδόθηκε σε χρηματιστηριακές εργασίες, συνεργαζόμενος με την Εθνική
Τράπεζα Ελλάδος, Ιταλικών και Ελβετικών Τραπεζών, όπως και άλλων χωρών.
Από το 1920 μέχρι ο 1940 αποδεικνύεται ως φυσικός ηγέτης του Ελληνικού
πληθυσμού του Νομού Αργυροκάστρου.
Το 1929, λόγω του
εκκλησιαστικού ζητήματος, φυλακίζεται στις φυλακές των Τιράνων.
Το 1934 μετά την απόφαση του τότε Βασιλεία Αχμέτ Ζώγου για την απαγόρευση της διδασκαλίας
της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία της Βορείου Ηπείρου ιδρύει την «Νέα Φιλική
Εταιρεία», η οποία στέλνει υπόμνημα στην Κοινωνία των Εθνών. Συλλαμβάνεται και
εκτοπίζεται στο Αλέσιο.
Στις 27 Οκτωβρίου
1940 συλλαμβάνεται από τους Ιταλούς και φυλακίζεται
Στις 8 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου όταν ο ελληνικός στρατός εισήλθε στο
Αργυρόκαστρο, βρισκόταν κρατούμενος στις τοπικές φυλακές.
Μετά την
συνθηκολόγηση και αποχώρηση του ελληνικού στρατού από την περιοχή τον Απρίλιο
του 1941, έγινε ηγετικό μέλος της βορειοηπειρωτικής αντίστασης και έδρασε κατά
των κατοχικών ιταλικών και αργότερα γερμανικών δυνάμεων, όπως και των αλβανικών
αντιστασιακών οργανώσεων στην περιοχή της Βορείου Ηπείρου, με τη σύσταση του Μετώπου
Απελευθέρωσης Βορείου Ηπείρου (ΜΑΒΗ).
Στις 17 Νοεμβρίου 1943, συνελήφθη από το αλβανικό κομμουνιστικό κόμμα, κατόπιν
συνεννόησης και παροχής πληροφοριών από το ελληνικό Ε.Α.Μ..
Αφού βασανίστηκε για να αποκαλύψει πληροφορίες, την αυγή της επόμενης μέρας
εκτελείται.
Η δολοφονία του Βασίλη Σαχίνη ήταν μεγάλη εθνική απώλεια, γιατί αγωνίζονταν και
θυσιάζονταν γι αυτόν τον Ελληνισμό.
Το πώς
δολοφονήθηκε ο Βασίλης Σαχίνης υπάρχουν πολλές εκδοχές που ομιλούν οι συγγενείς
του από το γένος της μητέρας του στη Δερβιτσάνη.
Eίναι εξαιρετικά εντυπωσιακό
το γεγονός που συνεργάτες του του είπαν πως ήταν στον κατάλογο για εκτέλεση και
του προετοίμασαν τη δραπέτευση για την Ελλάδα. Αυτός όμως άκαμπτος και συνεπής
για το έργο του τούς είπε: «Γάμος χωρίς κριάρι σφαχτό δε γίνεται»…
Έχουν περάσει 77 χρόνια από τότε και καμία δραστηριότητα δεν έχει γίνει προς τιμή του μεγάλου αυτού εθνομάρτυρα. Είναι ξεκάθαρο πως κάτι τέτοιο ούτε καν μπορούσε να γίνει την περίοδο του υπαρκτού σοσιαλισμού. Όμως και ύστερα από της πτώσης της δικτατορίας έχουμε σιωπή ιχθύων.
Το 1993 ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Σαλί Μπερίσα τον αναγνωρίζει (μετά θανάτου) ως «Μάρτυρα της Δημοκρατίας». Με την καθιερωμένη διατύπωση: «Διακρίνεται για τα βαθιά πατριωτικά και δημοκρατικά πιστεύω του και είναι άκαμπτος ως το τέλος της ζωής του».
